ความเสมอภาคทางสิทธิมนุษยชนกับสิทธิการได้รับค่าตอบแทน ของผู้เสียหายในคดีอาญา

บทคัดย่อ

           บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการสะท้อนถึงการใช้ความเสมอภาคทางสิทธิมนุษยชนกับสิทธิการได้รับค่าตอบแทนของผู้เสียหายในคดีอาญา ในการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่ของรัฐ จากการวิเคราะห์ พบว่า สิทธิมนุษยชน เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์ที่มีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เท่าเทียมกัน โดยไม่คำนึงถึงความแตกต่างในเรื่องเชื้อชาติ สีผิว เพศ อายุ ภาษา ศาสนา สถานภาพ ทางกาย สุขภาพ รวมทั้งความเชื่อทางศาสนา หรือความคิดเห็นในเรื่องต่าง ๆ ที่เป็นการเลือกปฏิบัติ การชดเชยความเสียหายให้แก่ผู้เสียหายและเหยื่ออาชญากรรม ตามพระราชบัญญัติค่าตอบแทนผู้เสียหายและค่าทดแทนและค่าใช้จ่ายแก่จำเลยในคดีอาญา พ.ศ. 2544 และฉบับที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559 เป็นการสร้างมาตรการเพื่อคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของบุคคล และช่วยเหลือผู้เสียหายและเหยื่ออาชญากรรมอย่างเหมาะสมและเท่าเทียมกัน ดังนั้น เจ้าหน้าที่ของรัฐที่อยู่ในกระบวนการยุติธรรม จึงต้องมุ่งลดความเหลื่อมล้ำของสังคม และต้องปฏิบัติผูกพันต่อหลักความเสมอภาค เมื่อรัฐได้จ่ายค่าตอบแทนผู้เสียหายให้แก่ผู้มีสิทธิได้รับค่าตอบแทนแล้วนั้น แต่ยังมีประชาชนบางกลุ่มไม่สามารถที่จะเข้าถึง ทำให้เป็นประเด็นว่าความเสมอภาคเท่าเทียมกันตามหลักสิทธิมนุษยชน เกิดความเหลื่อมล้ำ ในลักษณะเป็นการปฏิบัติที่ไม่เท่าเทียมกันทางสิทธิมนุษยชน อย่างเช่น ประชาชนที่มีความขัดสนด้านเงินทอง ไม่มีโอกาสได้รับการศึกษา ไม่รู้กฎหมาย และสิทธิตามกฎหมาย จึงมักตกเป็นเหยื่อของการถูกเอาเปรียบ หลอกลวง หรือละเมิดสิทธิ จากคนที่มีสภาพเหนือกว่า ดังนั้นการจะนำไปสู่ความเท่าเทียมกันอย่างแท้จริง จะต้องมีหลักปฏิบัติที่เสริมสร้างให้ผู้ที่เสียเปรียบได้มีโอกาสที่จะได้รับความช่วยเหลือด้วย