คุณลักษณะของผู้นำปฏิรูปที่มีอิทธิพลต่อผลประกอบการของวิสาหกิจชุมชน ในประเทศไทย

ผู้แต่ง

  • พิชาภพ พันธุ์แพ คณะบริหารธุรกิจและศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา
  • ลัดดา ปินตา คณะบริหารธุรกิจและศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา เชียงใหม่
  • จงกลบดินทร์ แสงอาสภวิริยะ คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ เชียงใหม่
  • สุวรรณา พลอยศรี คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยพายัพ

คำสำคัญ:

คุณลักษณะของผู้นำปฏิรูป , ผลประกอบการ , วิสาหกิจชุมชนในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์คือ ศึกษาระดับคุณลักษณะของผู้นำปฏิรูปในองค์การวิสาหกิจชุมชนในประเทศไทย ศึกษาผลประกอบการของวิสาหกิจชุมชนในประเทศไทย และเปรียบเทียบปัจจัยด้านคุณลักษณะของผู้นำปฏิรูปที่ส่งผลต่อผลประกอบการของวิสาหกิจชุมชนในประเทศไทย โดยสังเกตุตัวแปรที่ส่งผลมากที่สุดต่อผลประกอบการซึ่งจะถูกนำมาประยุกต์ใช้กับการจัดการวิสาหกิจชุมชนที่ทำการศึกษา โดยมีการการวิจัยเชิงปริมาณ และการวิจัยเชิงคุณภาพในการวิจัยเชิงปริมาณ มีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน ตามสัดส่วนประชากรจากผู้ประกอบการวิสาหกิจชุมชนในประเทศไทยในแต่ละจังหวัด จำนวน 433 ราย จากนั้น เลือกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลในการวิจัยเชิงคุณภาพโดยวิธีการสุ่มแบบเจาะจง โดยการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกจากผู้จัดการทั่วไปหรือผู้บริหารที่รับผิดชอบในวิสาหกิจชุมชนที่เป็นกลุ่มตัวอย่างใน 4 ภาคของประเทศคือ เหนือ อีสาน กลาง และใต้ จากคำแนะนำของหอการค้า หรือวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง รวมทั้งหมด 8 ราย ผลการวิจัยจากการทดสอบสมมติฐานเกี่ยวกับผู้นำปฏิรูป 4 ด้านที่ส่งผลต่อผลประกอบการของวิสาหกิจชุมชนในประเทศไทย ด้วยการวิเคราะห์สถิติถดถอยเชิงพหุคูณ พบว่า คุณลักษณะของผู้นำปฏิรูปที่ส่งผลต่อผลการประกอบการของวิสาหกิจชุมชนคือการคำนึงถึงความเป็นปัจเจกบุคคลมีอิทธิพลต่อผลประกอบการมากที่สุด รองลงมาคือ การสร้างแรงบันดาลใจ การมีอิทธิพลอย่างมีอุดมการณ์ และการกระตุ้นทางปัญญา ตามลำดับ สอดคล้องกับผลการศึกษาข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยสามารถสรุปว่า การคำนึงถึงความเป็นปัจเจกบุคคลมีอิทธิพลทางตรงต่อผลประกอบการ เนื่องจากผู้นำที่คำนึงถึงความต้องการส่วนบุคคลนั้น จะทำตัวเป็นผู้ฝึกสอนและผู้ให้คำแนะนำในขณะที่ช่วยให้แต่ละคนเป็นตัวของตัวเอง ผู้นำแบบนี้จะใช้การมอบหมายอำนาจหน้าที่ซึ่งเป็นหนทางที่จะช่วยให้ผู้ตามเจริญเติบโตและท้าทาย โดยที่ผู้นำอาจแสดงความรักความชอบพอ หรืออาจใช้คำสั่งและกฎระเบียบอย่างเข้มงวดกับผู้ตามบางคนแตกต่างกันไปโดยการบูรณาการ ทรัพยากรและภูมิปัญญาท้องถิ่นในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ ปัจจัยด้านการสร้างแรงบันดาลใจ ผู้ประกอบวิสาหกิจชุมชนให้ความสำคัญในระดับมากเช่นกัน เนื่องจากช่วยสนับสนุนส่งเสริมสมาชิก เพื่อสร้างแรงบันดาลใจ โดยการทำให้เกิดบรรยากาศของการมีนวัตกรรม ให้สมาชิกในกลุ่มมีวิสัยทัศน์ร่วมกันเพื่อสรรค์สร้างผลิตภัณฑ์ ที่ประทับใจลูกค้า อันเป็นการเพิ่มมูลค่าของผลิตภัณฑ์ ด้านการมีอิทธิพลอย่างมีอุดมการณ์ โดยผู้นำของชุมชน ต้องมีคุณลักษณะที่ทำให้เกิดความศรัทธาต่อสมาชิกชุมชน และชักนำสมาชิกให้เข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนาวิสาหกิจชุมชน รวมทั้งมีการจัดให้ชุมชนเข้าร่วมประชุมพูดคุยถึงปัญหาต่าง ๆ ที่มีผลกระทบต่อชุมชนนอกจากนี้ชุมชน ยังต้องอาศัยบทบาทของผู้นำท้องถิ่นในการหางบประมาณมาพัฒนาตลาดชุมชน  ปัจจัยด้านการกระตุ้นทางปัญญา ที่ผู้ประกอบการให้ความสำคัญในระดับมากเช่นกัน เนื่องมาจากผู้ประกอบการวิสาหกิจชุมชน มีความต้องการจำหน่ายสินค้าของตนให้มากๆ ที่จะทำให้ผลิตภัณฑ์ของตนเองมีความโดดเด่น มีความพิเศษ แตกต่างจากผู้ประกอบการรายอื่นๆอีกทั้ง หน่วยงานภาครัฐให้การสนับสนุนแนวความคิดเหล่านี้ ในการสร้างนวัตกรรมเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์ ด้วยการผสมผสานวัฒนธรรม อัตลักษณ์ของชุมชน หรือสร้างความมีลักษณะพิเศษเฉพาะให้กับผลิตภัณฑ์

