การสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี

Main Article Content

เดชวินิตย์ ศรีพิณ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประเพณีชักพระของจังหวัดสุราษฎร์ธานี 2) สร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมชุด “วัฒนธรรมแห่งความสุข” ประเพณีชักพระของจังหวัดสุราษฎร์ธานี ด้วยกระบวนการสร้างสรรค์ทางจิตรกรรม 3) เผยแพร่
ผลงานจิตรกรรมชุด “วัฒนธรรมแห่งความสุข” ประเพณีชักพระของจังหวัดสุราษฎร์ธานี เป็นการวิจัยแบบคุณภาพเชิงสร้างสรรค์งานทางศิลปกรรม (จิตรกรรม) มีขั้นตอนการดำเนินการวิจัย คือ 1) ศึกษาเรียนรู้ประเพณีชักพระของจังหวัดสุราษฎร์ธานี 2) สร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมชุด “วัฒนธรรมแห่งความสุข” ประเพณีชักพระของจังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยนำข้อมูลภาพต้นแบบที่แสดงออกถึงความประทับใจ สีสัน ความงดงาม ซึ่งนำเอาแนวคิดในผลงานของพอล โกแกง ที่กล่าวไว้ว่า “สี” เปรียบเหมือนกับเสียงดนตรีที่สะท้อนกังวาน สิ่งซึ่งเป็นธรรมดาที่สุด แต่ทำให้เกิดสิ่งที่ตามมาซึ่งยากที่จะอธิบายได้ด้วยคำพูด นั่นคือ พลังภายในของมัน (It’s inner force) เพื่อสร้างสรรค์เป็นผลงานจิตรกรรม 3) นำผลงานจิตรกรรมชุด “วัฒนธรรมแห่งความสุข” ประเพณีชักพระของจังหวัดสุราษฎร์ธานี 
เผยแพร่สู่สาธารณชน 
ผลการวิจัยพบว่า 1) ประเพณีชักพระเป็นประเพณีท้องถิ่นของชาวใต้ที่ยึดถือปฏิบัติกันมาอย่างยาวนานตั้งแต่สมัยศรีวิชัย โดยเป็นประเพณีที่สืบเนื่องด้วยพุทธศาสนาซึ่งจะมีขึ้นหลังวันปวารณาหรือวันออกพรรษาแล้ว 1 วัน ตรงกับวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 โดยการที่พุทธศาสนิกชนพร้อมใจกันอาราธนาพระพุทธรูปขึ้นประดิษฐานบนบุษบกที่วางอยู่บนพาหนะ เช่น เรือ รถ หรือล้อเลื่อน ที่เรียกว่า “เรือพนมพระ” แล้วพากันแห่แหนชักลากไปตามถนนหนทางนั้น เพื่อความเป็นสิริมงคลและอำนวยอวยพรให้อยู่เย็นเป็นสุข ตามคติความเชื่อมาแต่โบราณ 2) ผลการสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรม ด้วยเทคนิคสีน้ำมันบนผ้าใบ ขนาด 60x80 เซนติเมตร ทั้งหมด 7 ชิ้น ได้แก่  1) ผลงานความสุขนางรำหน้าเรือ  2) ผลงานสุขแห่งความพร้อมเพรียง  3) ผลงานความสุขกลองยาว  4) ผลงานสุขสุดสายตา  5) ผลงานจังหวะแห่งความสุข  6) ผลงานรอยยิ้มนางรำชุดสีฟ้า  7) ผลงานราตรีเดือนสิบเอ็ด พร้อมแนวคิดในการสร้างสรรค์ 3) การเผยแพร่ ผลงานจิตรกรรม “ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี” ต่อสาธารณชน ณ หอศิลป์ศรีวิชัย คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี ทำให้เกิดความตระหนักต่อความรัก
ความห่วงแหนในวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน
 

Article Details

How to Cite
ศรีพิณ เ. (2025). การสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี, 17(1), 38–74. สืบค้น จาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jhsc/article/view/280878
บท
บทความวิจัย

References

จิระพัฒน์ พิตรปรีชา. (2552). โลกศิลปะ ศตวรรษที่ 20. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ค). ภาพถ่ายต้นแบบความสุขนางรำหน้าเรือพระ. ใน รายงานวิจัย

เรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรม

แห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฅ). สเก็ตซ์ภาพขาวดำเพื่อหาน้ำหนักแสง เงา ความสุขนางรำหน้า

เรือพระ. ใน รายงานวิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม

(จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี.

สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฆ). ภาพถ่ายต้นแบบความสุขแห่งความพร้อมเพรียง. ใน รายงาน

วิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุด

วัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี:

มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ง). สเก็ตซ์ภาพขาวดำเพื่อหาน้ำหนักแสง เงา ความสุขแห่งความ

พร้อมเพรียง. ใน รายงานวิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม

(จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี.

สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563จ). ภาพถ่ายต้นแบบความสุขกลองยาว. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฉ). สเก็ตซ์ภาพขาวดำเพื่อหาน้ำหนักแสง เงา ความสุขกลองยาว.

ใน รายงานวิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม)

ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี:

มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ช). ภาพถ่ายต้นแบบสุขสุดสายตา. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ซ). สเก็ตซ์ภาพขาวดำเพื่อหาน้ำหนักแสง เงา สุขสุดสายตา. ใน

รายงานนวิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม)

ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี:

มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฌ). ภาพถ่ายต้นแบบจังหวะแห่งความสุข. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ญ). สเก็ตซ์ภาพขาวดำเพื่อหาน้ำหนักแสง เงา จังหวะแห่งความสุข.

ใน รายงานวิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม)

ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี:

มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฎ). ภาพถ่ายต้นแบบรอยยิ้มนางรำชุดสีฟ้า. ใน รายงานวิจัยเรื่อง

การสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่ง

ความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฏ). สเก็ตซ์ภาพขาวดำเพื่อหาน้ำหนักแสง เงา รอยยิ้มนางรำชุดสีฟ้า.

ใน รายงานวิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม)

ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี:

มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฐ). ภาพถ่ายต้นแบบราตรีเดือนสิบเอ็ด. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฑ). สเก็ตซ์ภาพขาวดำเพื่อหาน้ำหนักแสง เงา ราตรีเดือนสิบเอ็ด.

ใน รายงานวิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม)

ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี:

มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ฒ). ผลงานชื่อความสุขนางรำหน้าเรือพระ. ใน รายงานวิจัยเรื่อง

การสร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่ง

ความสุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ณ). ผลงานชื่อสุขแห่งความพร้อมเพรียง. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ด). ผลงานชื่อความสุขกลองยาว. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ต). ผลงานชื่อสุดสายตา. ใน รายงานวิจัยเรื่องการสร้างสรรค์และ

วิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความสุข: ประเพณี

ชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ถ). ผลงานชื่อจังหวะแห่งความสุข. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ท). ผลงานชื่อรอยยิ้มนางรำชุดสีฟ้า. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

เดชวินิตย์ ศรีพิณ. (2563ธ). ผลงานชื่อราตรีเดือนสิบเอ็ด. ใน รายงานวิจัยเรื่องการ

สร้างสรรค์และวิเคราะห์ผลงานศิลปกรรม (จิตรกรรม) ชุดวัฒนธรรมแห่งความ

สุข: ประเพณีชักพระสุราษฎร์ธานี. สุราษฎร์ธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏ

สุราษฎร์ธานี.

บุหลัน กุลวิจิตร. (2562). การจัดนิทรรศการในยุคเดิมและยุคดิจิทัลของพิพิธภัณฑ์.

วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 5(1), 311.

ลัญจกร นิลกาญจน์. (2561, กรกฎาคม-ธันวาคม). วัฒนธรรมความเชื่อกับการจัดการ

ศรัทธาของชุมชน. วารสารนาคบุตรปริทรรศน์, 10(2), 11.

ศูนย์ข้อมูลกลางทางวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม. (2566). ภาวะทางอารมณ์ของ

ข้าพเจ้าที่ได้รับจากประสบการณ์ในชีวิต (State of my emotion from my

experience). http://www.m-culture.in.th/album/view/198143/)

Gauguin, P. (1891ก). la OranaMaria. https://en.wikipedia.org/wiki/la_

Orana_Maria.

Gauguin, P. (1894ข). Sacred Spring: Sweet Dreams. https://commons.m.wikimedia.

org/wiki/File:Gauguin,_Paul_-_Sacred_Spring,_Sweet_Dreams_

(Nave_nave_moe).jpg

Gauguin, P. (1891ฃ). Tahitian Women on the Beach. https://https://th.

wikipedia. org.

บุคลานุกรม

กลิ่น เพชรขุ้ม (ผู้ให้สัมภาษณ์) เดชวินิตย์ ศรีพิณ (ผู้สัมภาษณ์). ณ หมู่บ้านเวียง ประสาน

หมู่ที่ 9 ตำบลวัดประดู่ อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี. เมื่อวันที่

ตุลาคม 2563.

เกรียงเดช ศรีพิณ (ผู้ให้สัมภาษณ์) เดชวินิตย์ ศรีพิณ (ผู้สัมภาษณ์). ณ หมู่บ้านเวียง

ประสาน หมู่ที่ 9 ตำบลวัดประดู่ อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี.

เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2563.

อำนวย จีนต่างเมือง (ผู้ให้สัมภาษณ์) เดชวินิตย์ ศรีพิณ (ผู้สัมภาษณ์). ณ หมู่บ้านเวียง

ประสาน หมู่ที่ 9 ตำบลวัดประดู่ อำเภอเมืองสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี.

เมื่อวันที่ 27 ตุลาคม 2563.