คติชนกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม: กรณีศึกษาศาลพันท้ายนรสิงห์ จังหวัดสมุทรสาคร
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างคติชนกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และวิเคราะห์วิธีคิดในการสร้างสรรค์การท่องเที่ยวจากทุนวัฒนธรรม โดยรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ และงานภาคสนาม ผลการวิจัยพบว่า ศาลพันท้ายนรสิงห์ จังหวัดสมุทรสาคร ได้ใช้ “คติชน” เป็นเครื่องมือหลักในการถ่ายทอดเรื่องราวเกี่ยวกับพันท้ายนรสิงห์ให้ปรากฏอย่างเป็นรูปธรรม โดดเด่น และสอดคล้องกัน รูปแบบคติชนที่พบมีทั้งประเภทภาษาถ้อยคำ ประเพณีพื้นบ้าน วัตถุ และศิลปะพื้นบ้าน รวมถึง“วัฒนธรรมประชานิยม” ซึ่งสื่อสารได้ดีกับคนร่วมสมัย คติชนเหล่านี้สะท้อนให้เห็นทุนวัฒนธรรมที่เข้มแข็ง 3 รูปแบบ ได้แก่ ทุนบุคคล ทุนรูปลักษณ์ และทุนสถาบัน จึงทำให้ “ศาลพันท้ายนรสิงห์” เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีคุณค่าทั้งใน ด้านประวัติศาสตร์ ด้านสุนทรียภาพ ด้านวิชาการ และด้านสังคม วิธีคิดในการสร้างสรรค์การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่สำคัญได้แก่ การหาจุดแข็งของทุนวัฒนธรรมในชุมชน การสร้างความร่วมมือจากทุกภาคส่วน การนำเสนอเสนออัตลักษณ์ความเป็นไทย การทำให้สถานที่ตอบสนองทั้งโลกสามัญและโลกศักดิ์สิทธิ์ และการประยุกต์ใช้สื่อสมัยใหม่เพื่อสื่อสาร ผลิตซ้ำ และนำเสนอกิจกรรมรูปแบบใหม่ ๆ เพื่อตอบสนองต่อคนเมือง
Article Details
References
ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์, (2547). “ความสัมพันธ์ระหว่างทุนวัฒนธรรมกับการสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ: กรอบ
ความคิดและประเด็นการวิจัย” ใน ทุนสังคมและทุนวัฒนธรรมในระบอบเศรษฐกิจและการจัดการ
ยุคใหม่. รวมบทความจากการประชุมวิชาประจำปี 2547, มหาวิทยาลัยนเรศวร. กรุงเทพฯ: พี.เอ.ลิฟวิ่ง
จำกัด, 33-69.
ปรมินท์ จารุวร. (2559). คติชนกับการท่องเที่ยว: หมู่บ้านวัฒนธรรมหนองขาว จังหวัดกาญจนบุรี.
กรุงเทพฯ: โครงการเผยแผร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศิราพร ณ ถลาง. (2559). คติชนสร้างสรรค์: บทสังเคราะห์และทฤษฎี. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร
(องค์การ มหาชน)
Bourdieu, Pierre. (1986). “The forms of Capital” In The Sociology of Economic Life. Edited by Mark
Granovetter and Richard Swedberg, 3rd ed. New York: Routledge. 78-92.
Dorson, Richard. (1972). Folklore and Folklife Studies. Chicago: University of Chicago Press.
ICOMOS. (1999). Cultural Tourism Charter: Principle and Guidelines for Managing Tourism at
Places of Cultural and Heritage Significance. Australia: ICOMOS.
สัมภาษณ์
A002 (นามสมมติ). (1 มีนาคม 2564). สัมภาษณ์. ผู้บริหาร อบต.พันท้ายนรสิงห์. สมุทรสงคราม.
B004 (นามสมมติ. (1 มีนาคม 2564). ). สัมภาษณ์. นักท่องเที่ยวที่เดินทางมากับครอบครัว. สมุทรสงคราม.
B009 (นามสมมติ). (14 กุมภาพันธ์ 2564). สัมภาษณ์. ประชาชนที่มีถิ่นพำนักใกล้ศาลพันท้ายนรสิงห์.
สมุทรสงคราม.