มุมมองทางวัฒนธรรมที่สะท้อนผ่านการใช้ภาษาในนวนิยายเรื่องบุพเพสันนิวาส
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์มุมมองทางวัฒนธรรมที่สะท้อนผ่านการใช้ภาษาในนวนิยาย เรื่องบุพเพสันนิวาส ผู้แต่งคือรอมแพง นามปากกาของจันทร์ยวีร์ สมปรีดา ที่สร้างให้ตัวละครมีการใช้ภาษาที่น่าสนใจ ชวนอ่าน เพราะมีความแตกต่างของภาษาที่ผู้อ่านต้องเข้าใจ ทั้งภาษาในอดีตและปัจจุบัน คณะผู้วิจัยได้ศึกษาและวิเคราะห์การใช้ภาษาของคนไทยในละครเรื่องบุพเพสันนิวาส เพื่อให้ทราบวัฒนธรรมต่าง ๆ ที่ปรากฏในเรื่อง จากการศึกษาหลักเกณฑ์การแบ่งประเภทของวัฒนธรรม รวบรวมทฤษฎี งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการใช้ภาษาที่สะท้อนถึงวัฒนธรรม รวบรวมบทบรรยายและ
บทสนทนา ในละครย้อนยุคเรื่องบุพเพสันนิวาส ฉบับเต็ม วิเคราะห์กลวิธีตามเกณฑ์ที่ได้กำหนดไว้วิเคราะห์วัฒนธรรมการใช้ภาษาของคนไทย โดยใช้เกณฑ์การแบ่งประเภทวัฒนธรรมของ Nida คือ วัฒนธรรมทางนิเวศ (Ecology) วัฒนธรรมทางวัตถุ (Material culture) วัฒนธรรมทางสังคม (Social culture) วัฒนธรรมทางศาสนา (Religious culture) และวัฒนธรรมทางภาษา (Linguistic culture) สรุปผลและนำเสนอผลการวิเคราะห์แบบพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า การใช้ภาษาในเรื่องบุพเพสันนิวาสสะท้อนมุมมองทางวัฒนธรรมมีความโดดเด่นตามลำดับ อันดับแรก ได้แก่ วัฒนธรรมทางสังคม ในเรื่องโครงสร้างทางสังคมและชนชั้นวรรณะทางสังคม รองลงมาได้แก่ วัฒนธรรมทางศาสนา ในเรื่องความเชื่อในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา ความเชื่อเรื่องกฎแห่งกรรม การเวียนว่ายตายเกิด ความเชื่อเรื่องโหราศาสตร์และเวทมนตร์คาถา และอันดับสุดท้าย ได้แก่ วัฒนธรรมทางภาษา ในเรื่องการใช้ภาพพจน์ การใช้สำนวน และการสร้างคำ ซึ่งเป็นการใช้ศัพท์สแลง คำทับศัพท์
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กฤติญา กวีจารุกรณ์. (2563). บทความการนำเสนองานวิจัยเปรียบเทียบบทละครโทรทัศน์กับการผลิตสู่การออกอากาศ กรณีศึกษา: ละครโทรทัศน์เรื่อง บุพเพสันนิวาส. สืบค้น 27 เมษายน 2563. จาก http://research.bkkthon.ac.th/.
ชนกพร อังศุวิริยะ. (2559). ภาษากับสังคม. กรุงเทพมหานคร: โอเดียนสโตร์.
ดิษยทรรศน์ ศรีบุญเรือง และสุทธภา อินทรศิลป์. (2562). ภาพความเป็นชายจากการสร้างตัวละครเอกฝ่ายชายในนวนิยายเรื่องบุพเพสันนิวาส ของรอมแพง. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 6(1), 431-445.
เทวากร คำสัตย์. (2563). บุพเพสันนิวาส: ภาพสะท้อนด้านการถ่ายทอดข้อมูลทางวัฒนธรรม. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนครพนม, 10(1), 126-134.
