กลองยืน-กลองหลอน: เทคนิคการบรรเลงของปราชญ์ดนตรีมังคละในจังหวัดพิษณุโลก
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยฉบับนี้นำเสนอส่วนหนึ่งในการวิจัยเรื่อง “พัฒนาชุดการสอนปฏิบัติกลองยืน-กลองหลอนตามวิถีปราชญ์มังคละในจังหวัดพิษณุโลก” โดยมีวัตถุประสงค์ศึกษาเทคนิคกลองยืน-กลองหลอน จากนายเต้า มีนาค และนายประโยชน์ ลูกพลับ ใช้วิธีวิจัยและพัฒนา เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการสังเกต การสัมภาษณ์ คัดเลือกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลแบบเจาะจง จำนวน 2 คน จากปราชญ์ชาวบ้านที่มีความรู้ในดนตรีมังคละ นำเสนอผลการวิจัยเชิงพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยพบว่า เทคนิคการบรรเลงกลองยืน-กลองหลอนของจังหวัดพิษณุโลก มี 4 เทคนิค คือ 1) เทคนิคการจับไม้ 2) เทคนิคการวางมือ 3) เทคนิคบรรเลงเสียงในเสียงต่าง ๆ และ 4) เทคนิคตำแหน่งในการบรรเลงบนกลองยืน-กลองหลอน มีเทคนิคการบรรเลง
ไม่แตกต่างกัน มีเสียงที่ใช้ในการบรรเลงกลองยืน 4 เสียง และกลองหลอน 3 เสียง ซึ่งมีเสียงที่เรียกต่างกัน 1 เสียง คือ หนืด/ติง2 ซึ่งเกิดจากการพัฒนาให้มีความเข้าใจได้ง่ายตามความเห็นของปราชญ์มังคละในแต่ละบุคคล
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ต้นฉบับทุกเรื่องที่พิมพ์เผยแพร่ได้รับการตรวจสอบความถูกต้องทางวิชาการโดยผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Peview) เฉพาะสาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ การตีพิมพ์บทความซ้ำต้องได้รับการอนุญาตจากกองบรรณาธิการเป็นลายลักษณ์อักษร
References
กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. (2556). ร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้อง
ไม่ได้ พ.ศ. 2556. กรุงเทพฯ: กรมส่งเสริมวัฒนธรรม.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตโต). (2537). สืบสานวัฒนธรรมไทยบนฐานแห่งการศึกษาที่แท้
(พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สหธรรมมิก.
ศุภชัย ธีระกุล. (2560). การสืบทอดมังคละในสถาบันอุดมศึกษาตามวิถีปราชญ์ชาวบ้านใน
ภาคเหนือตอนล่าง. วิทยานิพนธ์ ปร.ด. (ดุริยางคศิลป์). มหาสารคาม:
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). การจับไม้กลองยืน-กลองหลอน. ณ บ้านเลขที่ 26/1 หมู่ที่ 8
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2564.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). ตำแหน่งการตีและเสียงที่เกิดขึ้นในการบรรเลงกลองยืน. ณ
บ้านเลขที่ 26/1 หมู่ที่ 8 ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่
สิงหาคม 2564.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). ตำแหน่งการตีและเสียงที่เกิดขึ้นในการบรรเลงกลองหลอน. ณ
บ้านเลขที่ 26/1 หมู่ที่ 8 ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่
สิงหาคม 2564.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). เทคนิคการบรรเลงเสียงเก๊ะ. ณ บ้านเลขที่ 34/3 หมู่ที่ 12
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). เทคนิคการบรรเลงเสียงจ๊ะ. ณ บ้านเลขที่ 34/3 หมู่ที่ 12
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). เทคนิคการบรรเลงเสียงติง. ณ บ้านเลขที่ 34/3 หมู่ที่ 12
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). เทคนิคการบรรเลงเสียงติง2/หนืด. ณ บ้านเลขที่ 34/3 หมู่ที่
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). เทคนิคการบรรเลงเสียงตุ๊บ. ณ บ้านเลขที่ 34/3 หมู่ที่ 12
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). เทคนิคการบรรเลงเสียงเท่ง. ณ บ้านเลขที่ 34/3 หมู่ที่ 12
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). เทคนิคการบรรเลงเสียงป๊ะ. ณ บ้านเลขที่ 34/3 หมู่ที่ 12
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565.
ศุภชัย ธีระกุล (ผู้ถ่ายภาพ). ลักษณะกลองยืน-กลองหลอนและความแตกต่างของไม้ตีกลอง
ยืน-กลองหลอน. ณ บ้านเลขที่ 26/1 หมู่ที่ 8 ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัด
พิษณุโลก. เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2564.
ศุภชัย ธีระกุล. (2565). QR Code เทคนิคการบรรเลงเสียงเก๊ะ. https://www.youtube.com/
watch?v=qfkL4oXCqow
ศุภชัย ธีระกุล. (2565). QR Code เทคนิคการบรรเลงเสียงจ๊ะ. https://www.youtube.com/
watch?v=79K S9UbegJc
ศุภชัย ธีระกุล. (2565). QR Code เทคนิคการบรรเลงเสียงติง. https://www.youtube.com/
watch?v=rjWFcfZbUdU
ศุภชัย ธีระกุล. (2565). QR Code เทคนิคการบรรเลงเสียงติง2/หนืด. https://www.youtube.
com/watch?v=9i Xi_5UVlks
ศุภชัย ธีระกุล. (2565). QR Code เทคนิคการบรรเลงเสียงตุ๊บ. https://www.youtube.com/
watch?v=cbb KJ0zzFLQ
ศุภชัย ธีระกุล. (2565). QR Code เทคนิคการบรรเลงเสียงเท่ง. https://www.youtube.com/
watch?v=DZppst40HvU
ศุภชัย ธีระกุล. (2565). QR Code เทคนิคการบรรเลงเสียงป๊ะ. https://www.youtube.com/
watch?v=ej4XH Np58N8
ศุภชัย ธีระกุล. (2565). นายเต้า มีนาค และนายประโยชน์ ลูกพลับ. ใน รายงานวิจัยเรื่อง
พัฒนาชุดการสอนปฏิบัติกลองยืน-กลองหลอนตามวิถีปราชญ์มังคละในจังหวัด
พิษณุโลก. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม.
สันติ ศิริคชพันธุ์. (2540). วงมังคละในจังหวัดพิษณุโลก. วิทยานิพนธ์ ศศ.ม.
(วัฒธรรมศึกษา). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล.
อมรา พงศาพิชญ์. (2541). วัฒนธรรม ศาสนา และชาติพันธุ์ : วิเคราะห์สังคมไทยแนว
มานุษยวิทยา (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย.
บุคลานุกรม
เต้า มีนาค (ผู้ให้สัมภาษณ์) ศุภชัย ธีระกุล (ผู้สัมภาษณ์). ณ บ้านเลขที่ 26/1 หมู่ที่ 8 ตำบล
จอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม 2564.
ประโยชน์ ลูกพลับ (ผู้ให้สัมภาษณ์) ศุภชัย ธีระกุล (ผู้สัมภาษณ์). ณ บ้านเลขที่ 34/3 หมู่ที่
ตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2565.