โรคหลอดเลือดสมองในสังคมผู้สูงอายุ

Main Article Content

ดวงพล ศรีมณี

บทคัดย่อ

การก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุ มีความสัมพันธ์กับแนวโน้มการเพิ่มขึ้นของอุบัติการณ์การเกิดโรคหลอดหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน  ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตและทุพพลภาพ ต้องใช้ระยะเวลาและทรัพยากรในการดูแลรักษาและฟื้นฟูสุขภาพอย่างมาก การเข้าถึงการรักษาอย่างรวดเร็วด้วยสิทธิ์ฉุกเฉินตามนโยบายรัฐบาล  ในโรงพยาบาลที่มีศักยภาพทุกแห่งที่ใกล้ที่สุดทั้งโรงพยาบาลภาครัฐหรือเอกชน  สามารถลดอัตราการเสียชีวิตและทุพพลภาพได้  ในกรณีที่ผู้ป่วยเกิดทุพพลภาพหรือพิการตามมา การรับทราบเรื่องสิทธิผู้พิการตามกฎหมาย  จะทำให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลอย่างต่อเนื่องจากสวัสดิการแห่งรัฐ เพื่อการช่วยเหลือทางการเงินและการดูแลทางการแพทย์อย่างเหมาะสม

Article Details

How to Cite
1.
บท
บทความพิเศษ

References

ระบบสารนิเทศเพื่อการบริหาร. สถิติประชากร กรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 21 พฤษภาคม 2566]; เข้าถึงได้จาก: https://stat.bora.dopa.go.th/StatMIS/#/ReportTenYear/1

กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. สังคมผู้สูงอายุในปัจจุบันและเศรษฐกิจในประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 21 พฤษภาคม 2566]; เข้าถึงได้จาก: https://www.dop.go.th/th/know/15/926

Johnson W, Onuma O, Owolabi M, Sachdev S. Stroke: a global response is needed. Bull World Health Organ 2016;94(9):634–A. doi: 10.2471/BLT.16.181636.

กองโรคไม่ติดต่อ สำนักสื่อสารความเสี่ยงฯ กรมควบคุมโรค. กรมควบคุมโรค รณรงค์วันโรคหลอดเลือดสมองโลก หรือวันอัมพาตโลก 2565 เน้นสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับสัญญาณเตือนโรคหลอดเลือดสมองให้กับประชาชน [อินเทอร์เน็ต]. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 28 ตุลาคม 2565] เข้าถึงได้จาก: https://pr.moph.go.th/print.php?url=pr/print/2/02/180623/

สมศักดิ์ เทียมเก่า. อุบัติการณ์โรคหลอดเลือดสมอง ประเทศไทย. วารสารประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย2565;39(2):39–46.

มัญชุมาส มัญจาวงษ์. โรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุ. วารสารหลอดเลือดสมองไทย 2562;18(1):59-74.

Kleindorfer D, Towfighi A, Chaturvedi S, Cockroft KM, Gutierrez J, Lombardi-Hill D, Kamel H, et al. Guideline for the Secondary Prevention of Ischemic Stroke. Stroke 2021;52:e364–e467.

Rees K, Takeda A, Martin N, Ellis L, Wijesekara D, Vepa A, Das A, et al. Mediterranean-style diet for the primary and secondary prevention of cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev 2019;3(3):CD009825. doi: 10.1002/14651858.CD009825.pub3.

Martínez-González MA, Dominguez LJ , Delgado-Rodríguez M. Olive oil consumption and risk of CHD and/or stroke: a meta-analysis of case-control, cohort and intervention. studies. Br J Nutr 2014;112(2):248-59. doi: 10.1017/S0007114514000713.

He FJ, Tan M, Ma Y, MacGregor GA. Salt reduction to prevent hypertension and cardiovascular disease: JACC state-of-the-art review. J Am Coll Cardiol. 2020;75(6):632–47. doi: 10.1016/j.jacc.2019.11.055.

