ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและการทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยสูงอายุหลังผ่าตัดกระดูกข้อสะโพกหักโรงพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี

Main Article Content

รหัส เลาหศรีสกุล

บทคัดย่อ

ที่มา: เพื่อศึกษาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยสูงอายุภายหลังผ่าตัดกระดูกข้อสะโพกหัก โรงพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยเสี่ยงกับคุณภาพชีวิตผู้ป่วย และทำนายคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยภายหลังผ่าตัดกระดูกข้อสะโพกหักได้


วิธีการศึกษา: การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวาง โดยใช้แบบสอบถาม กับผู้ป่วยหลังผ่าตัดกระดูกข้อสะโพกหัก 6-12 เดือน ที่โรงพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี จำนวน 98 คน โดยคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยประเมินจากแบบสอบถาม EQ-5Q-5L นำเสนอข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การวิเคราะห์ไค แสควร์ และการวิเคราะห์การถดถอย โลจิสติกทวิ


ผลการศึกษา: ปัจจัยที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหลังผ่าตัดกระดูกสะโพกหักที่แย่ลง ได้แก่ การเดินลงน้ำหนักขาข้างที่ผ่าตัดไม่ได้ (OR 12.96, 95%CI 4.77-35.22), ภาวะทุพ-โภชนาการ (OR 14.23, 95%CI 3.71-54.65) และ ภาวะซึมเศร้าของผู้ป่วย (OR 9.73 95%CI 2.49-38.03) โดยมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) โดยมีสองปัจจัยที่สามารถทำนายคุณภาพชีวิตได้ คือ ภาวะทุพโภชนาการ (adjusted OR = 6.04, 95%CI = 1.20-30.34) และการลงเดินน้ำหนักขาข้างที่ผ่าตัดไม่ได้ (adjusted OR = 10.10, 95%CI = 3.40-30.03) และ สามารถสร้างสมการถดถอยโลจิสติกในการทำนายคุณภาพชีวิตที่แย่ลงของผู้ป่วยหลังผ่าตัดได้ดังนี้ Log (odds) = -2.09 + 2.31 (การเดินลงน้ำหนักขาข้างที่ผ่าตัดไม่ได้) + 1.80 (ภาวะทุพโภชนาการ)


สรุป: ปัจจัยที่สัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตที่แย่ลงของผู้ป่วยสูงอายุหลังผ่าตัดกระดูกข้อสะโพกหัก ได้แก่ ภาวะทุพโภชนาการ การลงเดินน้ำหนักขาข้างที่ผ่าตัดไม่ได้ และภาวะซึมเศร้าของผู้ป่วย โดยปัจจัยดังกล่าวควรได้รับการตรวจคัดกรองและดูแลในผู้ป่วยกระดูกสะโพกหัก ขณะนอนรักษาตัวภายหลังการผ่าตัดก่อนที่ผู้ป่วยจะกลับบ้าน เพื่อลดปัจจัยเสี่ยงของคุณภาพชีวิตที่แย่ลงของผู้ป่วยได้


คำสำคัญ: ปัจจัยทำนาย คุณภาพชีวิต ผู้สูงอายุ กระดูกข้อสะโพกหัก

Article Details

How to Cite
1.
บท
นิพนธ์ต้นฉบับ

References

รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย ปี 2562 [อินเทอร์เน็ต]. 2020 [เข้าถึงเมื่อ 2 กรกฎาคม 2564]. เข้าถึงได้จาก: https://thaitgri.org/?p=39387

Mahidol University. Institute for population and social research. Population of Thailand, 2019 estimated population in midyear 2019 (1st July). Mahidol Popul Gaz. 2019;28:1-2.

Wongtriratanachai P, Luevitoonvechkij S, Songpatanasilp T, Sribunditkul S, Leerapun T, Phadungkiat S, Rojanasthien S. Increasing incidence of hip fracture in Chiang Mai, Thailand. J Clin Densitom. 2013;16:347-52.

Mundi S, Pindiprolu B, Simunovic N, Bhandari M. Similar mortality rates in hip fracture patients over the past 31 years. Acta Orthop. 2014;85:54-9.

Cooper C. The crippling consequences of fractures and their impact on quality of life. Am J Med. 1997; 103(2A):12S-17S.

Wongtriratanachai P, Chiewchantanakit S, Vaseenon T, Rojanasthien S, Leerapun T. Second hip fractures at Chiang Mai University Hospital. J Med Assoc Thai. 2015;98:201-6.

Pucci GC, Rech CR, Fermino RC, Reis RS. Association between physical activity and quality of life in adults. Rev Saude Publica. 2012;46:166-79.

Marques A, Lourenço Ó, da Silva JA; Portuguese working group for the study of the burden of hip fractures in portugal. the burden of osteoporotic hip fractures in portugal: costs, health related quality of life and mortality. Osteoporos Int. 2015;26:2623-30.

