พิธีกรรมงานศพแบบล้านนา: สื่อพิธีกรรมกับความเข้มแข็งของชุมชน
Main Article Content
Abstract
บทความนี้ต้องการแสดงให้เห็นว่าพิธีกรรมงานศพแบบล้านนาเป็นสื่อพิธีกรรม ผู้เขียนวิเคราะห์เอกสารควบคู่กับการวิจัยภาคสนามโดยสังเกตการณ์พิธีกรรมงานศพงานหนึ่งในหมู่บ้าน บ้านดง อำเภอสบปราบ จังหวัดลำปาง
จากการวิเคราะห์เอกสารพบว่า ในอดีต งานศพแบบล้านามีบทบาทในเชิงสังคมวัฒนธรรม กิจกรรมต่างๆ มีเป้าหมายที่จะช่วยเหลือครอบครัวผู้ตายทั้งในเชิงจิตวิทยาและเศรษฐกิจ ผู้หญิงจะช่วยกันเตรียมอาหารและสิ่งของ ในขณะที่ผู้ชายทำงานช่าง เช่น การทำโลงศพ สิ่งของในพิธีกรรม เช่น ตุงสามหาง หรือห่อข้าวด่วน เป็นชุดของสัญญะที่แสดงให้เห็นความเชื่อของชาวล้านนาเกี่ยวกับโลกที่ทับซ้อนของคนเป็นและคนตาย รวมถึงชี้ว่าความตายเป็นสัจธรรมของทุกชีวิต
ข้อมูลที่ได้จากการสังเกตการณ์ในงานศพและสัมภาษณ์ผู้มาร่วมงาน พบว่าแต่ละครอบครัวจะต้องนำข้าวสารอย่างน้อย 2 ลิตรมามอบให้ครอบครัวผู้ตายเพื่อเลี้ยงดูแขกในงานผู้คนยังคงช่วยกันทำอาหารและเข้าป่าเพื่อหาไม้ฟืน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2547 ชุมชนได้พยายามรื้อฟื้นกิจกรรมทำโลงศพและปราสาทศพขึ้นอีกครั้ง และประสบผลสำเร็จเป็นรูปธรรมในปีพ.ศ. 2548
กิจกรรมต่างๆ ส่งผลให้พิธีกรรมงานศพแบบล้านนาเป็นสื่อพิธีกรรม โดยเชื่อมโยงให้ผู้คนมาสัมพันธ์กันเพื่อช่วยเหลือครอบครัวผู้ตาย ส่งผลให้ชุมชนเกิดความเข้มแข็ง สิ่งของและกิจกรรมในงานศพส่งผลต่อการรับรู้ของคนที่มีต่อตนเองและอัตลักษณ์ร่วมของกลุ่มในฐานะผู้พึ่งพาตนเอง
Article Details
The articles featured in the Journal of Language and Culture (JLC) constitute academic works representing the viewpoints of the respective author(s). It is crucial to note that these opinions do not necessarily reflect those of the Editorial Board.
All articles published in JLC are released under the Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0). This license grants permission for unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided proper credit is given to the original author(s) and the source.