ความรู้ ความเข้าใจ ทัศนคติ ที่มีผลต่อการตัดสินใจไป หรือไม่ไปบริจาคโลหิต ของประชาชนทั่วไป อายุ 18-60 ปี ในช่วงการระบาดโควิด-19
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
ที่มา: การศึกษานี้เพื่อศึกษาความรู้ ความเข้าใจ ทัศนคติ ที่มีความสัมพันธ์กับการไปบริจาคโลหิตของประชาชน อายุ 18-60 ปี และปัจจัยที่มีผลต่อการไปหรือไม่ไปบริจาคโลหิตที่ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย ของประชาชน ในช่วงการระบาด โรคโควิด-19
รูปแบบการวิจัย: Cross-sectional descriptive studies
วัสดุและวิธีการ: ประชากรที่ใช้ในการศึกษาคือ ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีถึงอายุ 60 ปี ที่มาบริจาคโลหิต ณ ศูนย์ บริการโลหิตแห่งชาติในช่วงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2566 เก็บแบบสอบถาม หาความสัมพันธ์ของข้อมูลพื้นฐานส่วนบุคคล ระดับความรู้ ระดับการรับรู้กับพฤติกรรมการไป หรือไม่ไปบริจาคโลหิตในช่วงการระบาดโรคโควิด-19 ช่วงเป็นโรคติดต่ออันตราย โดยวิธี Chi-square test และ Independent T-test หาปัจจัยที่มีผลต่อการไปบริจาคโลหิต โดยการวิเคราะห์ใช้ multivariable binary logistic regression analysis
ผลการศึกษา: ผู้เข้าร่วมงานวิจัยทั้งหมด 442 คน แบ่งเป็นกลุ่มบริจาคช่วงโควิดอันตราย และกลุ่มที่ไม่ได้มาบริจาคช่วงดังกล่าว การศึกษาพบว่าหลังควบคุมปัจจัยพื้นฐานแล้ว ระดับความรู้มีผลต่อการไปบริจาคโลหิต 1.16 เท่า (95%CI: 0.98-1.38, p = 0.088) อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ แต่ระดับการรับรู้ทัศนคติมีผลต่อการไปบริจาคโลหิต 2.28 เท่า (95%CI 1.04-5.02, p = 0.041) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ นอกจากนี้ประชาชนส่วนใหญ่ได้รับคำแนะนำผ่านทางสื่อออนไลน์มากที่สุด เหตุผลที่มาบริจาคคือต้องการบริจาคให้แก่ผู้ที่จำเป็นต้องการใช้ แก่ญาติ หรือคนรู้จัก ส่วนเหตุผลที่ไม่มาบริจาคมากที่สุดคือไม่มีเวลาว่าง/ติดธุระ เหมือนกันทั้ง 2 กลุ่ม
สรุป: ระดับการรับรู้ และทัศนคติมีผลต่อการมาบริจาคโลหิตในช่วงการระบาดของโควิด-19 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ในทางกลับกันระดับความรู้ส่งผลต่อการมาบริจาคโลหิตในช่วงการระบาดของโควิด-19 อย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ
คำสำคัญ: ที่มาบริจาคโลหิต การระบาดโควิด-19 ช่วงที่เป็นโรคติดต่ออันตราย การระบาดโควิด-19 ช่วงที่เป็นโรคติดต่อเฝ้าระวัง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสาร PCFM ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ลงในวารสาร PCFM ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร PCFM หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสาร PCFM ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
WHO Expert Group. Expert consensus statement on achieving self-sufficiency in safe blood and blood products, based on voluntary non-remunerated blood donation (VNRBD). Vox Sang. 2012;103:337-42.
