บทบาทของความพึงพอใจในการเชื่อมโยงปัจจัยสนับสนุนภายในองค์ การที่มีผลต่อความผูกพันของพนักงานเอกชนในเขตภาคเหนือประเทศไทย
คำสำคัญ:
สภาพการทำงาน, ความสมดุลระหว่างงานกับชีวิต, วัฒนธรรมองค์กร, ความพึงพอใจ, ความผูกพันของพนักงานบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับความพึงพอใจ ปัจจัยสนับสนุนภายในองค์การและความผูกพันของพนักงานเอกชนในประเทศไทย 2) ศึกษาปัจจัยสนับสนุนภายในองค์การและความพึงพอใจมีผลต่อความผูกพันของพนักงาน และ 3) ศึกษาบทบาทของความพึงพอใจในการเชื่อมโยงปัจจัยสนับสนุนภายในองค์การไปสู่ความผูกพันของพนักงานเอกชนในประเทศไทย เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ พนักงานที่ทำงานในองค์การเอกชนในเขตพื้นที่ภาคเหนือ 3 จังหวัด ได้แก่ 1) จังหวัดลำพูน 2) จังหวัดกำแพงเพชร และ 3) จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 400 คน เครื่องมือวิจัย คือ แบบสอบถาม โดยใช้สถิติพรรณนาหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนสถิติอนุมานด้วยการวิเคราะห์แบบจําลองสมการโครงสร้าง ผลการวิจัยพบว่าทุกปัจจัยมีความสำคัญระดับมาก โดยเรียงความสำคัญจากความพึงพอใจ ปัจจัยสนับสนุนภายในขององค์การและความผูกพันของพนักงาน โดยปัจจัยสนับสนุนด้านสภาพการทำงาน
ความสมดุลระหว่างงานกับชีวิตและวัฒนธรรมองค์การมีผลต่อความผูกพันของพนักงาน และความสมดุลระหว่างงานกับชีวิตและวัฒนธรรมองค์การมีผลต่อความผูกพันของพนักงาน ลำดับสุดท้ายความพึงพอใจมีผลต่อความผูกพันของพนักงานอย่างมีนัยสำคัญที่ระดับ .01 ยกเว้นปัจจัยสนับสนุนภายในขององค์การด้านสภาพการทำงานไม่มีผลต่อความผูกพันของพนักงาน สำหรับบทบาทของความพึงพอใจเป็นสื่อกลางเชื่อมโยงระหว่างปัจจัยสนับสนุนภายในขององค์การไปสู่ความผูกพันของพนักงาน พบว่ามี 3 เส้นทาง คือ เส้นทางที่ 1 ปัจจัยสนับสนุนภายในด้านสภาพการทำงานมีอิทธิพลอ้อมผ่านความพึงพอใจไปสู่ความผูกพันของพนักงาน มีค่าสัมประสิทธิ์เส้นทางเท่ากับ 0.144 เส้นทางที่ 2 ปัจจัยสนับสนุนภายในด้านความสมดุลระหว่างงานกับชีวิตมีอิทธิพลอ้อมผ่านความพึงพอใจไปสู่ความผูกพันของพนักงาน มีค่าสัมประสิทธิ์เส้นทางเท่ากับ 0.268 และเส้นทางที่ 3 ปัจจัยสนับสนุนภายในด้านวัฒนธรรมองค์กรมีอิทธิพลอ้อมผ่านความพึงพอใจไปสู่ความผูกพันของพนักงาน มีค่าสัมประสิทธิ์เส้นทางเท่ากับ 0.049 และในภาพรวมความพึงพอใจมีบทบาทในการเชื่อมโยงจากปัจจัยสนับสนุนภายในขององค์การมีผลต่อความผูกพันของพนักงาน
เอกสารอ้างอิง
ขวัญชนิตร ยุติธรรมนนท์ และอรวี ศรีบุญลือ. (2568). อิทธิพลของแรงจูงใจในงาน ความสมดุลระหว่างชีวิตและงาน และความพึงพอใจในงานที่มีต่อความผูกพันต่อองค์การของพนักงานที่มีอาชีพเสริม. วารสารการจัดการโซ่คุณค่าและกลยุทธ์ธุรกิจ, 4(1), 53–77.
