รูปแบบการเรียนรู้เชิงพุทธบูรณาการสำหรับนักเรียนประถมศึกษา

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้วิจัยศึกษาค้นคว้าจากพระไตรปิฎกและเอกสารที่เกี่ยวข้อง พร้อมทั้งเก็บข้อมูลภาคสนามด้วยการสัมภาษณ์ สังเกต และศึกษาข้อมูลโรงเรียนเป้าหมาย จากนั้นสังเคราะห์ข้อมูลเป็นรูปแบบการเรียนรู้เชิงพุทธบูรณาการสำหรับนักเรียนประถมศึกษาที่เหมาะสมกับบริบทของสังคมไทย แล้วนำมาอภิปรายกลุ่มย่อย (Focus group) เพื่อตรวจสอบความถูกต้องและความเหมาะสมของรูปแบบ  ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการเรียนรู้เชิงพุทธบูรณาการในโรงเรียนประถมศึกษาของไทยมีรูปแบบหลักๆ ประกอบด้วยโรงเรียนวิถีพุทธ โรงเรียนสุจริต โรงเรียนคุณธรรม โรงเรียนความดีสากล โรงเรียนในโครงการฟื้นฟูศีลธรรมโลก โรงเรียนรักษาศีล 5 โรงเรียนแนวพุทธนิกายมหายาน และโรงเรียนทางเลือกเชิงพุทธ ส่วนรูปแบบการเรียนรู้เชิงพุทธบูรณาการสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาที่เหมาะสมกับบริบทของสังคมไทยเป็นการนำจุดเด่นของแต่ละรูปแบบมาสังเคราะห์เป็นรูปแบบใหม่ เป็นรูปแบบการเรียนรู้ที่สามารถบูรณาการได้กับทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ในหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โดยมีกิจกรรมที่ฝึกปฏิบัติจริงทั้งในห้องเรียนและนอกห้องเรียน เน้นทักษะการคิดแบบอริยสัจ 4 ผ่านโครงงานคุณธรรม  เน้นการนั่งสมาธิ 5-10 นาทีก่อนเรียน เน้นการรักษาศีล 5 และมีพรหมวิหาร 4 เป็นพื้นฐานของการอยู่ร่วมกันด้วยปัญญา คุณธรรมที่เด่นชัด ได้แก่ ครองตน ครองคน ครองงานและมีชีวิตที่สัมพันธ์กับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม