การพัฒนาสารานุกรมดนตรีพื้นบ้านอีสานตอบสนองการศึกษาวิจัย วัฒนธรรมทางดนตรีในสังคมพหุวัฒนธรรม

Main Article Content

อัครวัตร เชื่อมกลาง
สุวิชชาน อุ่นอุดม
สุธีระพงษ์ พินิจพล
ดิษยพงษ์ หกสุวรรณ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารวบรวมองค์ความรู้ดนตรีพื้นบ้านอีสาน พัฒนาเป็นสารานุกรมดนตรีพื้นบ้านอีสานที่มีความเป็นปัจจุบัน ใช้วิธีวิจัยแบบผสมผสาน โดยการศึกษาจากเอกสาร ภาคสนาม การสนทนากลุ่ม และการศึกษาความคิดเห็นของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องที่จะนำงานวิจัยไปใช้ กลุ่มเป้าหมายได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญด้านดนตรีและภาษา ปราชญ์ชาวบ้านและศิลปินพื้นบ้านอีสาน กลุ่มตัวอย่างการศึกษาความคิดเห็นของผู้มีส่วนที่จะนำงานวิจัยไปใช้ ได้แก่ นักศึกษา นักวิชาการ นักวิจัยทางด้านดนตรี โดยการใช้การสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ และแบบสอบถามความคิดเห็น สถิติในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา     ผลวิจัย การรวบรวมคำและวิเคราะห์เอกสารเกี่ยวกับดนตรีพื้นบ้านอีสาน ได้ข้อมูลเพื่อตั้งเป็นแกนคำในเบื้องต้น การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาจากการลงพื้นที่สัมภาษณ์และการสนทนากลุ่ม ทำให้ได้ข้อมูลของคำในวัฒนธรรมดนตรีพื้นบ้านอีสาน ได้ข้อสังเกตุดังนี้ 1)บางคำเป็นคำที่มีความหมายเหมือนกัน แต่ชื่อเรียกแตกต่างกันในแต่ละท้องถิ่น 2)คำบางคำมีหลายความหมาย 3)ข้อมูลในบางประเด็นยังไม่ชัดเจนยังหาข้อสรุปไม่ได้ จึงมุ่งศึกษาคำที่มีข้อสรุปแล้วในเบื้องต้น ในส่วนสารานุกรมฯ ประกอบไปด้วย คำอธิบายความ  ภาพประกอบ และโน้ตเพลง จำนวน 50 คำ การศึกษาความคิดเห็นของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องที่จะนำงานวิจัยไปใช้ด้านรูปแบบและเนื้อหาพบว่า ในภาพรวมอยู่ในระดับเหมาะสมมาก เป็นฐานข้อมูลดนตรีพื้นบ้านอีสานในเชิงวิชากรที่มีภาพประกอบ คำอธิบายโดยละเอียด และโน้ตเพลงจากปราชญ์ศิลปินพื้นบ้านที่เป็นปัจจุบัน  

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

เฉลิมศักดิ์ พิกุลศรี.(2539). การดนตรีไทยทางเลือกแห่งนิยามดนตรีวิทยาหรือมนุษยสังคีตวิทยา. วาราสารคำดนตรี, 1(1), 18-22

บรูซ แกสตัน. (2531). ความคิดที่เกี่ยวกับดนตรีของโลก, วารสารถนนดนตรี. 2(9): 6-29.

ประเวศ วะสี. (2534) การศึกษาของชาติกับภูมิปัญญาท้องถิ่น. ใน เสรีพงษ์พิศ (บ.ก.) ภูมิปัญญาชาวบ้านกับการพัฒนาชนบท. สรุปผลการสนทนาทางวิชาการเรื่องภูมิปัญญาชาวบ้านกับการดำเนินงานด้านวัฒนธรรม เล่ม 2(น.17 – 33). อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์ พับลิชชิ่ง.

ปัญญา รุ่งเรือง. (2546). หลักวิชามานุษยดุริยางควิทยา. กรุงเทพมหานคร: คณะมนุษยศาสตร์,มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพฯ : นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์

พวงรัตน์ ทวีรัตน์. (2540). วิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ : สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา มหาวิทยาลัยศรีนครินทร์วิโรฒประสานมิตร.

พูนพิศ อมาตยกุล. (2540). ลำนำแห่งสยาม. พิมพลักษณ์, กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์นิตยสาร HI-Fi Stereo

สุกรี เจริญสุข.(2530) . ดุริยางคศาสตร์ชาติพันธุ์. ถนนดนตรี. 1(12), 38-41.

สุภางค์ จันทวานิช. (2547).วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ.(พิมพ์ครั้งที่ 12). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย..

อมรา ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2550). ภาษาศาสตร์สังคม (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.

อาทิตย์ โพธิ์ศรีทอง. (2558). รายงานวิจัยกาเมลัน :วงดนตรีประจำชาติของอินโดนีเซีย. กรุงเทพฯ :คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

Byerly, Alison. (1989). "The Language of the Soul": George Eliot and Music Nineteenth-Century Literature,44(1), 1-17