จักรกฤษณ์ หาญชัย. (2564). ความพึงพอใจในการปฏิบัติงานต่อการบริหารสถานศึกษา. วารสารบริหารการศึกษาบัวบัณฑิต, 22(1), 57-71.
ฐิติศักดิ์ คำพรมมา และจีรศักดิ์ โพกาวิน. (2566). ความผูกพันต่อองค์กรของลูกจ้างชั่วคราวมหาวิทยาลัยมหาสารคาม. Journal of Politics and Governance, 13(3), 22–37.
ทัตเทพ ทวีไทย, ศุภวัฒน์ สุขะปรเมษฐ, ฐิติมา โห้ลำยอง และชัชวาล แสงทองล้วน. (2567). การธำรงรักษาบุคลากรในมหาวิทยาลัยของรัฐในเขตปริมณฑลกรุงเทพมหานคร ในมุมมองทางวัฒนธรรมองค์กร. วารสารวิชาการ การจัดการภาครัฐและเอกชน, 6(2), 178–189.
นันท์นภัส หน่อคำ และธีรพัฒน์ วงศ์คุ้มสิน. (2566). การรู้ดิจิทัลการพัฒนาตนเองและความสมดุลระหว่างชีวิตกับการทำงานของพนักงานธนาคารกสิกรไทย สำนักงานใหญ่แจ้งวัฒนะ. วารสารจิตวิทยาแห่งประเทศไทย, 20(2), 21–42.
มณีรัตน์ ชัยยะ และเพ็ญศรี ฉิรินัง. (2566). การบริหารทรัพยากรมนุษย์ภายใต้การเปลี่ยนแปลงสู่ยุคดิจิทัล (Digital HR). วารสารนวัตกรรมการบริหารและการจัดการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์, 11(1), 104-115.
เมธาวรรณ แสงทอง และสมพล ทุ่งหว้า. (2567). คุณภาพชีวิตและสภาพแวดล้อมในการทำงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์การของพนักงานบริษัทผลิตยางรถยนต์แห่งหนึ่ง. วารสารบริหารธุรกิจและภาษา, 12(1), 83-93.
ลัดดาวัลย์ สำราญ, โสรยา สุภาผล, กัญญาลักษณ์ บุญส่ง และวิริยา สวัสดี. (2566). คุณภาพชีวิตในการทำงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานกลุ่มเจเนอเรชั่นวายในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารการบริหารท้องถิ่น, 16(4), 579–597.
วนัสรินทร์ อุสมาน และชิณโสณ์ วิสิฐนิธิกิจา. (2567). คุณภาพชีวิตที่ส่งผลต่อความผูกพันของพนักงาน บริษัท แคบริค (ไทยแลนด์) จำกัด. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 11(5), 253–263.
วัฒนชัย ไชยอำพร, สุทธินันทน์ พรหมสุวรรณ และปภพ พุฒิมานรดีกุล. (2565). การศึกษาวัฒนธรรมองค์กร แรงจูงใจในการทำงาน และสภาพแวดล้อมในการทำงานที่มีผลต่อ ความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานในระดับปฏิบัติการของอุตสาหกรรมบริการในกรุงเทพมหานคร. ใน การประชุมวิชาการนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติและนานาชาติ ครั้งที่ 13 (นน. 193-202). สงขลา: มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.
ศกุนณชีพ ภู่ระหงษ์, วรรณวิชนี ถนอมชาติ, และอารีรัตน์ ลีฬหะพันธุ์. (2568). อิทธิพลของคุณภาพชีวิตในการทำงาน สมดุลชีวิตกับการทำงานที่มีต่อความสุข ในการทำงานหลังจากสถานการณ์แพร่ระบาดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 (Covid-19). วารสารเครือข่ายส่งเสริมการวิจัยทางมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 8(1), 114–129.
