การทบทวนวรรณกรรมแบบกำหนดขอบเขตงานวิจัยเกี่ยวกับโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่จัดทำโดยแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวไทยในช่วงสองทศวรรษ (2543-2566)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ที่มา: โรคไม่ติดต่อเรื้อรังเป็นสาเหตุของภาระโรคทั่วโลก ราชวิทยาลัยแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวแห่งประเทศไทยบรรจุ “การดูแลผู้ป่วยโรคเรื้อรัง” ในหลักสูตรแพทย์ประจำบ้านเวชศาสตร์ครอบครัว การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทบทวนงานวิจัยการดูแลผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่ตีพิมพ์โดยแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวไทย
แบบการวิจัย: การทบทวนวรรณกรรมแบบกำหนดขอบเขต
วัสดุและวิธีการ: ดำเนินการค้นหางานวิจัยจากแพทย์เวชศาสตร์ครอบครัวที่ลงทะเบียนในฐานข้อมูล “Famscholar” ซึ่งพัฒนาโดยภาควิชาเวชศาสตร์ครอบครัว มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ซึ่งรวมงานวิจัยจาก Scopus และ Thai Journal Online (ThaiJO) ระหว่างปี พ.ศ. 2548-2566 ศึกษาบทความทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ บทความที่เข้าเกณฑ์จำแนกเป็นการดูแลผู้ป่วยและการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันและควบคุมโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง
ผลการศึกษา: พบงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง 523 ฉบับ เข้าเกณฑ์ทบทวนทั้งสิ้น 74 ฉบับ ในจำนวนนี้ 39 ฉบับ (ร้อยละ 53) และ 35 ฉบับ (ร้อยละ 47) ตีพิมพ์จาก Scopus และ ThaiJo ตามลำดับ วิจัยส่วนใหญ่ (ร้อยละ 46) เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง มีสัดส่วนงานวิจัยเกี่ยวข้องกับโรคเบาหวานและภาวะก่อนเบาหวานเป็นหลัก คิดเป็นร้อยละ 64 งานวิจัยร้อยละ 51 ดำเนินการในโรงพยาบาล สองในสาม (ร้อยละ 66) ศึกษาการจัดการโรคเบาหวาน เน้นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมโรค พฤติกรรมสุขภาพ การใช้ยา และการมีส่วนร่วมของครอบครัว
สรุป: งานวิจัยส่วนใหญ่ศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยเสี่ยงการควบคุมโรคและการดูแลโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในระยะช่วงเวลาหนึ่ง ยังขาดงานวิจัยที่แสดงความครอบคลุมและการดูแลอย่างต่อเนื่องระยะยาว
คำสำคัญ: โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ระบบการเผาผลาญ เวชศาสตร์ครอบครัว ประเทศไทย
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสาร PCFM ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ลงในวารสาร PCFM ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร PCFM หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสาร PCFM ก่อนเท่านั้น
References
World Health Organization. Invisible numbers the true extent of noncommunicable diseases and what to do about them [Internet]. 2023 [cited 2024 Jan 26]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/9789240057661
World Health Organization (WHO). WHO NCDs profiles Thailand [Internet]. 2018 [cited 2024 Jan 5]. Available from: https://cdn.who.int/media/docs/default-source/country-profiles/ncds/tha_en.pdf?sfvrsn=2dd69676_36&download=true
Aekplakorn W, Puckcharern H, Satheannoppakao W. The Thai national health examination survey VI, 2019-2020. (in Thai)
World Organization of National Colleges A and AA of GPP (WONCA). WONCA Statement on NCDs and Primary Health Care to WHO [Internet]. 2023 [cited 2024 Jan 3]. Available from: https://www.globalfamilydoctor.com/News/WONCAStatementonNCDsandPrimaryHealthCaretoWHO.aspx
The Royal College of Family Physicians of Thailand. Standards for quality of the Thai board of Family Medicine. 2022. p. 136-7. (in Thai)
The Royal College of Family Physicians of Thailand. Standards for quality of the Thai board of Family Medicine [Internet]. 2019 [cited 2024 July 12]. Available from: https//thaifammed.org (in Thai)
Tuangratananon T, Julchoo S, Phaiyarom M, Panichkriangkrai W, Pudpong N, Patcharanarumol W, Tangcharoensathien V. Healthcare providers’ perspectives on integrating NCDs into primary healthcare in Thailand: a mixed method study. Health Res Policy Syst. 2021;19:139. PubMed PMID: 34838045
Chiang Mai University. Famscholar [Internet]. [cited 2024 Jan 28]. Available from: https://famscholar.fmpccmu.com/
Thepwongsa I, Muthukumar R, Kessomboon P. Motivational interviewing by general practitioners for Type 2 diabetes patients: A systematic review. Fam Pract. 2017;34:376-83.