บัวผัน สุพรรณยศ. (2562). เพลงพื้นบ้านภาคกลาง ศิลปะการสอนเพศศึกษาแบบชาวบ้านไทย. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ, 26(2), 152-200.
ประชุมพงศาวดาร เล่ม 16 (ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 27). (2507). กรุงเทพมหานคร: องค์การค้าของคุรุสภา.
พัน จันทนุมาศ. (2479). ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 64 พงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม). พระนครกรุงศรีอยุธยา: โสภณพิพรรฒธนากร.
พูนพิศมัย ดิศกุล, ม.จ. หญิง. (2504). พิธีของทุกคน. กรุงเทพมหานคร: เขษมบรรณกิจ.
รอมแพง. (2561). บุพเพสันนิวาส. (พิมพ์ครั้งที่ 94). กรุงเทพมหานคร: แฮปปี้บานานา.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554. กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.
ราชบัณฑิตยสภา. (2551). เต้นแร้งเต้นกา. สืบค้น 27 เมษายน 2563. จาก http://legacy.orst.go.th/ ?knowledges=เต้นแร้งเต้นกา-๓-มิถุนายน.
ราชบัณฑิตยสภา. (2551). หัวเรือใหญ่. สืบค้น 27 เมษายน 2563. จาก http://legacy.orst.go.th/ ?knowledges=หัวเรือใหญ่-๒-กุมภาพันธ์.
ล้อม เพ็งแก้ว. (2548). เสนาะเสน่ห์สำนวนไทย. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์มติชน.
ลักขณา รุ่งโรจน์. (2565). กลวิธีการแสดงความเห็นโต้แย้งในละครย้อนยุค เรื่อง บุพเพสันนิวาส. วารสารศิลปศาสตร์ราชมงคล, 4(2), 347-359.
วรุณญา อัจฉริยบดี. (2561). การตีความฉาก “ตลาด” ในฐานะพื้นที่จากนวนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่องบุพเพสันนิวาส. ในการประชุมวิชาการบัณฑิตศึกษาระดับชาติ สรรพศาสตร์ สรรพศิลป์ ประจำปี 2561, 202-217. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์.
ศิริญญา สุจินตวงษ์. (2554). 100 เรื่องล้ำสมัยในสยาม. กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์.
ศิริพร ปัญญาเมธีกุล. (2561). ภาษาเพื่อการสื่อสารข้ามวัฒนธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร: บจก.พริ้นท์คอร์เนอร์.
สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์. (2547). สาระน่ารู้ปลาน้ำจืดไทย. กรุงเทพมหานคร: องค์การค้าของคุรุสภา.
สรรัตน์ จิรบวรวิสุทธิ์. (2562). จินตนาการเกี่ยวกับกรุงศรีอยุธยา “ครั้งบ้านเมืองดี” ในละครโทรทัศน์เรื่อง “บุพเพสันนิวาส”. วารสารนิเทศสยามปริทัศน์, 18(24), 8-12
สรรัตน์ จิรบวรวิสุทธิ์. (2562). สุนทรียทัศน์ของผู้ชมชาวจีนที่มีต่อละครโทรทัศน์เรื่อง บุพเพสันนิวาส. วารสารศาสตร์, 12(3), 50-79.
สุพัตรา สุภาพ. (2540). สังคมวิทยา. กรุงเทพมหานคร: ไทยวัฒนาพานิช.
สุพิศวง ธรรมพันทา. (2532). พื้นฐานวัฒนธรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: ดีดีบุคสโตร์.
สุมาลี พลขุนทรัพย์. (2560). ลีลาภาษาของรอมแพงในนวนิยายข้ามภพข้ามชาติเรื่อง “บุพเพสันนิวาส”.International Conference on Humanities & Social Sciences 2017. 13(1), 2194-2209.
Clark-Kent. (2559). ปากหอยปากปู. สืบค้น 27 เมษายน 2563. จาก https://www.oknation.net/ post/detail/634f7dac859f46d6cec923d1.
Hymes, D. (1964). Language in Culture and Society. New York: Harper&Row.
