การสร้างความหมาย “คนดี” ในรายการทุบโต๊ะข่าว : วัจนปฏิบัติศาสตร์

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มุ่งศึกษากระบวนการสร้างความหมายของคำว่า “คนดี” ในรายการทุบโต๊ะข่าวออนไลน์ ตั้งแต่เดือนมกราคม - ธันวาคม พ.ศ. 2565 กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ รายการทุบโต๊ะข่าว          ออนไลน์ ในวันจันทร์ – ศุกร์ ช่วงเวลา 18.55 – 22.30 น. และวันเสาร์ – อาทิตย์ ช่วงเวลา 19.00 – 22.00 น. ในรูปแบบออนไลน์ที่ปรากฏอยู่บนเพจ Facebook และ YouTube เท่านั้น พบข้อมูลในประเด็นการสร้างความหมายของคำว่า “คนดี” จำนวน 143 เรื่อง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ กลวิธีทางภาษาตามแนวคิดวัจนปฏิบัติศาสตร์ นำเสนอผลการวิจัยด้วยวิธีเชิงคุณภาพแบบพรรณนาวิเคราะห์ ผลการวิจัยพบว่า การใช้มูลบทเพื่อสร้างความหมายของคำว่า “คนดี” มี 4 มูลบท ได้แก่ มูลบทเพื่อสร้างความเชื่อว่าคนที่พูดถึงเป็นคนดี จำนวน 69 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 47.58 มูลบทเพื่อเน้นความเชื่อมโยงกับความเป็นจริงและความคาดหวังของผู้รับข่าว จำนวน 45 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 31.03 มูลบทเพื่อเน้นให้ความสำคัญกับบุคคลหรือกลุ่มคนที่มีพฤติกรรมหรือการกระทำที่ดี จำนวน 16 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 11.03 และมูลบทเพื่อสร้างความเชื่อเมื่อมีคนดีปรากฏขึ้น ผู้พูดรู้สึกดี จำนวน 13 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 8.96 การใช้มูลบททางวัจนปฏิบัติศาสตร์ในรายการทุบโต๊ะข่าวออนไลน์แสดงให้เห็นถึงกลวิธีทางภาษาที่สะท้อนความคิด ความเชื่อ ความจริงที่คนในสังคมไทยมีต่อเรื่องการกระทำความดีและถูกยกย่องให้มีหน้าตาในสังคมไทย อีกทั้งบริบทความเป็นสังคมไทยก็มีส่วนสำคัญที่สามารถสะท้อนให้เห็นถึงวิธีคิดในเรื่องของการสร้างมูลบทคนดีได้เช่นกัน