Eckel RH, Jakicic JM, Ard JD, de Jesus JM, Houston Miller N, Hubbard VS, Lee IM, et al. 2013 AHA/ACC guideline on lifestyle management to reduce cardiovascular risk: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Practice Guidelines [published corrections appear in Circulation 2014;129(suppl 2):S100–1. doi: 10.1161/01.cir.0000437740.48606.d1.

Turan TN, Nizam A, Lynn MJ, Egan BM, Le NA, Lopes-VirellaMF,Hermayer KL, et al. Relationship between risk factor control and vascular events in the SAMMPRIS trial. Neurology 2017;88:379–85. doi: 10.1212/WNL.0000000000003534.

Evans-Hudnall GL, Stanley MA, Clark AN, Bush AL, Resnicow K, Liu Y, Kass JS, et al. Improving secondary stroke self-care among underserved ethnic minority individuals: a randomized clinical trial of a pilot intervention. J Behav Med. 2014;37:196–204. doi: 10.1007/s10865-012-9469-2.

Indave BI, Sordo L, Bravo MJ, Sarasa-Renedo A, Fernández-Balbuena S, De la Fuente L, Sonego M, et al. Risk of stroke in prescription and other amphetamine-type stimulants use: a systematic review. Drug Alcohol Rev. 2018;37:56–69. doi: 10.1111/dar.12559.

Westover AN, McBride S, Haley RW. Stroke in young adults who abuse amphetamines or cocaine: a population-based study of hospitalized patients. Arch Gen Psychiatry. 2007;64(4):495–502. doi: 10.1001/archpsyc.64.4.495.

Ricci C, Wood A, Muller D, Gunter MJ, Agudo A, Boeing H, van der Schouw YT, et al. Alcohol intake in relationoronary heart disease and stroke: EPIC-CVD casecohort study. BMJ 2018;361:k934. doi: 10.1136/bmj.k934

Wing RR, Lang W, Wadden TA, Safford M, Knowler WC, Bertoni AG, Hill JO, et al .Look AHEAD Research Group. Benefits of modest weight loss in improving cardiovascular risk factors in overweight and obese individuals with type 2 diabetes. Diabetes Care 2011;34(7):1481–6. doi: 10.2337/dc10-2415.

Rashid P, Leonardi-Bee J, Bath P. Blood pressure reduction and secondary prevention of stroke and other vascular events: a systematic review. Stroke 2003;34(11):2741–8. doi: 10.1161/01.STR.0000092488.40085.15.

Beckett NS, Peters R, Fletcher AE, Staessen JA, Liu L, Dumitrascu D, et al. Treatment of hypertension in patients 80 years of age or older. N Engl J Med 2008;358(18):1887-98. doi: 10.1056/NEJMoa0801369.

Diabetes Control and Complications Trial Research Group. The effect of intensive treatment of diabetes on the development and progression of long-term complications in insulin dependent diabetes mellitus. N Engl J Med 1993;329(14):977–86. doi: 10.1056/NEJM199309303291401.

Qaseem A, Wilt TJ, Kansagara D, Horwitch C, Barry MJ, Forciea MA; Clinical Guidelines Committee of the American College of Physicians. Hemoglobin A1c targets for glycemic control with pharmacologic therapy for nonpregnant adults with type 2 diabetes mellitus: a guidance statement update from the American College of Physicians. Ann Intern Med. 2018;168:569–576.

Amarenco P, Bogousslavsky J, Callahan A, Goldstein LB, Hennerici M, Rudolph AE, Sillesen H, et al. High-dose atorvastatin after stroke or transient ischemic attack. N Engl J Med 2006;355:549–59. DOI: 10.1056/NEJMoa061894

Tanaka K, Ishikawa Y, Yokoyama M, Origasa H, Matsuzaki M, Saito Y, Matsuzawa Y, et al. Reduction in the recurrence of stroke by eicosapentaenoic acid for hypercholesterolemic patients: subanalysis of the JELIS trial. Stroke 2008;39(7):2052–8. doi: 10.1161/STROKEAHA.107.509455.