References

กัญพัชร ไชยเชื้อ และสุวรรณี แสงมหาชัย. (2565). ภาวะผู้นำกับประสิทธิผลของวิสาหกิจชุมชนในประเทศไทย. วารสารสหวิทยาการสังคมศาสตร์และการสื่อสาร, 5(4), 1–11.

กุลชลี พวงเพ็ชร. (2563). การวิจัยทางธุรกิจ. ลพบุรี: มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี.

เกียรติชัย กาฬสินธุ์. (2563). การจัดการเชิงกลยุทธ์. กรุงเทพฯ: สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

กองส่งเสริมวิสาหกิจชุมชนกรมส่งเสริมการเกษตร. (2562). คู่มือการจดทะเบียนวิสาหกิจชุมชน. สืบค้นเมื่อ 10 มกราคม 2565, จาก http://www.sceb.doae.go.th/Documents/STC/MannualRegistrationCE62.pdf

จิราภรณ์ เดชกัลยา, ภาวิน ชินะโชติ, ทองฟู ศิริวงศ์ และลักษมี ทุ่งหว้า. (2564). ภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงที่มีผลต่อประสิทธิผลองค์การ: กรณีศึกษาสวนอุตสาหกรรมบางกะดี จังหวัดปทุมธานี. วารสารมนุษย์สังคมปริทัศน์ (มสป.), 23(1), 163-179.

จุรีวรรณ จันพลา. (2559). การเสริมสร้างภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมของผู้ประกอบการในธุรกิจแปรรูปอาหาร. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้, 9(1), 53-60.

