การสร้างพลังความร่วมมือผ่านการสร้างสรรค์เพลงร่อยพรรษาของชาวบ้าน ตำบลห้วยกระเจา จังหวัดกาญจนบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติและความเป็นมาในเพลงร่อยพรรษา 2) พัฒนากิจกรรมสร้างพลังความร่วมมือผ่านการสร้างสรรค์เพลงร่อยพรรษา และ 3) เสนอแนวทางการสร้างพลังความร่วมมือผ่านการสร้างสรรค์เพลงร่อยพรรษา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยทำการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญโดยคัดเลือกแบบเจาะจง 15 รูป/คน และการสนทนากลุ่มเฉพาะ 10 รูป/คน ทำการวิเคราะห์เนื้อและนำเสนอเชิงพรรณนาความ

ผลการวิจัยพบว่า 1) เพลงร่อยพรรษา มีการสืบทอดกันมาอย่างยาวนานในพื้นที่ มีจุดกำเนิดที่บ้านทวน (อำเภอพนมทวน) เนื้อหาของบทเพลงเป็นการประชาสัมพันธ์เชิญชวนให้ทำบุญ ร่วมกันทำบุญในเทศกาลออกพรรษา นิยมทำกันในช่วงก่อนออกพรรษา 7 วัน ปัจจุบันคงมีอยู่ในบางอำเภอเท่านั้น 2) การสร้างพลังความร่วมมือผ่านการสร้างสรรค์เพลงร่อยพรรษา พบว่า คณะพ่อเพลง แม่เพลง ที่ส่วนใหญ่เป็นผู้สูงวัยในชุมชน ได้ร่วมกับวัดพงษ์ไพบูลย์และวัฒนธรรมตำบลห้วยกระเจา จัดกิจกรรมฝึกร่อยพรรษาแก่เยาวชนแกนนำ
จนสามารถร่วมออกร่อยพรรษาได้ปัจจัยมาถวายวัด จัดกิจกรรมถ่ายทอดความรู้ให้กับนักเรียนโรงเรียนบ้าน
ทัพพระยาและได้เสนอให้เป็นหลักสูตรท้องถิ่น 3) แนวทางการสร้างพลังความร่วมมือผ่านการสร้างสรรค์เพลงร่อยพรรษา ได้เสนอกิจกรรมการจัดเทศกาลท่องเที่ยวงานประเพณีออกพรรษาของตำบลโดยร่วมกันจัดเวียนไปตามวัดต่าง ๆ หมู่บ้านต่าง ๆ ในตำบล มีสาธิตร่อยพรรษาจากครูเพลง ประกวดร่อยพรรษาระดับเยาวชน ประกวดชุดแต่งกาย ร้านอาหารตามท้องถิ่นและผลิตภัณฑ์ชุมชน

จากผลการศึกษาได้เสนอแนวทางการสืบสานต่อยอดด้วยการสร้างสรรค์ให้เกิดเป็นพลังในการพัฒนาท้องถิ่นตามแนวคิด “จากโลคอล สู่เลอค่า” ที่จะเป็นการเสริมอัตลักษณ์วิถีชุมชน ดำรงพระพุทธศาสนาสร้างสามัคคีในชุมชน ขยายผลเชิงเศรษฐกิจของชุมชนตำบลห้วยกระเจา ต่อไป