Boonyuen Teeraporn, Suttipong Chantawat. An effect of Group motivational interview technique to decrease Thai CV risk in Hypertensive patients and diabetes mellitus type II. Journal of Nakornping Hospital. 2019;10:46-58.
Homchampa Parkorn, Kankarn Waratip. The effect of applying a chronic care model in patients with uncontrolled hypertension and type 2 diabetes mellitus on delaying chronic kidney disease progression in primary care, Ubon Ratchathani province. Srinagarind Med J. 2022;37:261-7. (in Thai)
Anantasaran D. Effects of health care promoting program on self-care behavior and blood pressure level among older adults with uncontrolled hypertension in Langsuan municipality, Chumporn province. Medical Journal. 2016;30:299-311. (in Thai)
Falnoi Teepapote. The caring system development for diabetes mellitus patients of health service network, Bueng Sam Phan District, Phetchabun province. Journal of Nakornping Hospital. 2022;13:27-46. (in Thai)
Pisut C. Outcome comparison after group counseling in diabetic patients with early stage chronic kidney disease, Powaai Primary Care Cluster (PCC). Medical Journal . 2019;33:217-30. (in Thai)
Jiraporncharoen W, Pinyopornpanish K, Junjom K, Dejkriengkraikul N, Wisetborisut A, Papachristou I, Hashmi A, Angkurawaranon C. Exploring perceptions, attitudes and beliefs of Thai patients with type 2 diabetes mellitus as they relate to medication adherence at An Out-Patient Primary Care Clinic in Chiang Mai, Thailand. BMC Fam Pract. 2020;21:173. doi: 10.1186/s12875-020-01233-7. PubMed PMID: 32825811
Grad R, Ebell MH. Top 20 Research Studies of 2018 for Primary Care Physicians. Am Fam Physician. 2019;99:565-73.
Ebell MH, Grad R. Top 20 Research Studies of 2019 for Primary Care Physicians. Am Fam Physician. 2020; 101:608-17.
Grad R, Ebell MH. Top 20 Research Studies of 2020 for Primary Care Physicians. Am Fam Physician. 2021; 104:41-8.
Ebell MH, Grad R. Top 20 Research Studies of 2021 for Primary Care Physicians. Am Fam Physician. 2022; 106:61-9.
Grad R, Ebell MH. Top 20 Research Studies of 2022 for Primary Care Physicians. Am Fam Physician. 2023;107: 406-14.
Grad R, Ebell MH. Top 20 Research Studies of 2023 for Primary Care Physicians. Am Fam Physician. 2024;110: 65-73.
Tumviriyakul H. Primary Care Research and Family Medicine: Different Views from Thailand and Internationally. Journal of Primary Care and Family Medicine. 2022;5:163-72. (in Thai)
Sairat N. The direction of family medicine academic developments in Thailand. PCFM. 2022;5:83-93. (in Thai)
ElSayed NA, Aleppo G, Aroda VR, Bannuru RR, Brown FM, Bruemmer D, et al. 8. Obesity and weight management for the prevention and treatment of type 2 diabetes: standards of care in diabetes-2023. Diabetes Care. 2023;46(Supplement_1):S128-39.
ElSayed NA, Aleppo G, Aroda VR, Bannuru RR, Brown FM, Bruemmer D, et al. 5. Facilitating positive health behaviors and well-being to improve health outcomes: standards of care in diabetes-2023. Diabetes Care. 2023;46(Supplement_1):S68-96.
Diabetes Association of Thailand under The Patronage of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn. Clinical Practice Guideline for Diabetes 2023. Bangkok: Srimuang Printing; 2023. p. 49-67. (in Thai)
The Royal College of Family Physicians of Thailand. Diabetes remission in type 2 diabetes with intensive lifestyle intervention guide for healthcare providers. Working group developing treatment guidelines for new type 2 diabetes patients to achieve remission through behavioral changes and self-blood sugar testing. Bangkok: PP Media Design and Print; 2022. p. 1-12. (in Thai)
Bureau of Non-communicable Diseases, Department of Disease Control, Ministry of Public Health. Remission service. 2023. p. 1-14. (in Thai)
The Royal College of Family Physicians of Thailand. Standards for quality of the Thai board of Family Medicine. 2018. p. 179-180. (in Thai)
WHO. NCD country capacity survey [Internet]. 2024 [cited 2024 Apr 4]. Available from: https://www.who.int/teams/ncds/surveillance/monitoring-capacity/ncdccs