รูปแบบการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิต ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ

บทคัดย่อ

            การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัจจัยเชิงสาเหตุของการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ 2) เพื่อพัฒนาและประเมินรูปแบบการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ การวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 ศึกษาปัจจัยเชิงสาเหตุของการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ กลุ่มตัวอย่างคือ ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ 240 ศูนย์ โดยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ ระยะที่ 2 พัฒนาและประเมินรูปแบบการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ โดยแหล่งข้อมูลคือ ผู้เชี่ยวชาญประเมินเพื่อปรับปรุงรูปแบบจำนวน 7 ท่าน และผู้ทรงคุณวุฒิประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของรูปแบบจำนวน 7 ท่าน วิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง ผลการวิจัยพบว่า

1. ผลการวิเคราะห์ปัจจัยเชิงสาเหตุของการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ โดยวิธีการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ (Multiple Regression Analysis: MRA) พบว่า เครือข่ายความร่วมมือ (ปัจจัยภายนอก) และนโยบายของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ (ปัจจัยภายใน) ร่วมกันมีอิทธิพลต่อการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอได้ร้อยละ 63.6 (R² = .636) และผลการวิเคราะห์โมเดลสมการเชิงโครงสร้าง (Structural Equation Modeling: SEM) พบว่า ปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก 6 ตัวแปร สามารถร่วมกันอธิบายการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอได้ร้อยละ 68.8 (R² = 0.688)
2. ปัจจัยเชิงสาเหตุหลักที่ส่งผลต่อการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ คือ เครือข่ายความร่วมมือ และนโยบายของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอ โดยสร้างเป็นรูปแบบการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาเพื่อสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมสู่ความสำเร็จของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอด้วยแนวคิดการบริหารแบบมีส่วนร่วม 5 ระดับ ได้แก่ การให้ข้อมูลข่าวสาร การปรึกษาหารือ การเข้ามามีบทบาท ความร่วมมือ และการเสริมอำนาจ โดยผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่เห็นด้วยกับรูปแบบที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น
3. การประเมินรูปแบบโดยผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า การขับเคลื่อนด้วยนโยบายของศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอมีความเหมาะสมและความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุดทุกขั้นตอน ส่วนการขับเคลื่อนด้วยเครือข่ายความร่วมมือมีความเหมาะสมมากที่สุดทุกขั้นตอน แต่ผลการประเมินความเป็นไปได้พบว่าขั้นตอนการให้ข้อมูลข่าวสารและขั้นตอนการปรึกษาหารือมีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด ขั้นตอนการเข้ามามีบทบาทมีความเป็นไปได้อยู่ในระดับมาก และขั้นตอนความร่วมมือและขั้นตอนการเสริมอำนาจมีความเป็นไปได้อยู่ในระดับน้อย