อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของคำว่า “(คน)แก่” ในภาษาไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของคำว่า “(คน)แก่” ในภาษาไทย การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ ข้อความที่มีคำว่า (คน) แก่ จำนวน 203 ข้อความ จากการสืบค้นข้อมูลแบบสุ่มตัวอย่างอย่างง่ายจากฐานข้อมูลคลังข้อมูลภาษาไทยแห่งชาติและการสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า
1) อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของคำว่าคนแก่ มีจำนวน 36 อุปลักษณ์ เรียงลำดับตามความถี่ที่ปรากฏจากมาก-น้อยดังนี้ (1) ความเสื่อมถอยทางกายภาพ-อารมณ์ (2) เกณฑ์อายุ (3) สิ่งไม่พึงประสงค์ (4) ภาระ (5) ผู้รู้ (6) ผู้นำ (7) ผู้อยู่ใกล้ความตาย (8) ผู้อ่อนแอ (9) ปรากฏการณ์ธรรมชาติ (10) จุดหมาย (11) ผู้ป่วย (12) ความเชื่องช้า (13) ความล้าสมัย (14) ผู้ไม่เท่าทัน (15) ผู้เงียบเหงา (16) เด็ก (17) นักเดินทาง (18) สิ่งน่ากลัว (19) ผู้ปฏิบัติธรรม (20) สภาวะจำยอม (21) ผู้อ่อนไหว (22) อาหาร (23) สัตว์เลี้ยง (24) ตำแหน่ง (25) คู่ต่อสู้ (26) เวลา (27) เกษตรกร (28) ผู้อ่อนน้อม (29) ผู้ใช้ชีวิต (30) ความงาม (31) ผู้ยึดติด (32) ท้องฟ้า (33) โรค (34) ผู้น่าสงสาร (35) ผู้ด้อย (36) ตุ๊กตาล้มลุก ผลการศึกษานี้ สามารถเป็นพื้นฐานในการสร้างความเข้าใจและส่งเสริมให้คนไทยมีมุมมองต่อผู้สูงอายุในฐานะที่เป็นผู้รู้ และผู้นำในชุมชน และเป็นส่วนหนึ่งของกลไกในการพัฒนาสังคม
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
จิราภรณ์ การะเกตุ. (2562). ประเทศไทยกับสังคมผู้สูงอายุ. สืบค้น 22 กุมภาพันธ์ 2564. จาก https://il.mahidol.ac.th/th/i-Learning-Clinic/general-articles/ประเทศไทยกับสังคมผู้สูงอายุ/.
ฉัตรชนก จันทร์แย้ม และอมรา ประสิทธิ์รัฐสินธุ์. (2561). ความสัมพันธ์ระหว่างระบบความหมายของกลุ่มคำกริยา “ตัด” กับระบบปริชานของผู้พูดภาษาไทยและผู้พูดภาษากะเหรี่ยงสะกอเหนือ: การทดสอบสมมติฐานภาษาสัมพัทธ์. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 12(2), 25-34.
ชุติชล เอมดิษฐ์. (2559). อิทธิพลของภาษาต่อความคิด: ความแตกต่างระหว่างภาษาไทยกับภาษาญี่ปุ่น. ดำรงวิชาการ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 15(1), 221-241.
นิตยา ทวีชีพ และพิทักษ์ จันทร์เจริญ. (2560). บทบาทผู้สูงอายุไทยต่อการมีส่วนร่วมในการพัฒนาท้องถิ่น. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 25(49), 167-187.
ธนพล เอกพจน์. (2561). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ความจนในภาษาไทย: กรณีศึกษาการใช้ภาษาไทยบนเว็บไซต์ของพันทิปดอทคอม. วารสารรมยสาร, 16(1), 377-400.
ธีระ บุษบกแก้ว และณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2563). ภาพตัวแทนผู้สูงอายุไทยที่สื่อผ่านกลวิธีทางภาษาในหนังสือพิมพ์รายวันไทย. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 42(2), 89-114.
โพสต์ทูเดย์. (2563). รัฐบาลปรับแผนรับไทยก้าวสู่ "สังคมผู้สูงอายุระดับสุดยอด" ในปี74. สืบค้น 22 กุมภาพันธ์ 2564. จาก https://www.posttoday.com/economy/news/632301.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2555). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2555. สืบค้น 23 กุมภาพันธ์ 2564. จาก https://dictionary.orst.go.th/.
ศรณ์ชนก ศรแก้ว และสมชาย สำเนียงงาม. (2560). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับบุคคลที่สามของความรักในเพลงไทย. การประชุมเสนอผลงานวิจัยบัณฑิตศึกษา ระดับชาติและนานาชาติ 2560 (หน้า 1382-1395). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ศิริสุข นาคะเสนีย์. (2561). พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุในกรุงเทพมหานคร. วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 12(1), 39-48.
สุเนตร สุวรรณละออง. (2561). ความต้องการพัฒนาศักยภาพการทำงานของผู้สูงอายุในจังหวัดชลบุรี. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 26(50), 45-67.
เอกพล ดวงศรี. (2561). กรรม: อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ที่สะท้อนความเชื่อในสังคมไทย. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนสุนันทา, 10(1), 86-102.
Lakoff, G. & M. Johnson. (1980). Metaphors We Live By. Chicago/London: The University of Chicago Press.
Ungerer, F. & Schmid, H.-J. (1996). An Introduction to Cognitive Linguistics. New York: Longman.