ชญาภัทร์ กี่อาริโย, ธีรวุฒิ บุณยโสภณ, ทวีศักดิ์ รูปสิงห์ และวิเชียร เกตุสิงห์. (2559). รูปแบบการพัฒนาศักยภาพผู้ประกอบการวิสาหกิจชุมชนในกลุ่มจังหวัดภาคกลาง. วารสารวิชาการพระจอมเกล้าพระนครเหนือ, 26(1), 141-152.

ชาย โพธิสิตา. (2552). ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพ: อมรินทร์พริ้นติ้งฯ.

ฐากรู อนุสรณ์พาณิชกุล. (2563). รูปแบบภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลงและการจัดการนวัตกรรมที่มีผลต่อความสำเร็จของวิสาหกิจชุมชนในเขตภาคเหนือตอนล่าง. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง, 9(2), 14-25.

ทศพร แก้วขวัญไกร. (2560). ทางรอดวิกฤติเศรษฐกิจด้วยแนวทางวิสาหกิจชุมชน. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 9(2), 33-50.

นภดล ร่มโพธิ์. (2553). การวัดผลองค์การแบบสมดุล. กรุงเทพฯ: คณะบุคคลอิเมจิเนียริ่ง.

ผ่องพรรณ ตรัยมงคลกูล และสุภาพ ฉัตราภรณ์. (2553). การออกแบบการวิจัย. กรุงเทพฯ:มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

พิชาภพ พันธุ์แพ. (2556). ผู้นำและการเปลี่ยนแปลงองค์การ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พิมพงา เพ็งนาเรนทร์. (2558). บทบาทของผู้นำท้องถิ่นในการจัดการความรู้เพื่อพัฒนาการท่อง เที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืน ของตลาดน้ำบางน้ำผึ้ง อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ. วารสารวิจัยราชภัฏธนบุรี รับใช้สังคม, 19(1), 88-98.

พีรวุฒิ ศิริศักดิ์. (2559). ความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง ความคิดสร้างสรรค์ในองค์การ นวัตกรรมองค์การ ที่มีต่อผลผลประกอบการขององค์การ: ศึกษา วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 27(3), 11-23.

มณฑิตา ศรีนคร และจุฑามาศ ทวีไพบูลย์วงษ์. (2563). ผลของภาวะผู้นำการเปลี่ยนแปลง วัฒนธรรมองค์การ และความผูกพันยึดมั่นในงานที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงานของพนักงานระดับปฏิบัติการอุตสาหกรรมยานยนต์และชิ้นส่วนยานยนต์ในนิคมอุตสาหกรรมแหลมฉบัง จังหวัดชลบุรี. วารสารพาณิชยศาสตร์บูรพาปริทัศน์, 15(1), 120-133.

ศศิพร ต่ายคํา และนรินทร์ สังข์รักษา. (2558). การพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์สร้างสรรค์เพื่อเพิ่มมูลค่าของ วิสาหกิจชุมชน จังหวัดราชบุรี. Veridian e-Journal, 8(1), 606-632.

ศิลปพร ศรีจั่นเพชร และพิมพ์ใจ วีรศุทธากร. (2555). การวัดค่าในงานวิจัยด้านบัญชีบริหาร. วารสารวิชาชีพบัญชี, 8(23), 76–90.

สถาพร ศิลปกิจ. (2565). รายงานสรุปประเภทกิจการของวิสาหกิจชุมชนที่อนุมัติการจดทะเบียนแล้วจำแนกตามพื้นที่ระดับประเทศ. สืบค้นเมื่อ 9 มกราคม 2565, จาก https://www.m-society.go.th/ewtadmin/ewt/mso_web/article_attach/21313/21252.pdf

สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา. (2565). การเตรียมพร้อมเข้าสู่โลกแห่งเทคโนโลยีเสมือนจริง. สืบค้าเมื่อ 10 มกราคม 2566, จาก https://lawforasean.krisdika.go.th/File/files/Immersive%20Technology.pdf

สุภมาส อังโชติ,สมถวิล วิจิตรวรรณา และรัชนีกูล ภิญโญภานุวัฒน์. (2554). สถิติวิเคราะห์สำหรับการวิจัยทางสังคมศาสตร์และพฤติกรรมศาสตร์:เทคนิคการใช้โปรแกรม LISREL. กรุงเทพฯ: เจริญดีมั่นคงการพิมพ์.

