การสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

Main Article Content

สิทธิพันธ์ พูนเอียด
วิทยาธร ท่อแก้ว
กานต์ บุญศิริ
จิตราภรณ์ สุทธิวรเศรษฐ์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) การกำหนดนโยบายและแผน
การสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
2) การดำเนินการและติดตามประเมินผลการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และ 3) แนวทางการพัฒนาการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ เลือกกลุ่มเป้าหมายโดยวิธีเจาะจงจำนวน 35 คน โดยกำหนดคุณลักษณะว่าเป็นผู้เกี่ยวข้องกับกระบวนการสื่อสารองค์กรโดยตรง ตั้งแต่ระดับนโยบาย แผน การดำเนินการ และการติดตามประเมินผลการสื่อสารขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
ที่ได้รับรางวัลการบริหารจัดการที่ดีในปีงบประมาณ 2565 จำนวน 4 องค์กร ได้แก่ เทศบาลเมือง เทศบาลนคร เทศบาลตำบล และองค์การบริหารส่วนตำบล แบ่งกลุ่มผู้ให้ข้อมูลออกเป็น 9 กลุ่ม เก็บรวบรวมข้อมูลโดยสัมภาษณ์เชิงลึกด้วยแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง และนำเสนอผลการวิเคราะห์เชิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า 1) การกำหนดนโยบายและแผนการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมุ่งเน้นการมีส่วนร่วมและการสื่อสารที่ครอบคลุมทั้งองค์กร 2) การดำเนินการสื่อสาร มี 5 หลักการสำคัญ คือ หลักการสื่อสาร การสื่อสารสองทาง การมีส่วนร่วม กิจกรรมการสื่อสาร และ กลวิธีในการสื่อสาร ส่วนการติดตามประเมินผลการสื่อสาร มี 4 วิธีสำคัญ คือ ใช้วิธีการอภิปราย-ซักถาม การตอบคำถาม การแสดงความคิดเห็น และการประเมินก่อน-หลัง และ 3) แนวทางการพัฒนาการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มี 10 ประเด็น ได้แก่ การสื่อสารเชิงเนื้อหา กลยุทธ์การสื่อสาร การสื่อสารเชิงรุก การสื่อสารสร้างภาพลักษณ์ขององค์กร การมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย การดำเนินการสื่อสารอาศัยการกำหนดความถี่ การสื่อสารที่ใช้ทั้งสื่อเก่าและสื่อสังคมออนไลน์ควบคู่กัน การจัดตั้งองค์กรการสื่อสารเป็นศูนย์การสื่อสารหรืองานประชาสัมพันธ์ การจ้างบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถเป็นผู้รับผิดชอบ และการให้ผู้เชี่ยวชาญเป็นผู้ประเมินผลการสื่อสารองค์กร

Article Details

How to Cite
พูนเอียด . ส. ., ท่อแก้ว ว. ., บุญศิริ ก. ., & สุทธิวรเศรษฐ์ จ. . (2025). การสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 17(1), 190–226. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jhsc/article/view/285806
บท
บทความวิจัย

References

กานต์ บุญศิริ. (2562). ทฤษฎีการสื่อสารเพื่อการสื่อสารผลการดำเนินงานทางการเมือง

และการปกครองท้องถิ่น: หลักและทฤษฎีการสื่อสารทางการเมืองและการ

ปกครองท้องถิ่นชั้นสูง. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

โกวิทย์ พวงงาม. (2562). การจัดการตนเองของชุมชนท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: ธรรมสาร.

คณะกรรมการการกระจายอำนาจ. (2565). ผลการคัดเลือก องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่

มีการบริหารจัดการที่ดีประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565. https://odloc.go.th/

good-management/อปท-ที่มีการบริหารจัดก-12/

จิตตินันท์ ตั้งประเสริฐ, และ พิทักษ์ศักดิ์ ทิศาภาคย์. (2563, มกราคม-มิถุนายน).

นโยบายการบริหารจัดการและการใช้สื่อในการสื่อสารเพื่อการประชาสัมพันธ์

ของกรมประชาสัมพันธ์ในบริบทประเทศไทย 4.0. วารสารศรีปทุมปริทัศน์,

(1), 137-152.

จุมพล หนิมพานิช. (2562). ตัวแบบ/กระบวนทัศน์รัฐประศาสนศาสตร์. กรุงเทพฯ: ปัญญาชน.

ชาย โพธิสิตา. (2564). ศาสตร์และศิลป์การวิจัยเชิงคุณภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ:

อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชซิ่ง.

