การพัฒนารูปแบบภูมิคุ้มกันทางใจเพื่อป้องกันพฤติกรรมการรังแกสำหรับนักเรียนประถมศึกษาปีที่ 6 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสถานการณ์และปัญหา 2) พัฒนาและทดลองใช้รูปแบบฯ และ 3) ประเมินรูปแบบภูมิคุ้มกันทางใจ เป็นการวิจัยและพัฒนา กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 385 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามภูมิคุ้มกันทางใจ แบบสอบถามพฤติกรรมการรังแก แบบสอบถามความพึงพอใจต่อรูปแบบฯ คุณภาพเครื่องมือเท่ากับ 0.6 ถึง 0.8 เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามทั้ง 3 ฉบับ สถิติที่ใช้ในการวิจัยและการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมติฐาน โดยใช้ Independent t-test และ Repeated Measures ANOVA ผลการวิจัยพบว่า สถานการณ์และปัญหา พฤติกรรมการรังแกสำหรับนักเรียนประถมศึกษา ปีที่ 6 สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2 แบ่งเป็น 2 ส่วน ได้แก่ 1) ข้อมูลทั่วไป ส่วนใหญ่เป็นเพศชาย ได้เงินมาโรงเรียนต่อวันระหว่าง 30 - 50 บาท บิดามารดาอยู่ด้วยกัน อาศัยอยู่กับพ่อ-แม่ และมีพี่น้องร่วมบิดามารดา 2 - 3 คน 2) ผลการวิเคราะห์ระดับภูมิคุ้มกันทางใจ โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง การพัฒนารูปแบบภูมิคุ้มกันทางใจเพื่อป้องกันพฤติกรรมฯ และทดลองใช้รูปแบบฯ ประกอบด้วย PEC4S 1) S: Self Esteem 2) S: Self-Efficacy 3) E: Empathy 4) S: Self-Awareness 5) S: Self-Motivation 6) P: Positive Thinking 7) C: Conflict Resolution นำไปใช้ในนักเรียนกลุ่มทดลอง 30 คน หลังใช้รูปแบบ 8 สัปดาห์ มีพฤติกรรมการรังแกน้อยลง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ กลุ่มทดลองดีกว่าก่อนใช้รูปแบบฯ และดีกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) ผลการประเมินรูปแบบภูมิคุ้มกันทางใจเพื่อป้องกันพฤติกรรมการรังแก ความพึงพอใจ อยู่ในระดับมาก แสดงให้เห็นว่ารูปแบบสามารถป้องกันพฤติกรรมการรังแก และเกิดความยั่งยืนในการเรียนรู้ มีคุณภาพชีวิตที่ดี