สุภาวดี ขุนทองจันทร์. (2595). การวิจัยธุรกิจ. กรุงเทพฯ: ซีเอ็ด.

อรรชกา ศรีบุญเรือง. (2560). การประชุมทางวิชาการด้านการส่งเสริมผู้ประกอบการสตรี (Woman’s Entrepreneurship Conference Bangkok 2017). ค้นเมื่อ 30 พฤษภาคม 2565, จาก http://www.sti.or.th/news-detail.php?news_id=165

Ableeva, A., Salimova, G., Farrahetdinova, A., Galimova, A., Gabidullina, G., & Galimova, E. (2024). A balanced scorecard system as a character of the enterprise's financial stability. International Journal of Intelligent Enterprise, 11(1), 21-32.

Abdullah, Z., Saad, N., Amran, N. A., & Ibrahim, M. (2020). Leadership Styles and Attributes of Prominent Women Business Leaders: A Case Study. Journal of Business Management and Accounting, 10(1), 1-27.

Babcock-Roberson, M. E., & Strickland, O. J. (2010). The relationship between charismatic leadership, work engagement, and organizational citizenship behaviors. The Journal of Psychology, 144, 313–326.

Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper & Row.

Chow, C. W., & Van der Stede, W. A. (2006). The use and usefulness of nonfinancial performance measures. Management Accounting Quarterly, 7(3), 1–8.

Comrey, A. L., & Lee, H. B. (1992). A first course in factor analysis (2nd ed.). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates

Gui, L., Lei, H. & Le, P.B. (2024). Fostering product and process innovation through transformational leadership and knowledge management capability: the moderating role of innovation culture. European Journal of Innovation Management. 27(1), 214-232.

Hadi, S., Fitriana, H., Kirana, K. C., Subekti, N. B., & Ogwu, I. J. (2023). The Impact of Temporal and Transformational Leadership on Innovation Performance: A Mediation Analysis of Self-Efficacy. Journal of Leadership in Organizations, 5(2), 132-154.

Kaplan, S. R. & D. P. Norton. (1996). The Balanced Scorecard: Translating Strategy Into Action. Boston: Harvard Business School Press.

Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. San Francisco: Jossey-Bass.

Northouse, P. G. (2004). Leadership, Theory and Practice (3rd ed.). California: Sage Publications.

Phong, B. L. E. & Thanh, T. L. E. (2023). Transformational Leadership and Innovation Capability: Roles of Knowledge-centered Culture and Knowledge Sharing. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 10(1), 111-121.

Raghu, N. S. (2018). Leadership styles, roles and attributes that leaders need to influence Employment Equity (the degree of Master). South Africa: University of Pretoria.

Rowold, J., & Schlotz, W. (2009). Transformational and transactional leadership and followers’ chronic stress Kravis Leadership institute. Leadership Review, 9, 35-48.

Sarfaraz, L., Faghih, N., & Majd, A. A. (2014). The relationship between woman entrepreneurship and gender equality. Journal of Global Entrepreneurship Research, 2(1), 1–11.

Sheehan, M., Garavan, T. N., & Carbery, R. (2013). Innovation and human resource development (HRD). European Journal of Training and Development, 83 (1/2), 2-14.

Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). New York: Allyn and Bacon.

Weinzimmer, L. G., Michel, E. J., & Franczak, J. L. (2011). Creativity and firm-level performance: The mediating effects of action orientation. Journal of Management, 23(1), 62-82.

Yamane, T. (1970). Statistic: An Introductory Analysis (2nd ed.). New York: Harper & Row

Zuriekat, M., Salameh, R., & Alrawashdeh, S. (2011). Participation in performance measurement systems and level of satisfaction. International journal of Business and Social Science, 2, 159–169.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-08-30

How to Cite