ประสิทธิผลการดำเนินงานของสถาบันการเงินชุมชนในกลุ่มจังหวัดภาคเหนือ

บทคัดย่อ

งานวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับความสำคัญของทุนทางสังคม การมีส่วนร่วมของสมาชิก ภาวะผู้นำ การบริหารจัดการ และประสิทธิผลการดำเนินงานของสถาบันการเงินชุมชน 2) ศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิผลการดำเนินงานของสถาบันการเงินชุมชน และ 3) ศึกษาแนวทางพัฒนาการดำเนินงานของสถาบันการเงินชุมชนในกลุ่มจังหวัดภาคเหนือ ซึ่งเป็นการวิจัยแบบผสมผสาน เครื่องมือในการวิจัย คือ 1) แบบสอบถาม ประชากรเป็นผู้บริหารหรือคณะกรรมการสถาบันการเงินชุมชน กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 400 คน โดยวิธีสุ่มอย่างแบบหลายขั้นตอน 2) การสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่ม จำนวน 12 คน และ 6 คน ตามลำดับ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก คือ คณะกรรมการสถาบันการเงินชุมชน นักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญสถาบันการเงินชุมชน ด้วยวิธีเลือกตัวอย่างแบบเจาะจง ผลการวิจัย พบว่า ทุนทางสังคม การมีส่วนร่วมของสมาชิก การบริหารจัดการ และประสิทธิผล การดำเนินงาน ภาพรวมอยู่ในระดับมาก ส่วนภาวะผู้นำ ภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และผลการวิเคราะห์ การถดถอยพหุคูณ พบว่า ทุนทางสังคม การมีส่วนร่วมของสมาชิก และการบริหารจัดการ สามารถพยากรณ์ประสิทธิผลการดำเนินงานของสถาบันการเงินชุมชน ได้ร้อยละ 61.20 (R² = .612) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และเมื่อพิจารณาขนาดอิทธิพลที่มีผลต่อประสิทธิผลการดำเนินงาน โดยเรียงลำดับด้านที่มีค่าสูงสุด คือ ทุนทางสังคม การบริหารจัดการ และการมีส่วนร่วมของสมาชิก ตามลำดับ แนวทางการยกระดับกองทุนหมู่บ้านและชุมชนเมือง เริ่มจากส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนให้สมาชิกพึ่งพาตนเองได้ ส่งเสริมอาชีพมีรายได้เพิ่มแนวทางการเพิ่มประสิทธิผลการดำเนินงาน คือ ส่งเสริมกิจกรรมที่เพิ่มทุนทางสังคม ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของสมาชิก การนำระบบเทคโนโลยีมาใช้ และสมาชิกคัดสรรคณะกรรมการที่มีคุณธรรม ความรู้ ความสามารถ และบริหารงานด้วยความโปร่งใส