ศักดิ์ชัย จันทะแสง. (2566). โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุระหว่างความฉลาดทางอารมณ์ ความพึงพอใจในการทำงานและความผูกพันต่อองค์กรที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดี ขององค์กรของบุคลากรสายสนับสนุนวิชาการ. วารสารวิจัยและนวัตกรรม สถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร, 6(1), 19–39.
สมพล ทุ่งหว้า. (2567). คุณภาพชีวิตและสภาพแวดล้อมในการท างานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์การของพนักงานบริษัทผลิตยางรถยนต์แห่งหนึ่ง. วารสารบริหารธุรกิจและภาษา, 12(1), 83-95.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2567). ภาวะการทำงานของประชากร. สืบค้น 15 ตุลาคม 2568, จาก https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2024/20240327074515_21551.pdf
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2567). แผนพัฒนาภาคเหนือ พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๕. สืบค้น 15 ตุลาคม 2568, จาก https://www.mhspeo.go.th/wp-content/uploads/2021/05/13.%E0%B9%81%E0%B8%9C%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%92%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B8%B7%E0%B8%AD-%E0%B8%9E.%E0%B8%A8.-60-65-%E0%B8%93-%E0%B8%9E.%E0%B8%84.63.pdf
อภิษฐา อยู่พร้อม, สุธรรม พงศ์สำราญ และอิงอร ตั้นพันธ์. (2568). ปัจจัยคุณภาพชีวิตในการทำงาน ความสุขในการทำงาน ที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์การของพนักงานบริษัท ABC. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 12(2), 204-212.
อนุสร ใจฉวะ, สุมาลี รามนัฏ และธัญนันท์ บุญอยู่. (2564). การศึกษาเรื่องอิทธิพลของความผูกพันต่อองค์กรและความพึงพอใจในงานในฐานะตัวแปรคั่นกลางระหว่างสภาพแวดล้อมในการทำงานต่อการธำรงรักษาบุคลากรของบริษัทอุตสาหกรรมรถยนต์แห่งหนึ่ง ในจังหวัดระยอง. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเวสเทิร์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 7(3), 175–187.
อัจฉรียา พัฒนสระคู. (2567). วัฒนธรรมองค์กรและความพึงพอใจในงานที่ส่งผลต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงานภาคธุรกิจในพื้นที่กรุงเทพมหานคร. วารสารวิทยาการจัดการวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์, 6(1), 34-45.
อากรณ์ ช่วยแก้ว และสุทธาทิพย์ กำธรพิพัฒนกุล. (2566). การศึกษาปัจจัยการพัฒนาองค์การอย่างยั่งยืนและคุณภาพชีวิตในการทำงานที่ส่งผลต่อความพึงพอใจในงานและความผูกพันต่อองค์การกรณีศึกษาธุรกิจอุตสาหกรรม การผลิตและจำหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภคในจังหวัดปทุมธานี. วารสารวิชาการการจัดการภาครัฐและเอกชน, 6(3), 18–35.
อาภากร ขุนทอง, อุบลวรรณ สุวรรณภูสิทธิ์ และชนม์ณัฐชา กังวานศุภพันธ์. (2566). วัฒนธรรมองค์กรที่ส่งผลต่อความผูกพันองค์กรของพนักงานองค์การบริหารส่วนตำบล ในจังหวัดสุรินทร์. วารสารวิจัยวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์, 7(3), 11-25.
อุษา เทวารัตติกาล, กาญชนก ผิวงาม, วิเชียร ปรีดาวงศากร, และสุบรรณ พัดเพ็ง. (2568).วัฒนธรรมองค์กรและทัศนคติในการทำงาน ที่มีความสัมพันธ์ต่อความผูกพันต่อองค์กรของพนักงาน กรณีศึกษา : บริษัทแห่งหนึ่งในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารรัฐศาสตร์รอบรู้และสหวิทยาการ, 8(1), 94-114.
Aggasi, V. R. P., Sumartik, S., & Ubaidillah, H. (2025). The Effect of Employee Commitment, Self Efficacy and Job Satisfaction on Employee Performance at Pt. Natura Plastindo. Jurnal Ekbis, 26(1).
