การทบทวนบทบาทและหน้าที่ของซออู้ในวงเครื่องสาย วงเครื่องสายปี่ชวา วงปี่พาทย์ไม้นวม และวงมโหรี

บทคัดย่อ

          บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนความเข้าใจเดิมเกี่ยวกับบทบาทและหน้าที่ของซออู้
ในวงเครื่องสาย วงเครื่องสายปี่ชวา วงปี่พาทย์ไม้นวม และวงมโหรี โดยรวบรวม และเรียบเรียงข้อมูล
ขึ้นจากเอกสาร ตำราวิชาการ งานวิจัย และการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อค้นหาที่มาและทบทวนบทบาทการเป็นตัวตลกของซออู้ รวมถึงค้นหาบทบาทและหน้าที่อื่น ๆ ของซออู้ผ่านบริบทด้านวงดนตรีไทยที่ซออู้นิยมประสมอยู่ในปัจจุบัน

            ผลจากการศึกษาพบว่าบทบาทการเป็นตัวตลกของซออู้ปรากฏครั้งแรกในหนังสือคำบรรยายวิชา
ดุริยางคศาสตร์ไทย โดยนายบุญธรรม ตราโมท ปีพ.ศ.2481 และเป็นหนังสือที่เป็นต้นแบบของตำราวิชาการ
ดนตรีไทยในยุคต่อมา จนกระทั่งบทบาทตัวตลกของซออู้ได้ถูกตีพิมพ์เผยแพร่และบอกเล่าซ้ำ ๆ ส่งผลให้นักดนตรีนิยมแปรทำนองซออู้โดยการใช้เสียงที่ต่างกันมาเรียงร้อยเป็นทำนองซออู้คล้ายกับคนที่กระโดดขึ้นลงตลอดเวลา ภายหลังมีผู้เชี่ยวชาญหลายท่านได้อธิบายบทบาทและหน้าที่ของซออู้แตกต่างกันออกไปตามบริบทวงดนตรีที่ซออู้
ประสมอยู่ ได้แก่ บทบาทการสร้างทำนองสนุกสนานในวงเครื่องสาย บทบาทการช่วยเพิ่มเสียงให้หนักแน่น
ในวงเครื่องสายปี่ชวา บทบาทการเพิ่มเสียงที่นุ่มนวลและทำหน้าที่บรรเลงคลอร้องในวงปี่พาทย์ไม้นวม รวมทั้ง
ซออู้ยังทำหน้าที่บรรเลงเป็นเครื่องตามในวงดนตรีไทยทุกประเภท