การศึกษาแนวทางการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม

เอกชัย ชัยหมื่น; ศักดิ์สิทธิ์ ฤทธิลัน; รัชฎาพร งอยภูธร

doi:10.60027/iarj.2025.280050

ผู้แต่ง

เอกชัย ชัยหมื่น มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ https://orcid.org/0009-0005-6776-8967
ศักดิ์สิทธิ์ ฤทธิลัน มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ https://orcid.org/0000-0002-1817-6229
รัชฎาพร งอยภูธร มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ https://orcid.org/0000-0001-9490-6038

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2025.280050

คำสำคัญ:

เทคโนโลยีสารสนเทศ, การบริหารสถานศึกษา

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การศึกษาแนวทางการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา ศึกษาความต้องการจำเป็นในการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา และศึกษาแนวทางการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม

ระเบียบวิธีการวิจัย: กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย คือ ผู้บริหารสถานศึกษาและครู สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม ปีการศึกษา 2566 จำนวน 315 คน โดยการสุ่มแบบแบ่งชั้นไม่เป็นสัดส่วน กลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 10 คน จากการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามเกี่ยวกับสภาพปัจจุบันของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา แบบสอบถามเกี่ยวกับสภาพที่พึงประสงค์ของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง และแบบประเมินความเหมาะสมและเป็นไปได้ของแนวทางการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม สถิติที่ใช้ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าดัชนีความสำคัญความต้องการจำเป็นแบบปรับปรุง

ผลการวิจัย: 1) สภาพปัจจุบันของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนมโดยรวมรวมอยู่ในระดับมาก และสภาพที่พึงประสงค์โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 2) ลำดับความต้องการจำเป็นของการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม โดยเรียงลำดับจากมากไปหาน้อย ตามลำดับ คือ ด้านการบริหารงานงบประมาณ ด้านการบริหารงานทั่วไป ด้านการบริหารงานวิชาการ และด้านการบริหารงานบุคคล 3) แนวทางการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม ด้านการบริหารงานทั่วไป มี 5 ประเด็น 19 แนวทาง ด้านการบริหารงานงบประมาณ มี 4 ประเด็น 14 แนวทาง ผลการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้โดยรวม พบว่า มีความเหมาะสมและความเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุด

สรุปผล: สถานภาพการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนมอยู่ในระดับสูง แต่มีเงื่อนไขในอุดมคติอยู่ในระดับสูงที่สุด เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการปรับปรุงแนวทางการใช้เทคโนโลยีสารเทศเพื่อการบริหารของผู้บริหารถานศึกษา นอกจากนี้แนวทางการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศจากผู้ทรงคุณวุฒิแสดงให้เห็นถึงความเหมาะสมและความเป็นไปได้ในระดับสูงที่สุด เน้นย้ำถึงประสิทธิภาพที่เป็นไปได้ของแนวปฏิบัติในการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของผู้บริหารสถานศึกษา

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร. (2554). กรอบนโยบายเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารระยะ พ.ศ. 2554-2563 ของประเทศไทย ICT 2020. กรุงเทพฯ : กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

กระทรวงศึกษาธิการ. (2556). คู่มือฝึกอบรมวิทยากร การปรับกระบวนทัศน์และพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.

จิณณวัตร ปะโคทัง. (2562). เทคนิคการบริหาร. อุบลราชธานี : ศิริธรรมออฟเซ็ท.

ชัยวิชญ เข็มปัญญา, รชฏสุวรรณกูฏ, ทัศนา ประสานตรี. (2563). สภาพและแนวทางการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการศึกษาของโรงเรียนในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 22. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ. 14 (3), 35-48.

ดนัย ศรีวงษา. (2561). การจัดระบบสารสนเทศเพื่อการบริหารโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2. วิทยานิพนธ์มหาบัณทิต. สกลนคร:มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

ตรีสุคนธ์ คูนาเอก. (2564). แนวทางพัฒนาการบริหารงานวิชาการในโรงเรียนขนาดเล็ก สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 24. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณทิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ทิพวัลย์ นนทเภท. (2557). การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษาในสังกัดสานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 3. วิทยานิพนธ์มหาบัณทิต. นครศรีธรรมราช : มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช.

ธนิต วิชิต. (2566). ความต้องการจำเป็นและแนวทางการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการบริหารสถานศึกษาใน ศตวรรษที่ 21 ของโรงเรียนสังกัดเทศบาลในจังหวัดหนองคาย. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเวสเทิร์นมนุษยศาสตร์ และสังคมศาสตร์, 9(2), 41-54

ประทิน จันทร์ตะละ. (2560). แนวทางการบริหารทั่วไปโรงเรียนพื้นที่สูง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3. การศึกษาอิสระปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. เชียงราย: มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.

