การศึกษาความเหมาะสมของการใช้ยากลุ่มยับยั้งการขับโปรตอน ณ แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลรามาธิบดี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
ที่มา: ในปัจจุบันพบว่ามีการใช้ยากลุ่มยับยั้งการขับโปรตอน (proton pump inhibitors, PPI) ที่ไม่เหมาะสมเป็นจำนวนมากซึ่งอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ หรือเกิดอันตรกิริยาระหว่างยาที่ไม่จำเป็น การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องของการใช้ยากลุ่ม PPI ที่ไม่เหมาะสม ณ แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลรามาธิบดี
แบบวิจัย: การศึกษาข้อมูลย้อนหลังแบบภาคตัดขวาง
วัสดุและวิธีการ: สุ่มตัวอย่างแบบง่ายในผู้ป่วยที่ได้รับยากลุ่ม PPI จากบันทึกเวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ของแผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลรามาธิบดีระหว่างวันที่ 1 เดือนมกราคม ถึง วันที่31 เดือนธันวาคม พ.ศ. 2563 และนำปัจจัยที่รวบรวมมาวิเคราะห์ด้วยวิธีการถดถอย
โลจิสติกแบบตัวแปรต้นหลายตัว
ผลการศึกษา: จากการวิเคราะห์ผู้ป่วยทั้งหมด 507 ราย พบว่ามีอัตราการใช้ยากลุ่ม PPI ไม่เหมาะสม ร้อยละ 69.82 พบอันตรกิริยาที่สำคัญกับยากลุ่ม PPI 77 ราย ส่วนใหญ่ยาที่พบอันตรกิริยาร่วม คือ clopidogrel, methotrexate, mycophenolate mofetil การใช้ยาสเตียรอยด์ (odd ratio (OR)=3.86, 95% confidence interval (CI):=1.34-11.13) สัมพันธ์กับการใช้ยากลุ่ม PPI ที่ไม่เหมาะสม ประวัติการส่องกล้องทางเดินอาหารส่วนต้น (OR=0.49, 95%CI:=0.31-0.78) การใช้ยา antiplatelet (OR=0.50, 95%CI:=0.31-0.83) การใช้ยา dual antiplatelet (OR=0.35, 95%CI:=0.14-0.91) การใช้ยา antiplatelet ร่วมกับยาสเตียรอยด์ (OR=0.12, 95%CI:=0.02-0.58) และการใช้ยา antiplatelet ร่วมกับ NSAIDs (OR=0.16, 95%CI:=0.03-0.82) สัมพันธ์กับการใช้ยากลุ่ม PPI อย่างเหมาะสม
สรุป: ความชุกของการใช้ยากลุ่ม PPI ที่ไม่เหมาะสม ณ แผนกผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลรามาธิบดียังอยู่ในเกณฑ์ค่อนข้างสูง และพบอันตรกิริยาของยาที่สำคัญโดยไม่จำเป็น การใช้ยาสเตียรอยด์สัมพันธ์กับการใช้ยากลุ่ม PPI ที่ไม่เหมาะสม
คำสำคัญ: ยากลุ่มยับยั้งการขับโปรตอน การใช้ยาไม่เหมาะสม แผนกผู้ป่วยนอก
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสาร PCFM ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ลงในวารสาร PCFM ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร PCFM หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสาร PCFM ก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
Boghossian TA, Rashid FJ, Thompson W, Welch V, Moayyedi P, Rojas-Fernandez C, et al. Deprescribing versus continuation of chronic proton pump inhibitor use in adults. Cochrane Database Syst Rev. 2017;3(3):Cd011969. PubMed PMID: 28301676
Kinoshita Y, Ishimura N, Ishihara S. Advantages and Disadvantages of Long-term Proton Pump Inhibitor Use. J Neurogastroenterol Motil. 2018;24:182-96.
Targownik L. Discontinuing Long-Term PPI Therapy: Why, With Whom, and How? Am J Gastroenterol. 2018;113:519-28.
Sattayalertyanyong O, Thitilertdecha P, Auesomwang C. The inappropriate use of proton pump inhibitors during admission and after discharge: a prospective cross-sectional study. Int J Clin Pharm. 2020;42:174-83.
Chumnumwat S, Dilokpatanamongkol P, Wiriyanont T, Sricholwattana T, Lekpittaya N, Sa-ngasoongsong P , et al. Compliance with Guidelines for Stress Ulcer Prophylaxis in Surgical and Orthopedic Units at Ramathibodi Hospital. J Med Assoc Thai 2018; 101: 58-62.
Pittayanon R, Leelakusolvong S, Vilaichone RK, Rojborwonwitaya J, Treeprasertsuk S, Mairiang P, et al. Thailand Dyspepsia Guidelines: 2018. J Neurogastroenterol Motil. 2019;25:15-26.
สมาคมแพทย์ระบบทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย. แนวทางเวชปฏิบัติการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคกรดไหลย้อนในประเทศไทย พ.ศ. 2563. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 23 มี.ค 2565]. เข้าถึงได้จาก: http://www.gastrothai.net/source/content-file/content-file-id-298.pdf
สมาคมแพทย์ระบบทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย. แนวทางเวชปฏิบัติในการวินิจฉัยและการรักษาผู้ป่วยที่มีการติดเชื้อ เฮลิโคแบคเตอร์ ไพโลไร (Helicobacter pylori) ในประเทศไทย พ.ศ. 2558. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 23 มี.ค 2565]. เข้าถึงได้จาก: http://www.gastrothai.net/source/content-file/191_1.Helicobacter%20Pylori.pdf
Chey WD, Leontiadis GI, Howden CW, Moss SF. ACG Clinical Guideline: Treatment of Helicobacter pylori Infection. Am J Gastroenterol. 2017;112:212-39.
