เรื่องสั้นรางวัลพานแว่นฟ้า ปี พ.ศ. 2559-2564: แนวคิดทางสังคมและอุดมการณ์ประชาธิปไตย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์แนวคิดทางสังคมและอุดมการณ์ทางการเมืองผ่านตัวบทเรื่องสั้นรางวัลพานแว่นฟ้า ระหว่างปี พ.ศ. 2559-2564 ใช้ระเบียบวิธีวิจัยทางมนุษยศาสตร์ในการศึกษาทำความเข้าใจและตีความตัวบทเรื่องสั้นรางวัลพานแว่นฟ้า จำนวน 77 เรื่อง โดยใช้กรอบแนวคิดการวิเคราะห์ตัวบท ผลการวิจัยพบว่า แนวคิดทางสังคมในเรื่องสั้นรางวัลพานแว่นฟ้า เผยแพร่ระหว่างปี พ.ศ. 2559-2564 มี 3 แนวคิดหลัก คือ 1) แนวคิดด้านความขัดแย้งและความรุนแรงในสังคม 2) แนวคิดด้านความเหลื่อมล้ำในสังคมและความเป็นธรรม และ 3) แนวคิดพลเมืองในระบอบประชาธิปไตย อุดมการณ์ทางการเมืองพบว่า มี 3 อุดมการณ์สำคัญ คือ 1) ปรากฏอุดมการณ์เสรีนิยมประชาธิปไตย 2) อุดมการณ์การเมืองแบบศีลธรรม และ 3) อุดมการณ์ประชานิยม โดยพบความสำคัญที่สะท้อนจากวรรณกรรมรวมกัน คือ การมุ่งหวังต่อการเป็นสังคมประชาธิปไตยที่แท้จริงและการส่งเสริมคุณค่าความเป็นพลเมืองดีในระบอบประชาธิปไตย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ต้นฉบับทุกเรื่องที่พิมพ์เผยแพร่ได้รับการตรวจสอบความถูกต้องทางวิชาการโดยผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Peview) เฉพาะสาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ การตีพิมพ์บทความซ้ำต้องได้รับการอนุญาตจากกองบรรณาธิการเป็นลายลักษณ์อักษร
เอกสารอ้างอิง
กวี ศรีธรรมานุกูล. (2562). โอรังอัสลีกับผีร้ายแห่งเทือกเขาบรรทัด. วรรณกรรมรางวัล
พานแว่นฟ้าประจำปี 2562. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
ขัน สีผา. (2563). นครลิง. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
ขวัญชนก นัยจรัญ. (2560). เรื่องสั้นรางวัลพานแว่นฟ้า พ.ศ. 2545-2556: การวิเคราะห์วิถี
ชีวิตประชาธิปไตย. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม.
จันทรา รัศมีทอง. (2561). อย่าขวางประตู. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสำนักงาน
เลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
จันทรา รัศมีทอง. (2562). คำสั่งจากดวงวิญญาณ. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภา
ผู้แทนราษฎร.
ณปภัช มานินพันธ์, และ เสาวณิต จุลวงศ์. (2561, มกราคม-มิถุนายน). อุดมการณ์ใน
วรรณกรรมอิงประวัติศาสตร์เรื่องสองฝั่งคลอง. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัย
สงขลานครินทร์, 10(1), 176-203.
ดุสิต จักรศิวาทิตย์. (2559). บ้านทาสีฟ้า. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
ธัญณ์ณภัทร์ เจริญพานิช. (2565). การเมืองไทยร่วมสมัย พ.ศ. 2540-2563 พัฒนาการ
ทางการเมือง ความขัดแย้งและประชาธิปไตยไทย. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธัญณ์ณภัทร์ เจริญพานิช. (2566). มหาบุรุษแห่งชุมชนศีลธรรม. กรุงเทพฯ: สมมติ.
นิศานาจ โสภาพล. (2559, มกราคม-มิถุนายน). แนวคิดทางการเมืองที่ปรากฏในเรื่องสั้น
รางวัลพานแว่นฟ้า. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏ อุบลราชธานี, 7(1), 195-207.
บุหลัน บัณรสี. (2560). สารภีตีครู. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
พชรวัฒน์ เส้นทอง. (2562). อุดมการณ์ทางการเมือง: อุดมการณ์ทางการเมืองไทย.
วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์,
(3), 230-248.
พระมหาจักรพงศ์ ชินเมธี (คำยอดใจ). (2562). แนวคิดทางการเมืองของขงเบ้งใน
วรรณกรรมสามก๊กที่มีต่อสังคมไทย. ปริญญารัฐศาสตรมหาบัณฑิต ร.ม.
(รัฐศาสตร์). พระนครศรีอยุธยา: บัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราช
วิทยาลัย.
มนตรี เจนวิทย์การ. (2563, มกราคม- เมษายน). ระบอบประชาธิปไตยไทยจะไปทางไหน :
อนาคตประชาธิปไตยเสรีนิยมท่ามกลางกระแสครอบงำของอำนาจนิยม.
วารสารสถาบันพระปกเกล้า, 10(1), 1-16.
มนูญ ณ นคร. (2559). เมืองไม่มีเงา. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
ยุทธศาสตร์ หน่อแก้ว. (2564). แนวทางประชานิยม: ภาพสะท้อนแนวคิดทางการเมืองเชิง
โครงสร้างชนชั้นในสังคมไทย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 16(2), 15-30.
รมณ กมลนาวิน. (2561). ดาวส่องเมือง. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
วัฒน์ ยวงแก้ว. (2560). ในหมอก. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
วุฒินันท์ ชัยศรี. (2560). กล่องสมบูรณ์แบบ. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
วุฒินันท์ ชัยศรี. (2563). พลเมืองดี. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
สมเกียรติ วันทะนะ. (2558, กรกฎาคม-ธันวาคม). กำเนิดและความย้อนแย้งของเสรี
ประชาธิปไตย. วารสารสังคมศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,
(2), 127-148.
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. (2559). วรรณกรรมรางวัลพานแว่นฟ้าประจำปี
กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร.
European Center for Populism Studies. (2022). Electoral Democracy.
https://www.populismstudies.org/Vocabulary/electoral-democracy/
Galtung, Johan. (1969). Violence, Peace and Peace Research, Journal of
Peace Research, 6(3), https://www.jstor.org/stable/422690
Jarernpanit, T. (2018). The Moral Disintegration and the Politics of Cultural
Emotions within Thailand’s Current, Deeply Divided Political
Conflicts. Humanities, Arts and Social Sciences Studies, 18(3), 717-
Mansbridge, J. & Macedo, S. (2019). Populism and Democratic Theory.
Annual Review of Law and Social Science, 15, 59-77. https://www.
princeton.edu/ ~macedo/Papers/Mansbridge%20Macedo %20Pop
ulism%20AnnRevLawSocSci%2019.pdf