Dubljanin Raspopović E, Marić N, Nedeljković U, Ilić N, Tomanović Vujadinović S, Bumbaširević M. Do depressive symptoms on hospital admission impact early functional outcome in elderly patients with hip fracture? Psychogeriatrics. 2014;14:118-23.

Lv H, Yang N. Clinical effect of application of nursing concept of rehabilitation surgery for improvement of quality of postoperative recovery in orthopedics. J Orthop Surg Res. 2021;16:471.

Zhong M, Liu D, Tang H, Zheng Y, Bai Y, Liang Q, Yang X. Impacts of the perioperative fast track surgery concept on the physical and psychological rehabilitation of total hip arthroplasty: A prospective cohort study of 348 patients. Medicine (Baltimore). 2021;100(32):e26869.

Alexiou KI, Roushias A, Varitimidis SE, Malizos KN. Quality of life and psychological consequences in elderly patients after a hip fracture: a review. Clin Interv Aging. 2018;13:143-50.

Xu BY, Yan S, Low LL, Vasanwala FF, Low SG. Predictors of poor functional outcomes and mortality in patients with hip fracture: a systematic review. BMC Musculoskelet Disord. 2019;20:568. PubMed PMID: 31775693

Cohn MR, Cong GT, Nwachukwu BU, Patt ML, Desai P, Zambrana L, et al. Factors associated with early functional outcome after hip fracture surgery. Geriatr Orthop Surg Rehabil. 2016;7:3-8.

Mariconda M, Costa GG, Cerbasi S, Recano P, Orabona G, Gambacorta M, Misasi M. Factors predicting mobility and the change in activities of daily living after hip fracture: a 1-year prospective cohort study. J Orthop Trauma. 2016;30:71-7.

Gjertsen JE, Vinje T, Lie SA, Engesaeter LB, Havelin LI, Furnes O, et al. Patient satisfaction, pain, and quality of life 4 months after displaced femoral neck fractures: a comparison of 663 fractures treated with internal fixation and 906 with bipolar hemiarthroplasty reported to the Norwegian Hip Fracture Register. Acta Orthop. 2008;79:594-601.

Ariza-Vega P, Jiménez-Moleón JJ, Kristensen MT. Non-weight-bearing status compromises the functional level up to 1 yr after hip fracture surgery. Am J Phys Med Rehabil. 2014;93:641-8.

Hoekstra JC, Goosen JH, de Wolf GS, Verheyen CC. Effectiveness of multidisciplinary nutritional care on nutritional intake, nutritional status and quality of life in patients with hip fractures: a controlled prospective cohort study. Clin Nutr. 2011;30:455-61.

Feng L, Scherer SC, Tan BY, Chan G, Fong NP, Ng TP. Comorbid cognitive impairment and depression is a significant predictor of poor outcomes in hip fracture rehabilitation. Int Psychogeriatr. 2010;22:246-53.

Garson GD. Statnotes: Topics in multivariate analysis. Retrieved December. 2006;4:71-92.

Pattanaphesaj J. Health-related quality of life measure (EQ-5D-5L): measurement property testing and its preference-based score in Thai population [Doctoral dissertation]. Bangkok: Mahidol University; 2014.

Pattanaphesaj J, Thavorncharoensap M. Measurement properties of the EQ-5D-5L compared to EQ-5D-3L in the Thai diabetes patients. Health Qual Life Outcomes. 2015;13:14. PubMed PMID: 25890017

Bleda MJ, Bolibar I, Pares R, Salva A. Reliability of the Mini Nutritional Assessment (MNA®) in institutionalized elderly people. J Nutr Health Aging. 2002;6:134-7.

สฤษดิ์พงศ์ แซ่หลี, ปิยะภัทร เดชพระธรรม. การศึกษาความตรงเชิงเกณฑ์ของแบบสอบถาม PHQ-9 และ PHQ-2 ฉบับภาษาไทย ในการคัดกรองโรคซึมเศร้าในผู้สูงอายุชาวไทย. เวชศาสตร์ฟื้นฟูสาร. 2560;27:30-7.

Schürch MA, Rizzoli R, Slosman D, Vadas L, Vergnaud P, Bonjour JP. Protein supplements increase serum insulin-like growth factor-I levels and attenuate proximal femur bone loss in patients with recent hip fracture. A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Ann Intern Med. 1998;128:801-9.

Fabian E, Gerstorfer I, Thaler HW, Stundner H, Biswas P, Elmadfa I. Nutritional supplementation affects postoperative oxidative stress and duration of hospitalization in patients with hip fracture. Wien. Klin Wochenschr. 2011;123:88-93.

Lorente A, Gandía A, Marisca, G. et al. Quality of life and complications in elderly patients after pronation rotation type III ankle fractures treated with a cast and early weight-bearing. BMC Musculoskelet Disord. 2021;22:878. PubMed PMID: 34649545