บางลาไม่เคยลาก่อน: การเดินทาง การหยุดพัก และบ้านที่ไม่ใช่บ้าน
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลักษณะการโหยหาอดีตที่ปรากฏในเรื่องสั้น บางลาไม่เคยลาก่อน ของ เกริกศิษฏ์ พละมาตร์ ศึกษาด้วยระเบียบวิธีวิจัยเชิงเอกสาร นำเสนอผ่านการพรรณนาวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า เรื่องสั้นนำเสนอความแปลกแยกของปัจเจกชนในสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป ผ่านการใช้ภาพของ “โอเอซีส” ที่เป็นแหล่งชุมนุมของคนชายขอบเป็นภาพแทนของบ้านเกิด เพื่อแสดงถึงการโหยหาพื้นที่ที่จะได้แสดงออกถึงตัวตนโดยที่ไม่ถูกกดทับจากสิ่งรอบข้าง ทั้งยังแสดงให้เห็นวิกฤตที่เกิดขึ้นในสังคม และภาพของคนกลุ่มหนึ่งที่ต้องเบียดเสียดและดิ้นรนอยู่ในสังคมที่ตนรู้สึกแปลกต่างออกไป โอเอซีส จึงเป็นสัญลักษณ์ของแหล่งพักพิงของบรรดาผู้ที่ไม่อาจเป็นเนื้อเดียวกับสังคม ให้ออกมาแสดงตัวตนท่ามกลางหมู่คนชายขอบ บรรเทาและฟื้นฟูตัวเองให้พอรู้สึกผ่อนคลายลงได้บ้าง แต่ไม่ใช่สิ่งที่ถาวรคงทน
Article Details
References
เกริกศิษฏ์ พละมาตร์. (2558). เรากำลังกลายพันธุ์. ปทุมธานี: นาคร.
คุณาพร ทองลอย และพัชลินจ์ จีนนุ่น. (2564). ระหว่างทางกลับบ้าน : การถวิลหาบ้านเกิดในกวีนิพนธ์ไทยที่ได้รับรางวัลซีไรต์ ปี 2562. การประชุมหาดใหญ่วิชาการระดับชาติและนานาชาติครั้งที่ 12 (น.356-369). มหาวิทยาลัยหาดใหญ่.
ชุติมา ประกาศวุฒิสาร. (2554). “บ้านเคยอยู่ อู่เคยนอน” : การโหยหาอดีตและการสร้างจินตภาพให้กับสตรีใน นวนิยายแม่เบี้ย, วารสารสังคมศาสตร์. 23(1), 111–155.
เซอิจิ อุโดะ. (2558). อุปลักษณ์แห่งภาพหลอนในเรื่องสั้น “น้ำตก” ของกนกพงศ์ สงสมพันธุ์, วารสารมนุษยศาสตร์. 22(1), 1–19.
ทัศนีย์ มีวรรณ. (2542). การสร้างและการบริโภคสัญญะในปรากฏการณ์ชีวจิตและการทำหน้าที่ของสื่อมวลชน. วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ไทวิกา อิงสันเทียะ. (2555). บริโภคนิยมและวิกฤตความเป็นชายในนวนิยายอเมริกันร่วมสมัย. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธงชัย วินิจจะกูล. (2543). การเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์ของอดีต: ประวัติศาสตร์ใหม่ในประเทศไทยหลัง 14 ตุลาคม. ใน ฉัตรทิพย์ นาถสุภา และคณะ (บก.). สถานภาพไทยศึกษา: การสำรวจเชิงวิพากษ์. กรุงเทพฯ: ตรัสวิน.
ธัญญา สังขพันธานนท์. (2558). มาตุคามสำนึกและการโหยหาอดีตในกวีนิพนธ์ของเรวัตร์ พันธุ์พิพัฒน์ .วารสารมนุษยศาสตร์. 22(2), 64–91.
นพพร ประชากุล. (2552). ยอกอักษร ย้อนความคิด เล่ม 2 ว่าด้วยสังคมศาสตร์. กรุงเทพฯ: อ่าน.
พัฒนา กิติอาษา. (2546). มานุษยวิทยากับการศึกษาปรากฏการณ์โหยหาอดีตในสังคมร่วมสมัย. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).
พิเชฐ แสงทอง. (2558). จากการโหยหาอดีตสู่การเสาะค้นเทพเจ้าในสิ่งเล็ก ๆ : หนึ่งทศวรรษแห่งการเปลี่ยนโฉมหน้าของกวีนิพนธ์ไทย ศึกษาจากกวีนิพนธ์รางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ด (2547 – 2557), วารสารวิชาการสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. 21(3), 45–85.
รุ้งนภา ยรรยงเกษมสุข. (2555). การโหยหาอดีต: ความเป็นอดีตในสังคมสมัยใหม่, วารสารการเมือง การบริหาร และกฎหมาย. 4(2), 59–87.
วิทยา วงศ์จันทา. (2555). การประกอบสร้าง “ความเป็นลาว” ในวรรณกรรมและสื่อภาพยนตร์ไทยร่วมสมัย. วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วิมลมาศ ปฤชากุล. (2559). “บ้านที่หายไปของความรัก” กวีนิพนธ์ว่าด้วยประวัติศาสตร์ท้องถิ่นและชายแดนใต้ในสถานการณ์ความรุนแรง, วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษย์ศาสตร์. 22(3), 205-213.
วุฒิชัย กฤษณะประกรกิจ. (2548). หมุนโลกย้อน (นอสทัลเจีย) ในเมืองใหญ่ในวงเล็บ. กรุงเทพฯ: แพรว.
เสาวณิต จุลวงศ์. (2556). วงวรรณกรรมไทยในกระแสหลังสมัยใหม่ (ตอนที่ 1), วารสารสงขลานครินทร์ ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษย์ศาสตร์. 19(4), 9.
อัจฉรา ชลายนนาวิน. (2559). ยูโทเปีย: มิติทางสังคมศาสตร์. วารสารการบริหารรัฐกิจและการเมือง. 5(2), 1-28.