ปาหนัน เวฬุวัน. (2564). การนำเทคโนโลยีสารสนเทศมาใช้ในการปฏิบัติงานของฝ่ายการศึกษาสำนักงานเขตบางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร ภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (Covid – 2019). วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. กรุงเทพฯ:มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

พิชญาณี กาหลง. (2563). แนวทางการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยภูมิ เขต 1. วารสารบัณฑิตวิจัย. 11(1), 149-162.

ภูเบศ นิราศภัย. (2563). สภาพและแนวทางส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารงานของผู้บริหารโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 33. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตร มหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา: มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์.

มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์. (2559). การศึกษาวิเคราะห์เพื่อพัฒนาและจัดทำฐานข้อมูล และสารสนเทศทางการศึกษา เพื่อการบริหารและการจัดการศึกษาสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และการตัดสินใจ เชิงนโยบายของหน่วยงานส่วนกลาง. กรุงเทพฯ : สํานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา

วาทินี สุรนารถ. (2565). ความต้องการจำเป็นในการพัฒนาการบริหารงานงบประมาณในยุคนิวนอร์มัลของโรงเรียนมัธยมศึกษา. วารสารสมาคมพัฒนาวิชาชีพการบริหารการศึกษาแห่งประเทศไทย. 4(3), 15-36.

วินัย เพ็งวัน. (2563). สภาพและปัญหาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาในจังหวัดนครพนม. วิทยานิพนธ์ ค.ม. สกลนคร:มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.

ศราวุธ ศรีสวัสดิ์. (2562) . แนวทางการพัฒนาการบริหารงานวิชาการในสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 24 (กาฬสินธุ์). วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณทิต สาขาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

ศรีประภา เสถียรอรรถ. (2563). แนวทางพัฒนาการดำเนินงานการเงิน บัญชี ในสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.

สามารถ งามขำ. (2564). แนวทางการพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศของครู โรงเรียน ในเครือคณะภคินีเซนต์ปอลเดอชาร์ตรจังหวัดลพบุรีในยุคนิวนอร์มัล. Mahachula Academic Journal, 8(3), 230-241.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษานครพนม. (2566). รายงานผลการดำเนินงานประจำปีงบประมาณ 2566. Retrieved 20 January 2024 from: https://www.sesaonkp.go.th/archives/22416

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560 - 2579. กรุงเทพฯ: บริษัท พริกหวานกราฟฟิค จำกัด.

สิทธิชัย สีมี. (2566). ความต้องการจำเป็นและแนวทางพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการบริหารงานในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณทิตการบริหารการศึกษา : สกลนคร. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร

สินีนาฏ นาสีแสน. (2565). สภาพความต้องการจำเป็นและแนวทางพัฒนาการบริหารงานวิชาการของโรงเรียน ยุควิถีใหม่ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาสกลนคร. วิทยานิพนธ์ ค.ม. นครพนม : มหาวิทยาลัยนครพนม.

สุกัญญา แช่มช้อย. (2562). การบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัล. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุธน ศรีศักดิ์บางเตย. (2562). แนวทางพัฒนาการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารในโรงเรียนพระแท่นดงรังวิทยาคาร. วารสารมจรพุทธปัญญาปริทรรศน์, 4(3), 455-468.

สุวดี เสนีย์วงค์ ณ อยุธยา และทีปพิพัฒน์ สันตะวัน. (2560). แนวทางการบริหาร สถานศึกษาตามมาตรฐานสถานศึกษาต้นแบบด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและ การสื่อสาร สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาชัยนาท. รายงาน สืบเนื่องการประชุมสัมมนาวิชาการ (Proceedings) การนำเสนอผลงานวิจัย ระดับชาติ เครือข่ายบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ ครั้งที่ 17, สาขาวิชาการบริหารการศึกษา คณะครุศาสตร์. นครสวรรค์: มหาวิทยาลัย ราชภัฏนครสวรรค์.

อุบลรัตน์ สิงสา. (2561). ปัญหาและแนวทางแก้ไขปัญหาการบริหารงานพัสดุโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาตราด. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

เอกชัย กี่สุขพันธ์, (2559). การบริหารสถานศึกษายุคดิจิทัล (School Management in Digital Era). Retrieved on May 23, 2021 from: https://www.trueplookpanya.com/knowledge/content/ 52232/-edu-teaartedu-teaart-teaartdir