การสร้างสรรค์งานจิตรกรรม ชุด มายาคติจากความงามของ มนุษย์ในพระพุทธศาสนา: มุมมองจากหญิงวัยรุ่นตอนปลาย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ 1) ศึกษาทัศนะด้านความงามในปรัชญาคำสอนของพระพุทธศาสนาและมุมมองด้านความงามของหญิงวัยรุ่นตอนปลาย และ 2) ศึกษารูป สัญลักษณ์และการสร้างสรรค์งานจิตรกรรม ตามเทคนิคกระบวนการสร้างสรรค์เป็นผลงานจิตรกรรม แบบ 2 มิติ เก็บข้อมูลจากการศึกษาหนังสือ บทความ ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาและทัศนะมุมมองจากหญิงวัยรุ่นตอนปลาย เพื่อนำไปสร้างสรรค์เป็นผลงานจิตรกรรม
ผลการวิจัยพบว่า ทัศนะด้านความงามในปรัชญาหลักคำสอนของพระพุทธศาสนานั้นให้ความสำคัญกับ ศีล สมาธิ ปัญญา ซึ่งเป็นแก่นของหลักคำสอนที่ให้มนุษย์บริสุทธิ์ปราศจากกิเลส ส่วนรูปลักษณ์ความงามนั้นประกอบด้วยความงามในมิติทางโลก ซึ่งมีลักษณะเป็นจิตวิสัยและความงามในมิติทางธรรมที่มีลักษณะเป็นวัตถุวิสัย ผลการศึกษากลุ่มตัวอย่างหญิงวัยรุ่นตอนปลาย อายุตั้งแต่ 18-22 ปี พบว่า จะมีวิถีชีวิตทางสังคมและวัฒนธรรมที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิมสังคมที่กำลังพัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็วส่งผลให้ความคิดด้านความงามได้ถูกครอบงำจากค่านิยมที่ถูกสร้างขึ้นจากการโฆษณาชวนเชื่อทางสื่อต่าง ๆ
จนเกิดเป็นมายาคติจากความงาม ซึ่งไม่สอดคล้องกับแนวความคิดดั้งเดิมของพระพุทธศาสนา ที่ว่าความงาม รูปลักษณ์ สังขาร ล้วนตกอยู่ภายใต้กฎไตรลักษณ์ อันได้แก่ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตาที่เกี่ยวกับความไม่เที่ยงของทุกสรรพสิ่งทั้งหลาย โดยผู้วิจัยได้นำสัญลักษณ์ดอกบัวเหี่ยวแสดงถึงความจริงของธรรมชาติที่เสื่อมสลายไปตามกาลเวลา ผ้าบางแสดงถึงความคลุมเครือไม่สามารถปิดบัง ซ่อนเร้น สิ่งที่ถูกปรุงแต่งด้านในได้ และ หญิงสาวแสดงถึงวัยรุ่นตอนปลายที่ต้องการความงามอย่างไม่มีที่สิ้นสุด ตามแนวคิดดังกล่าวมาสู่เทคนิคกระบวนการสร้างสรรค์เป็นผลงานจิตรกรรมแบบ 2 มิติ ในชุด มายาคติจากความงามของมนุษย์ในพระพุทธศาสนา: มุมมองจากหญิงวัยรุ่นตอนปลาย ผลงานชื่อ “มายาคติความงาม” หมายเลข 1 ถึง หมายเลข 5 โดยใช้เทคนิคสีน้ำมันบนผ้าใบขนาด 90 x 100 เซนติเมตร จำนวน 5 ชิ้น มาวิเคราะห์ความหมาย ความงามและความรู้สึก เพื่อให้ตระหนักเห็นถึงหลักความงามที่แท้จริงและส่งผลต่อยอดการพัฒนาการสร้างสรรค์งานจิตรกรรมที่สะท้อนมุมมองการเปลี่ยนแปลงไปของสังคมในโลกปัจจุบัน