แนวทางการพัฒนาหมู่บ้านโอทอปเพื่อการท่องเที่ยวโดยชุมชน กรณีศึกษา หมู่บ้านผ้าไหมบ้านธาตุน้อย อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาอัตลักษณ์ของหมู่บ้านผ้าไหมบ้านธาตุน้อย 2) ศึกษารูปแบบการจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวหมู่บ้านผ้าไหม บ้านธาตุน้อย และ 3) สร้างแนวทางการพัฒนาหมู่บ้านผ้าไหมบ้านธาตุน้อยสู่การท่องเที่ยวโดยชุมชน ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคือ ผู้นำชุมชน องค์กรระดับชุมชน ปราชญ์ชาวบ้าน หน่วยงานภาครัฐระดับท้องถิ่น ธุรกิจภาคเอกชน และผู้ทรงคุณวุฒิด้านการท่องเที่ยว ใช้วิธีการเลือกกลุ่มเป้าหมายแบบสโนว์บอลและแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาคือแบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง วิธีการรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกรายบุคคลและการสนทนากลุ่ม และใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา

            ผลการวิจัยพบว่า 1. อัตลักษณ์ของหมู่บ้านธาตุน้อยคือการทอผ้าไหมหมี่แต้ม ห่อหมกยอดเขือง แกงขี้เหล็กใส่ดักแด้ ขนมเทียนตาล ขนมตดหมา งานจักสานจากไม่ไผ่ การปลูกผักกุยช่ายขาว สมุนไพรพื้นบ้าน วัดบ้านธาตุน้อย และเส้นทางศึกษาธรรมชาติห้วยสำราญ 2. รูปแบบการจัดกิจกรรมการท่องเที่ยวมี 3 รูปแบบ คือ 1) รูปแบบการต้อนรับนักท่องเที่ยว 2) รูปแบบการนำชมฐานกิจกรรมในชุมชน และ 3) รูปแบบการส่งนักท่องเที่ยวเพื่อเดินทางกลับ 3. แนวทางการพัฒนาหมู่บ้าน ได้แก่ 1) ผู้นำชุมชนควรเชิญชวนสมาชิกในชุมชนให้เข้าร่วมในทุกรูปแบบกิจกรรมการท่องเที่ยว 2) วางแผนการจัดรายการอาหารสำหรับนักท่องเที่ยวตามฤดูกาล และอนุรักษ์วัตถุดิบท้องถิ่น 3) จัดทำรายการฐานกิจกรรมการท่องเที่ยวและอัตราค่าบริการให้ชัดเจน และกำหนดผู้ประสานงานหลัก 4) เปิดให้บริการบ้านพัก   โฮมสเตย์ และขอรับการประเมินมาตรฐานโฮมสเตย์ 5) สร้างข้อตกลงร่วมกันในการจัดการผลประโยชน์จากการท่องเที่ยว และ 6) ชุมชนควรเพิ่มการประชาสัมพันธ์การท่องเที่ยวของหมู่บ้าน