Amin, M. R., Ahmed, K. T., & Ali, D. W. (2022). Cannabinoid receptor 2 (Cb2r) mediates cannabinol (CBN) induced developmental defects in zebrafish. Scientific Reports, 12, 2025120251.
Anh, N. T. H. & Tri, C. M. (2022). The impact of work-life balance on job satisfaction, organizational pride and commitment: A study in the service industry. Ho Chi Minh City Open University Journal of Science-Economics and Business Administration, 12(2), 139-152.
Arief, N. R., Purwana, D., & Saptono, A. (2021). Effect of quality work of life (QWL) and work-life balance on job satisfaction through employee engagement as intervening variables. The International Journal of Social Sciences World (TIJOSSW), 3(1), 259-269.
Armstrong, M. & Taylor, S. (2020). Armstrong’s Handbook of Human Resource Management Practice. London: Kogan Page.
Aruldoss, A., Kowalski, K. B., Travis, M. L., & Parayitam, S. (2022). The relationship between work–life balance and job satisfaction: Moderating role of training and development and work environment. Journal of Advances in Management Research, 19(2), 240-271.
Brennan, R. L. (1972). A generalized upper-lower item discrimination index. Educational and Psychological Measurement, 32(2), 289-303.
Byrne, B. M. (2010). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (2nd ed.). England: Routledge.
Deal, T. E. & Kennedy, A. A. (1982). Corporate Cultures. United States: Perseus Books.
Denison, D. R. (1990). Corporate Culture and Organizational Effectiveness. New York: John Wiley & Sons.
Dumitriu, S., Bocean, C. G., Vărzaru, A. A., Al-Floarei, A. T., Sperdea, N. M., Popescu, F. L., & Băloi, I. C. (2025). The Role of the Workplace Environment in Shaping Employees’ Well-Being. Sustainability, 17(6), 2613.
Fernandopulle, R. (2013). Learning to fly: building de novo medical home practices to improve experience, outcomes, and affordability. J Ambul Care Manage, 36(2), 121-5.
Greenhaus, J. H. & Beutell, N. J. (1985). Sources of conflict between work and family roles. Academy of management review, 10(1), 76-88.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis (7th ed.). New York: Pearson.
Hapipuddin, H., Siregar, Z. M. E., & Nasution, A. P. (2023). The Influence of Job Satisfaction on Organizational Commitment. International Journal of Business, Technology and Organizational Behavior (IJBTOB), 3(5), 363–367. https://doi.org/10.52218/ijbtob.v3i5.292
Hasan, T., Jawaad, M., & Butt, I. (2021). The influence of person–job fit, work–life balance, and work conditions on organizational commitment: investigating the mediation of job satisfaction in the private sector of the emerging market. Sustainability, 13(12), 6622.
Herzberg, F., Mausner, B., & Snyderman, B. B. (1959). The Motivation to Work (2nd ed.). New York: John Wiley & Sons.
Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53–60.
Irawan, F. & Ie, M. (2022). The effect of work environment and job satisfaction on employee organizational commitment. In 3rd Tarumanagara International Conference on the Applications of Social Sciences and Humanities (TICASH 2021) (pp. 1452-1457). Paris: Atlantis Press.
Jigjiddorj, S., Zanabazar, A., Jambal, T., & Semjid, B. (2021). Relationship between organizational culture, employee satisfaction and organizational commitment. In SHS Web of Conferences (p. 1-8). Czech: EDP Sciences.
Kahn, W. A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of management journal, 33(4), 692-724.
Kotter, J. P. & Heskett, J. L. (1992). Corporate Culture and Performance. New York: Free Press.
Li, K., Liu, X., Mai, F., & Zhang, T. (2021). The role of corporate culture in bad times: Evidence from the COVID-19 pandemic. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 56(7), 2545-2583.
Maharani, A. & Tamara, D. (2024). The occupational stress and work-life balance on turnover intentions with job satisfaction as mediating. SA Journal of Human Resource Management, 22, 2369.
Nassani, A. A., Al-Aiban, K. M., Rosak-Szyrocka, J., Yousaf, Z., Isac, N., & Badshah, W. (2024). Knowledge management infrastructure capabilities towards innovative work behavior: Employee's resilience and role of functional flexibility. Heliyon, 10(20). e38742.