ณัฐฐ์วัฒน์ สุทธิโยธิน. (2562). ทฤษฎีการสื่อสารเพื่อการสื่อสารขององค์กรทางการเมือง

และการปกครองท้องถิ่น: หลักและทฤษฎีการสื่อสารทางการเมืองและการ

ปกครองท้องถิ่นขั้นสูง. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ธิติพัฒน์ เอี่ยมนิรันดร์. (2562). การวางแผน การบริหารโครงการและการประเมิน

โครงการสื่อสารเพื่อพัฒนา: การสื่อสารกับการพัฒนา. นนทบุรี: มหาวิทยาลัย

สุโขทัยธรรมาธิราช.

นันทวัฒน์ บวรนันท์. (2562). การปกครองท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: วิญญูชน.

นันทะ บุตรน้อย, วิพัฒน์ หมั่นการ, พรชนก ทองลาด, และ สุธีรา ทิพย์วิวัฒน์พจนา.

(2567, พฤศจิกายน-ธันวาคม). การตรวจสอบสามเส้าในการวิจัยทาง

สังคมศาสตร์. วารสารมณีเชษฐาราม, 7(6), 1184-1198.

นิชาวดี ตานีเห็ง, วิทยาธร ท่อแก้ว, ธีรภัทร์ เสรีรังสรรค์, และ โกวิทย์ พวงงาม. (2562,

มกราคม-มิถุนายน). การพัฒนาสมรรถนะการสื่อสารของอนายกองค์การบริหาร

ส่วนตำบลในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้. วารสารอัล-ฮิกมะฮฺ มหาวิทยาลัย

ฟาฏอนี, 9(17), 105-114.

เนตต์พัณณา ยาวิราช. (2560). การจัดการสมัยใหม่. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

มนัสชนก สุรชัยกุลวัฒนา. (2562, มกราคม-มิถุนายน). รูปแบบการสื่อสารเพื่อการสร้าง

ภาพลักษณ์ของผู้นำท้องถิ่นในจังหวัดนครปฐม. วารสารอีเล็กทรอนิกส์การเรียน

รู้ทางไกลเชิงนวัตกรรม, 4(2), 54-61.

วาสิตา บุญสาธร. (2563). การสื่อสารเชิงกลยุทธ์. กรุงเทพฯ: สถาบันบัณฑิต

พัฒนบริหารศาสตร์.

วิกานดา พรสกุลวานิช. (2565). สื่อและผลของการสื่อสารในยุคดิจิทัล. กรุงเทพฯ:

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

วิทยาธร ท่อแก้ว. (2563). ทฤษฎีการสื่อสารเพื่อการรณรงค์ทางการเมืองและสังคม: หลัก

และทฤษฎีการสื่อสารทางการเมืองและการปกครองท้องถิ่นขั้นสูง. นนทบุรี:

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

วิสาข์ เชี่ยวสมุทร. (2564, มกราคม-เมษายน). ปัจจัยด้านการสื่อสารองค์กรที่มีผลต่อการ

เติบโตและความยั่งยืนขององค์กร: กรณีศึกษา บริษัท ซีพี ออลล์ จำกัด (มหาชน).

วารสารปัญญาภิวัฒน์, 13(1), 104–118.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ. (2552). การติดตามประเมินผลการดำเนิน

งานภาครัฐ. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ.

สิทธิพันธ์ พูนเอียด. (2568). แสดงผลการวิเคราะห์แนวคิดในการกำหนดนโยบายการ

สื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของบริหารองค์กรปกครอง

ส่วนท้องถิ่น ใน การสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้

บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (นวัตกรรมการสื่อสาร

ทางการเมืองและการปกครองท้องถิ่น). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สิทธิพันธ์ พูนเอียด. (2568). หลักการของนโยบายการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหาร

จัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ใน การสื่อสารเพื่อ

เสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น.

วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (นวัตกรรมการสื่อสารทางการเมืองและการปกครองท้องถิ่น).

นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สิทธิพันธ์ พูนเอียด. (2568). แนวทางการจัดการในการดำเนินนโยบายการสื่อสารเพื่อ

เสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ใน การสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กร

ปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (นวัตกรรมการสื่อสารทางการเมือง

และการปกครองท้องถิ่น). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สิทธิพันธ์ พูนเอียด. (2568). สภาพปัญหาและความต้องการในการวางแผนการสื่อสารเพื่อ

เสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ใน การสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กร

ปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (นวัตกรรมการสื่อสารทางการเมือง

และการปกครองท้องถิ่น). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สิทธิพันธ์ พูนเอียด. (2568). องค์ประกอบของแผนการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหาร

จัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ใน การสื่อสารเพื่อ

เสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น.

วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (นวัตกรรมการสื่อสารทางการเมืองและการปกครองท้องถิ่น).

นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สิทธิพันธ์ พูนเอียด. (2568). กลวิธีในการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่

ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ใน การสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการ

บริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์

ปร.ด. (นวัตกรรมการสื่อสารทางการเมืองและการปกครองท้องถิ่น). นนทบุรี:

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สิทธิพันธ์ พูนเอียด. (2568). วิธีการนำนโยบายและแผนการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการ

บริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไปใช้ปฏิบัติ ใน

การสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กร

ปกครองส่วนท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (นวัตกรรมการสื่อสารทางการเมือง

และการปกครองท้องถิ่น). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สิทธิพันธ์ พูนเอียด. (2568). สรุปการติดตามประเมินผลการสื่อสารเพื่อเสริมสร้างการ

บริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ใน การสื่อสาร

เพื่อเสริมสร้างการบริหารจัดการองค์กรที่ดีของผู้บริหารองค์กรปกครองส่วน

ท้องถิ่น. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (นวัตกรรมการสื่อสารทางการเมืองและการปกครอง

ท้องถิ่น). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

สิงห์ สิงห์ขจร, สุภาภรณ์ ศรีดี, วิทยาธร ท่อแก้ว, และ กานต์ บุญศิริ. (2562, กรกฎาคม-

ธันวาคม). การสื่อสารการสร้างความนิยมของผู้นำทางการเมืองท้องถิ่น. วารสา

รอัล-ฮิกมะฮ มหาวิทยาลัยฟาฏอนี, 9(18), 197-210.

สุภาภรณ์ ประสงค์ทัน. (2563). การวิจัยเชิงคุณภาพทางการท่องเที่ยว: แนวคิดและวิธี

วิจัย. กรุงเทพฯ: สิริชัยการพิมพ์.

สุรพงษ์ โสธนะเสถียร, และ สุภาภรณ์ ศรีดี. (2562). ทฤษฎีการสื่อสารกับปรากฏการณ์

ทางสังคม. หลักและทฤษฎีการสื่อสารทางการเมืองและการปกครองท้องถิ่นชั้น

สูง. นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

อภิชัจ พุกสวัสดิ์. (2564). นวัตกรรมการสื่อสารแบบมีส่วนร่วม. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์

มหาวิทยาลัย.

อภิชัจ พุกสวัสดิ์. (2565). นวัตกรรมการจัดการและการสื่อสารภาวะวิกฤต. กรุงเทพฯ:

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

Robbins, Stephen P. (1994). Essentials of Organizational Behavior. N.J.:

Prentice-Hall.

Torfing, J., & Ansell, C. (2020). Systemic Governance and the Design of

Public Policies: A Theoretical Framework. New York: Routledge.

บุคลานุกรม

A1 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ เทศบาลตำบลแม่ตืน ตำบลลี้

อำเภอลี้จังหวัดลำพูน. เมื่อวันที่ 29 มกราคม 2567.

A2 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ องค์การบริหารส่วนตำบลย่านยาว

ตำบลย่านยาว อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย. เมื่อวันที่ 30 มกราคม 2567.

A3 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ เทศบาลตำบลแม่ตืน ตำบลลี้

อำเภอลี้จังหวัดลำพูน. เมื่อวันที่ 29 มกราคม 2567.

A4 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ เทศบาลเมืองทุ่งสง ตำบลปากแพรก

อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช. เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม 2567.

A5 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ เทศบาลนครยะลา จังหวัด

ยะลา. เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม 2567.

A6 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ เทศบาลนครยะลา ตำบลสะเตง

อำเภอเมือง จังหวัดยะลา. เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2567.

A7 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ เทศบาลเมืองทุ่งสง ตำบลปากแพรก

อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช. เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม 2566.

A8 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ องค์การบริหารส่วนตำบลย่านยาว

ตำบลย่านยาว อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย. เมื่อวันที่ 30 มกราคม 2567.

A9 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ เทศบาลนครยะลา ตำบลสะเตง

อำเภอเมือง จังหวัดยะลา. เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2567.

A10 (ผู้ให้สัมภาษณ์) ผศ.สิทธิพันธ์ พูนเอียด (ผู้สัมภาษณ์). ณ เทศบาลเมืองทุ่งสง ตำบลปากแพรก

อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช. เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม 2566.