พฤติกรรมการออมของนักศึกษาคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการออมและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการออมของนักศึกษาระดับปริญญาตรี คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม โดยใช้แนวคิดจากเศรษฐศาสตร์พฤติกรรม ได้แก่ ทฤษฎีวงจรชีวิต (Life-Cycle Hypothesis) ทฤษฎีสะกิด (Nudge Theory) และทฤษฎีพฤติกรรมวางแผน (Theory of Planned Behavior: TPB) เป็นกรอบในการวิเคราะห์ ตัวแปรต้นประกอบด้วย รายได้ ทัศนคติทางการเงิน แรงจูงใจส่วนบุคคล และความรู้ทางการเงิน กลุ่มตัวอย่าง คือ นักศึกษาจำนวน 237 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัยพบว่า นักศึกษาส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการออมอย่างสม่ำเสมอ โดยเฉพาะผ่านช่องทางดิจิทัล รายได้มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการออมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ขณะที่ปัจจัยด้านทัศนคติ แรงจูงใจ และความรู้ทางการเงินมีแนวโน้มมีผลแต่ไม่ปรากฏนัยสำคัญอย่างชัดเจน ผลวิเคราะห์ค่า R² เท่ากับ 0.418 สะท้อนว่าปัจจัยที่ศึกษาอธิบายพฤติกรรมการออมได้ร้อยละ 41.8 ข้อเสนอแนะจากการวิจัยนี้คือ ควรพัฒนานโยบายหรือกิจกรรมที่ใช้แนวทาง “สะกิดพฤติกรรม” (behavioral nudges) เพื่อส่งเสริมการออมในกลุ่มนักศึกษา เช่น ระบบออมอัตโนมัติ การแจ้งเตือน หรือการเปรียบเทียบพฤติกรรมกับกลุ่มเพื่อน นอกจากนี้ ควรศึกษาปัจจัยอื่นเพิ่มเติมในอนาคต เช่น อิทธิพลของครอบครัว พฤติกรรมผู้บริโภค หรือสุขภาวะทางการเงิน เพื่อสร้างความเข้าใจที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น