Nugroho, A. B., Triatmanto, B., & Setiadi, M. (2024). Analysis of the Influence of Organizational Culture on Employee Performance Through Job Satisfaction (Study on DP3AKB Pasuruan City). Formosa Journal of Multidisciplinary Research, 3(2), 537–550.
Nurlianti, M., Eviliyanto, & Veriansyah, I. (2022). Analisis pemanfaatan Sungai Sambas sebagai sarana obyek wisata di Kabupaten Sambas. Geo Khatulistiwa: Jurnal Pendidikan Geografi dan Pariwisata, 2(3), 1-9.
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.
Pathompongpairoj, R. (2020). The Impact of Job Satisfaction on Organization Commitment in Rojana Industrial Estate 2 in Phra Nakhon Si Ayutthaya Thailand. (Master's Dissertation). Nakhon Ratchasima: Vongchavalitkul University
Pimentel, N. R. & Bercilla, L. C. (2023). Work Environment as A Predictor of Job Satisfaction Among DOH Deployed Human Resources for Health. International Journal of Research and Innovation in Social Science (IJRISS), 7(4), 1135-1141
Rabuana, N. K. D. N. & Yanuar, Y. (2023). The influence of work environment and work engagement on employee performance mediated by employee well-being. Munaddhomah: Jurnal Manajemen Pendidikan Islam, 4(3), 541-557.
Rachmadini, F. & Riyanto, S. (2020). The impact of work-life balance onemployee engagement in generation z. IOSR journal of humanities and social science, 25(5), 62-66.
Robbins, S. P. & Judge, T. A. (2012). Organizational Behavior (14th ed.). Ankara: Nobel
Robbins, S. P. & Judge, T. A. (2019). Organizational behavior (18th ed.). New York: Pearson.
Rovinelli, R. J. & Hambleton, R. K. (1977). On the Use of Content Specialists in the Assessment of Criterion-Referenced Test Item Validity. Tijdschrift Voor Onderwijs Research, 2, 49-60.
Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-Romá, V., & Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two-sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness studies, 3, 71-92.
Schein, E. H. (1985). Organizational Culture and Leadership. San Francisco: Jossey-Bass.
Shahriar, H., Makhdum, L. N., & Hossen, B. E. (2024). Organizational Culture and Its Influence on Employee Job Satisfaction. International Journal of Engineering Applied Sciences and Technology, 9(4), 52-61.
Smith, J. & Johnson, L. (2023). The Impact of Employee Engagement on Organizational Performance: A Systematic Review. Journal of Human Resource Management, 15(2), 123-145.
Sabuero, J. (2023). The Mediating Effect of Organizational Culture on the Relationship Between Organizational Commitment and Work-life Balance Among Business Management Faculty. International Journal of Multidisciplinary Applied Business and Education Research, 4(11), 3989-3998.
Spector, P. E. (2022). Job satisfaction: From assessment to intervention. England: Routledge.
Sulistiana, I. N. & Darma, G. S. (2023). Digital leadership, work-life balance, compensation, job satisfaction, and employee engagement. Quantitative Economics and Management Studies, 4(5), 981-993.
Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). New York: Allyn and Bacon.
Vroom, V. (1964). Work and Motivation. New York: Wiley and Sons.
Vu, M. H. (2020). Relationship between Work-Life Balance, Religiosity and Employee Engagement: A Proposed Moderated Mediation Model. Journal of Asian Finance Economics and Business, 7(10), 339-345.
World Health Organization. (2021). Health workforce policy and management in the context of the COVID-19 pandemic response: Evidence from the European Region. Eurohealth, 29(1), 6–10.
Yusnita, N. & Rahma, M. (2024). The Influence of Job Satisfaction on Employee Performance Through Organizational Commitment. The Management Journal of Binaniaga, 9(2), 79-94.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิทยาการจัดการมหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม เป็นลิขสิทธิ์ของ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม บทความที่ลงพิมพ์ใน วารสารวิทยาการจัดการมหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม ถือว่าเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน คณะบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
