การพัฒนาต้นแบบแนวทางการส่งเสริมความพร้อมสู่การมีงานทำของผู้เรียนที่มีความต้องการพิเศษในสถานศึกษาอาชีวศึกษา

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ความพร้อมสู่การมีงานทำของผู้เรียนที่มีความต้องการพิเศษ 2) วิเคราะห์เปรียบเทียบความพร้อมสู่การมีงานทำของผู้เรียนที่มีความต้องการพิเศษก่อนและหลังใช้ชุดกิจกรรมฯ และ 3) นำเสนอต้นแบบแนวทางการส่งเสริมความพร้อม ใช้หลักการของการคิดเชิงออกแบบในการพัฒนาชุดกิจกรรมและถอดบทเรียนจากกระบวนการปฏิบัติ กลุ่มตัวอย่างวิจัย ได้แก่ ผู้เรียนที่มีความต้องการพิเศษ 65 คน และ ครู 25 คน สร้างและทดลองใช้ต้นแบบทำในสถานศึกษาอาชีวศึกษา 5 แห่ง และ ประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญ 15 คน เก็บข้อมูลโดยใช้เครื่องมือคือ แบบวัดความพร้อมสู่การมีงานทำ แบบสัมภาษณ์ครูและผู้เรียน แบบสนทนากลุ่ม และแบบประเมินความเหมาะสมของต้นแบบ ผลการวิจัยพบว่า ต้นแบบควรมีองค์ประกอบ 2 ส่วน ได้แก่ ส่วนที่ 1 ชุดกิจกรรมส่งเสริมความพร้อมสู่การมีงานทำ และ ส่วนที่ 2 กระบวนการดำเนินงานเพื่อนำแนวทางใหม่สู่การปฏิบัติ ทั้งนี้พบความหลากหลายในการปฏิบัติของสถานศึกษาซึ่งขึ้นอยู่กับความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ ทัศนคติในการดูแลช่วยเหลือ ความรู้และทักษะการจัดการเรียนการสอน การทำงานเป็นทีมและการร่วมมือกับเครือข่าย การวิจัยในอนาคตควรวิเคราะห์องค์ประกอบของความพร้อมสู่การมีงานทำและกระบวนการซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนผ่านสู่การมีงานทำพร้อมแนวทางการประเมินให้สอดคล้องกับบริบทของไทยเพื่อส่งเสริมการจัดการศึกษาสายอาชีพเพื่อการมีงานทำสำหรับผู้เรียนที่มีความต้องการพิเศษ