การปกครองในระบอบประชาธิปไตยภายใต้หลักนิติธรรม

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้เป็นการนำเสนอเรื่องการปกครองในระบอบประชาธิปไตยภายใต้หลักนิติธรรมการปกครองระบอบประชาธิปไตยเป็นหลักการว่าด้วยประชาชนทุกคนในรัฐเป็นเจ้าของรัฐเท่าเทียมกัน ย่อมมีสิทธิที่แสดงความคิดเห็น สามารถวิพากษ์วิจารณ์การทำงานของรัฐบาล หรือการตัดสินใจเพื่อผลประโยชน์ของส่วนรวม โดยเน้นความสำคัญของปัจเจกบุคคลที่เป็นผู้สร้างสังคม สร้างสถาบันทางสังคม รวมกันเข้าเป็นรัฐเป็นประเทศ ซึ่งปัจเจกบุคคลจึงควรได้รับการส่งเสริมให้มีสิทธิเสรีภาพ ความเสมอภาคทั้งทางสังคม การเมือง การศึกษา เศรษฐกิจ มีคุณภาพชีวิต วิถีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดี การปกครองในระบอบประชาธิปไตยภายใต้หลักนิติธรรมนั้น เป็นหลักการ แบบแผน ระเบียบ ข้อบังคับที่อยู่บนพื้นฐานของความเป็นธรรม เป็นหลักพื้นฐานแห่งกฎหมายที่เป็นปัจจัยย่อยอันส่งผลต่อการสนับสนุนและการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ของประเทศชาติเป็นกฎระเบียบที่เป็นบรรทัดฐาน ที่ครอบคลุมการบังคับใช้กฎหมายที่เป็นธรรมและเน้นการมีส่วนร่วมของประชาชนภายใต้ความเสมอภาคและเท่าเทียมกัน ดังนั้น การสร้างสังคมแห่งหลักนิติธรรมที่ยั่งยืนและเป็นจริงต้องเริ่มจากการสร้าง “วัฒนธรรมการรักษากติกา” ทำให้สังคมมีวัฒนธรรมแห่งการรักษากติกา โดยตระหนักถึงความสำคัญของ “กติกา” และการมีส่วนร่วมเพื่อให้กติกามีความยุติธรรม ด้วยเหตุนี้ การปลูกฝังวัฒนธรรมแห่งการรักษากติกาเป็นจุดเริ่มต้นและเป็นรากฐานที่สำคัญของการสร้างสังคมนิติธรรมหรือสังคมที่มีกฎหมายเป็นใหญ่ ดังนั้น “หลักนิติธรรม” เป็นหนึ่งในแกนหลักที่จะช่วยแก้ปัญหาต่าง ๆ ในสังคม โดยอาศัยพลังจากทุกภาคส่วนเข้ามาช่วยผลักดันให้หลักนิติธรรมกลายเป็นปัจจัยพื้นฐานของการพัฒนาสังคมในทุกมิติ