Centers for Medicare & Medicaid Services. Proton Pump Inhibitors: U.S. Food and Drug Administration-Approved Indications and Dosages for Use in Adults. 2015 [ cite 2022 Mar 23]. Available from: https://www.cms.gov/Medicare-Medicaid-Coordination/Fraud-Prevention/Medicaid-Integrity-Education/Pharmacy-Education-Materials/Downloads/ppi-adult-dosingchart11-14.pdf
Lanza FL, Chan FK, Quigley EM; Parctice parameters committee of the american college of gastroenterology. Guidelines for prevention of NSAID-related ulcer complications. Am J Gastroenterol 2009;104:728-38.
Bhatt DL, Scheiman J, Abraham NS, Antman EM, Chan FK, Furberg CD, et al. ACCF/ACG/AHA 2008 expert consensus document on reducing the gastrointestinal risks of antiplatelet therapy and NSAID use. Am J Gastroenterol. 2008;103:2890-907.
Abrignani MG, Gatta L, Gabrielli D, Milazzo G, De Francesco V, De Luca L, et al. Gastroprotection in patients on antiplatelet and/or anticoagulant therapy: a position paper of National Association of Hospital Cardiologists (ANMCO) and the Italian Association of Hospital Gastroenterologists and Endoscopists (AIGO). Eur J Intern Med. 2021;85:1-13.
Liu Y, Zhu X, Li R, Zhang J, Zhang F. Proton pump inhibitor utilisation and potentially inappropriate prescribing analysis: insights from a single-centred retrospective study. BMJ Open. 2020;10(11):e040473. PubMed PMID: 33243802
Narum S, Westergren T, Klemp M. Corticosteroids and risk of gastrointestinal bleeding: a systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2014;4(5): e004587. PubMed PMID: 24833682
Wallerstedt SM, Fastbom J, Linke J, Vitols S. Long-term use of proton pump inhibitors and prevalence of disease- and drug-related reasons for gastroprotection-a cross-sectional population-based study. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2017;26:9-16.
Granero-Melcon B, Morrás I, Galán-DeJuana M, Abad-Santos F. Appropriateness of the use of proton pump inhibitors in the Emergency Department of a Spanish university hospital. Rev Esp Enferm Dig. 2018;110:755-61.
Jarchow-Macdonald AA, Mangoni AA. Prescribing patterns of proton pump inhibitors in older hospitalized patients in a Scottish health board. Geriatr Gerontol Int. 2013;13:1002-9.
Lau DT, Kasper JD, Potter DE, Lyles A, Bennett RG. Hospitalization and death associated with potentially inappropriate medication prescriptions among elderly nursing home residents. Arch Intern Med. 2005;165:68-74.
Krähenbühl-Melcher A, Schlienger R, Lampert M, Haschke M, Drewe J, Krähenbühl S. Drug-related problems in hospitals: a review of the recent literature. Drug Saf. 2007;30:379-407.
Palkovic LB, Coley KC, Sokos DR. Factors associated with inappropriate inpatient prescribing of acid-suppressive therapy. Int J Pharm Pract. 2009;17:73-5.
Metaxas ES, Bain KT. Review of proton pump inhibitor overuse in the US Veteran population. J Pharm Technol. 2015;31:167-76.
Ahrens D, Behrens G, Himmel W, Kochen MM, Chenot JF. Appropriateness of proton pump inhibitor recommendations at hospital discharge and continuation in primary care. Int J Clin Pract. 2012;66: 767-73.
De Rijdt T, Spriet I, Willems L, Blanckaert M, Hiele M, Wilmer A, et al. Appropriateness of Acid Suppression Therapy. Ann Pharmacother. 2017;51:125-34.
Bregnhøj L, Thirstrup S, Kristensen MB, Bjerrum L, Sonne J. Prevalence of inappropriate prescribing in primary care. Pharm World Sci. 2007;29:109-15.
Giannini EG, Crespi M, Djahandideh A, Demarzo MG, Moscatelli A, Bodini G, et al. Appropriateness of proton pump inhibitors treatment in clinical practice: Prospective evaluation in outpatients and perspective assessment of drug optimisation. Dig Liver Dis. 2020;52:862-8.
Schepisi R, Fusco S, Sganga F, Falcone B, Vetrano DL, Abbatecola A, et al. Inappropriate Use of Proton Pump Inhibitors in Elderly Patients Discharged from Acute Care Hospitals. J Nutr Health Aging. 2016;20:665-70.
Clopidogrel. In: In Depth Answers [database on the Internet]. Greenwood Village (CO): IBM Corporation; 2022 [cited 2022 Mar 23]. Available from: www.micromedexsolutions.com. Subscription required to view.
Methotrexate. In: In Depth Answers [database on the Internet]. Greenwood Village (CO): IBM Corporation; 2022 [cited 2022 Mar 23]. Available from: www.micromedexsolutions.com. Subscription required to view.
Mycophenolate mofetil. In: In Depth Answers [database on the Internet]. Greenwood Village (CO): IBM Corporation; 2022 [cited 2022 Mar 23]. Available from: www.micromedexsolutions.com. Subscription required to view.
Tacrolimus. In: In Depth Answers [database on the Internet]. Greenwood Village (CO): IBM Corporation; 2021 [cited 2022 Mar 23]. Available from: www.micromedexsolutions.com. Subscription required to view