Royal Thai Government Gazette. Communicable diseases act, B.E. 2015 [Internet]. 2020 [cited 2020 Apr 8]. Available from: https://ddc. moph.go.th/uploads/ckeditor/ c74d97b01eae257e44aa9d5bade97baf/ files/001_1gcd.pdf
ไทยรัฐฉบับพิมพ์. วิกฤติขาดแคลนเลือดโควิดซ้ำ [อินเทอร์เน็ต]. www.thairath.co.th. 2021 [เข้าถึงเมื่อ 10 ก.พ. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thairath.co.th/news/local/2211176
ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย. ทำไมต้องบริจาคโลหิต “โลหิต” หรือ “เลือด” เป็นสิ่งที่จำเป็นและมีความสำคัญในการใช้รักษาผู้ป่วย ซึ่งในปัจจุบันยังไม่มีผู้ที่สามารถคิดค้นสิ่งใดมาใช้ทดแทนโลหิตได้ [อินเทอร์เน็ต]. TSM. 2021 [เข้าถึงเมื่อ 10 ก.พ. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.tsm.go.th/
Tripathi PP, Kumawat V, Patidar GK. Donor’s Perspectives on Blood Donation During Covid-19 Pandemic. Indian J Hematol Blood Transfus. 2022;38:536-45.
Gkirtsou C, Konstantinidis T, Cassimos D, Konstantinidou EI, Kontekaki EG, Rekari V, Bezirtzoglou E, Martinis G, Stergiannis P, For Thrace Study Group On Blood Donors’ Attitude During The Covid-Pandemic. Views and Attitudes of Blood Donors toward Blood Donation during the COVID-19 Pandemic in Thrace Region, Greece. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(9):4963. PubMed PMID: 35564360
Diongue FB, Bassoum O, Tine JAD, Sall A, Niang K, Leye MMM, et al. Knowledge Attitudes, Practices and Factors Associated with Blood Donation in the Fatick Health District in 2019 (Senegal). Open Journal of Preventive Medicine. 2021;11:132-46.
ภณิดา คำธิตา. ปัจจัยที่ส่งผลต่อการกลับมาบริจาคโลหิตซ้ำในผู้บริจาคโลหิต โรงพยาบาลลำพูน. วารสารสาธารณสุขล้านนา. 2557;10:237–50.
วรางคณา โสฬสลิขิต, ณัฐวุฒ์ ขันทิตย์. ปัจจัยที่ส่งผลต่อการกลับมาบริจาคโลหิตซ้ำของผู้บริจาคโลหิตในจังหวัดแพร่. วารสารโรงพยาบาลแพร่. 2562;27:46-63.
McKellar K, Sillence E. Health belief model - an overview | sciencedirect topics [Internet]. www.sciencedirect.com. 2020 [cite 2023 Feb 10]. Available from: https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/health-belief-model#:~:text=The%20Health%20Belief%20Model%20predicts
เชาวศิลป์ ยุชัย. ปัจจัยที่มีผลต่อการบริจาคโลหิตของ ผู้ที่มาบริจาคโลหิต ณ ภาคบริการโลหิตแห่งชาติที่ 10 สภากาชาด ไทย จังหวัดเชียงใหม่. การค้นคว้าแบบอิสระ เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2554.
ดวงนภา อินทรสงเคราะห์. การตัดสินใจบริจาคโลหิต ในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหิดล. 2555.
ศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ. แนวทางปฏิบัติการรับบริจาคโลหิต ในสถานการณ์โควิด ฉบับที่ 3: Hfocus.org เจาะลึกระบบสุขภาพ [อินเทอร์เน็ต]. Hfocus.org. [เข้าถึงเมื่อ 10 ก.พ. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.hfocus.org/content/2022/05/25088
ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ชื่อและอาการสำคัญของโรคติดต่อที่ต้องเฝ้าระวัง (ฉบับที่ ๓) [อินเทอร์เน็ต]. 2022 [เข้าถึงเมื่อ 12 ก.พ. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th/uploads/files/15720220926033413.PDF
Gkirtsou C, Konstantinidis T, Cassimos D, Konstantinidou EI, Kontekaki EG, Rekari V, et al; For Thrace Study Group On Blood Donors’ Attitude During The Covid-Pandemic. Views and attitudes of blood donors toward blood donation during the COVID-19 pandemic in thrace region, Greece. Int J Environ Res Public Health. 2022;19:4963. PubMed PMID: 35564360.
“ETDA เผยผลสำรวจ IUB 63 คนไทยใช้เน็ตปังไม่ไหว เกือบครึ่งวัน โควิด-19 มีส่วน.” ETDA, สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 10 ก.พ. 2566]. เข้าถึงได้จาก: www.etda.or.th/th/newsevents/pr-news/ETDA-released-IUB-2020.aspx
