มาตรการการคุ้มครองพยานในประเทศไทย: ศึกษากรณีการคุ้มครองพยานโดยการโยกย้ายถิ่นฐานระหว่างรัฐ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับการคุ้มครองพยานตามอนุสัญญาอาชญากรรมข้ามชาติที่จัดตั้งในลักษณะองค์กร ค.ศ. 2000 เพื่อศึกษามาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครองพยานโดยการโยกย้ายถิ่นฐานระหว่างรัฐของประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศออสเตรเลีย และข้อตกลงความร่วมมือในการคุ้มครองพยานในสหภาพยุโรป เพื่อเสนอแนวทางแก้ไขกฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองพยานโดยการโยกย้ายถิ่นฐานระหว่างรัฐตามกฎหมายไทย

จากการศึกษามาตรการการคุ้มครองพยานตามอนุสัญญาฯ ข้อตกลงความร่วมมือในการคุ้มครองพยานในสหภาพยุโรป ประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศออสเตรเลีย พบว่าประเทศไทยได้มีการออกกฎหมายอนุวัติการส่วนใหญ่ให้มีความสอดคล้องกับบทบัญญัติตามอนุสัญญาฯ ข้อ 24 แต่อย่างไรก็ตาม ยังขาดมาตรการโยกย้ายถิ่นฐานพยานระหว่างรัฐ ผลการวิจัยจึงเสนอว่าประเทศไทยควรเพิ่มเติมบทบัญญัติตามพระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ. 2546 ให้มีกฎหมายที่สามารถรับพยานต่างชาติเข้ามาคุ้มครองในประเทศไทย ประการต่อมาเสนอให้เพิ่มบทบัญญัติการนำมาตรการการคุ้มครองชั่วคราวมาใช้ในกรณีที่พยานต้องได้รับการคุ้มครองอย่างเร่งด่วน และประเทศไทยต้องพิจารณาทำข้อตกลงความร่วมมือในการคุ้มครองพยานโดยการโยกย้ายถิ่นฐานระหว่างรัฐกับประเทศต่างๆในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้โดยทำเป็นรูปแบบความตกลงแบบทวิภาคหรือพหุภาคี ซึ่งสามารถอาศัยข้อตกลงความร่วมมือในการคุ้มครองพยานของสหภาพยุโรปมาเป็นต้นแบบในการพัฒนาความร่วมมือในการคุ้มครองพยานในภูมิภาคนี้ ทั้งนี้ เพื่อเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพที่เข้มแข็งในการคุ้มครองพยานและการบังคับใช้กฎหมายที่สอดคล้องกับอนุสัญญาฯ ในฐานะที่ประเทศไทยเป็นหนึ่งในภาคีตามอนุสัญญา