Parra O, Sanchez-Armengol A, Bonnin M, Arboix A, Campos-Rodriguez F, Perez-Ronchel J, Duran-Cantolla J, et al. Early treatment of obstructive apnoea and stroke outcome: a randomized controlled trial. Eur Respir J 2011;37:1128–36. doi: 10.1183/09031936.00034410

Stroke Prevention in Atrial Fibrillation Investigators. Stroke Prevention in Atrial Fibrillation study: final results. Circulation 1991;84(2):527-39. doi: 10.1161/01.cir.84.2.527.

Jauch EC, Saver JL, Adams Jr HP, Bruno A, Connors JJB, Demaerschalk BM, Khatri P, et al. Guidelines for the early management of patients with acute ischemic stroke: a guideline for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke. 2013;44(3):870–947. doi: 10.1161/STR.0b013e318284056a.

สถาบันประสาทวิทยา กรมการแพทย์. แนวทางการรักษาโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน สำหรับแพทย์ (ฉบับสมบูรณ์) พ.ศ.2562. กรุงเทพฯ: สถาบันประสาทวิทยา; 2562.

Powers WJ, Rabinstein AA, Ackerson T, Adeoye OM, Bambakidis NC, Becker K, Biller J, et al. Guidelines for the Early Management of Patients With Acute Ischemic Stroke: 2019 Update to the 2018 Guidelines for the Early Management of Acute Ischemic Stroke: A Guideline for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2018;49(3):e46-e110.

วิทยาลัยแพทย์ฉุกเฉินแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาและให้ยาละลายลิ่มเลือดสำหรับโรคหลอดเลือดสมองตีบฉับพลันภายนอกโรงพยาบาลและที่ห้องฉุกเฉิน พ.ศ. 2563. นนทบุรี: วิทยาลัยแพทย์ฉุกเฉินแห่งประเทศไทย; 2563.

กระทรวงสาธารณสุข. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง หลักเกณ์ วิธีการ และเงื่อนไขการกำหนดค่าใช้จ่ายในการดำเนินการผู้ป่วยฉุกเฉินวิกฤต เล่ม 134, ตอนพิเศษ 94 ง (ลงวันที่ 29 มีนาคม 2560).

สถาบันเวชศาสตร์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวรเพื่อผู้สูงอายุ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการดูและผู้ป่วยสูงอายุโรคหลอดเลือดสมอง พ.ศ. 2557. นนทบุรี: สถาบันเวชศาสตร์สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวรเพื่อผู้สูงอายุ; 2557.

Ayerbe L, Ayis S, Wolfe CD, Rudd AG. Natural history, predictors and outcomes of depression after stroke: systematic review and metaanalysis. Br J Psychiatry 2013;202(1):14–21. doi: 10.1192/bjp.bp.111.107664.

Rajashekaran P, Pai K, Thunga R, Unnikrishnan B. Post-stroke depression and lesion location: a hospital based cross-sectional study. Indian J Psychiatry 2013;55(4):343–8. doi: 10.4103/0019-5545.120546

Johnson JL, Minarik PA, Nyström KV, Bautista C, Gorman MJ. Poststroke depression incidence and risk factors: an integrative literature review. J Neurosci Nurs 2006;38(4 Suppl):316-27. doi: 10.1097/01376517-200609000-00008.

Robinson RG, Jorge RE. Post-Stroke Depression: A Review. American Journal of Psychiatry 2015;173(3):1-8. doi: 10.1176/appi.ajp.2015.15030363.

สถาบันสิริธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ กรมการแพทย์. คู่มือการตรวจวินิจฉัยและประเมินความพิการ ตามประกาศกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ เรื่องประเภทและหลักเกณฑ์ความพิการ พ.ศ. 2555. นนทบุรี: สถาบันสิริธรเพื่อการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ; 2563.

สำนักงานประกันสังคม. กรณีทุพพลภาพ [อินเทอร์เน็ต]. 2558 [เข้าถึงเมื่อ 21 พฤษภาคม 2566]; เข้าถึงได้จาก: https://lb.mol.go.th/en/in-case-of-disability