การพัฒนาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยด้วยการจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์จากวัสดุธรรมชาติ

นริศรา  เนตรโสภา; ทัศนีย์  นาคุณทรง

doi:10.60027/iarj.2024.276892

ผู้แต่ง

นริศรา เนตรโสภา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม https://orcid.org/0009-0006-7263-0441
ทัศนีย์ นาคุณทรง คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม https://orcid.org/0009-0008-0967-3304

DOI:

https://doi.org/10.60027/iarj.2024.276892

คำสำคัญ:

ศิลปะสร้างสรรค์, วัสดุธรรมชาติ, กล้ามเนื้อมัดเล็ก, เด็กปฐมวัย

บทคัดย่อ

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การศึกษาปฐมวัยเป็นการพัฒนาเด็กตั้งแต่แรกเกิดถึง 6 ปีบริบูรณ์ เป็นช่วงของชีวิตมนุษย์ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งตามหลักจิตวิทยาพัฒนาการได้บ่งไว้ว่าเป็นระยะที่สำคัญที่สุดของการพัฒนาการ ซึ่งการพัฒนาแบบเป็นองค์รวมจะอยู่บนพื้นฐานของการเลี้ยงดูและการส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ที่ สนองต่อธรรมชาติและพัฒนาการตามวัยของเด็กแต่ละคน โดยจะเน้นให้เด็กมีพัฒนาการครบทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านร่างกาย อารมณ์-จิตใจ สังคมและสติปัญญา ในส่วนของการพัฒนาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กและประสานความสัมพันธ์ เป็นพื้นฐานที่สำคัญในการทำกิจกรรมต่างๆของเด็ก การวิจัยนี้จึงวัตถุประสงค์เพื่อ เปรียบเทียบความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยก่อนและหลังการจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์จากวัสดุธรรมชาติ

ระเบียบวิธีการวิจัย: กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นเด็กปฐมวัยทั้งชาย-หญิง ระดับชั้นอนุบาลปีที่ 2/1 ที่กำลังศึกษาอยู่ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 โรงเรียนอุดรวิทยา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการส่งเสริมการศึกษาเอกชน จำนวน 15 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ แผนการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ศิลปะจากวัสดุธรรมชาติและแบบทดสอบวัดความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อ มัดเล็กที่จะพัฒนาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยด้วยการจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์จากวัสดุธรรมชาติ ซึ่งจะส่งผลให้เด็กปฐมวัยได้มีการพัฒนาความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและค่าร้อยละ

ผลการวิจัย (1) ผลการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยก่อนและหลังการจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์จากวัสดุจากธรรมชาติก่อนการทดลองเท่ากับ คิดเป็นร้อยละ 65.03 และหลังการทดลองเท่ากับ คิดเป็นร้อยละ 96.88 โดยคะแนนหลังการทดลองมีคะแนนสูงว่าก่อนทดลองอย่างมีประสิทธิภาพ และ (2) การจัดกิจกรรมศิลปะสร้างสรรค์จากวัสดุจากธรรมชาติผลคะแนนของความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยหลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลองทุกด้านโดยมีเรียงลำดับจากมากไปหาน้อย ได้แก่ ด้านการประสานสัมพันธ์ระหว่างมือกับตา ด้านความสามารถในการควบคุมการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก และด้านความคล่องแคล่วในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก

สรุปผล: การใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ 31.85% เมื่อเด็กปฐมวัยมีส่วนร่วมในโครงการศิลปะสร้างสรรค์โดยใช้วัสดุจากธรรมชาติ ซึ่งบ่งชี้ถึงการพัฒนาทักษะการเคลื่อนไหวอย่างมีนัยสำคัญหลังการทดลอง นอกจากนี้ การนำวัสดุออร์แกนิกมาใช้ในการออกแบบงานศิลปะยังช่วยปรับปรุงการประสานงานของมือและตา ความคล่องตัว และการควบคุมการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการพัฒนาความสามารถที่สำคัญเหล่านี้อย่างละเอียดถี่ถ้วน

References

กระทรวงศึกษาธิการ. (2546). คู่มือหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2546. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์คุรุสภา.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). การเลี้ยงดูเด็กก่อนวัยเรียน 3–5 ขวบ. กรุงเทพฯ : โชติสุขการพิมพ์.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2555). แผนพัฒนาการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ ฉบับที่สิบเอ็ด พ.ศ. 2555 - 2559. กรุงเทพฯ : กระทรวงศึกษาธิการ.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). คู่มือหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 สำหรับเด็ก อายุ 3-6 ปี.กรุงเทพฯ: ชุมชนสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

กุลยา ตันติผลาชีวะ. (2551). การจัดกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับเด็กปฐมวัย. กรุงเทพฯ: เบรน-เบสบุ๊ค.

ทิศนา แขมมณี. (2553). ศาสตร์การสอนองคความรูเพื่อการจัดกระบวนการเรียนรูที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.

เบญจา แสงมะลิ. (2550). การพัฒนาเด็กปฐมวัย. กรุงเทพฯ : เมธีทิปส์.

โรงเรียนอุดรวิทยา. (2565). การศึกษาพัฒนาการการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กอนุบาลชั้นปีที่ 2 ปีการศึกษา 2565 ของโรงเรียนอุดรวิทยา. สำนักงานคณะกรรมการการส่งเสริมการศึกษาเอกชน.

วรวรรณ เหมชะญาติ. (2536). ผลของการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามแนวคิดของกาเย่ ที่มีต่อความสามารถในการรับรู้ทางด้านมิติสัมพันธ์ของเด็กก่อนวัยเรียน. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (2552). ข้อเสนอการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่สอง 2552 – 2561.กรุงเทพฯ : สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษากระทรวงศึกษาธิการ

สิริมา ภิญโญอนันตพงษ์. (2553). การวัดและประเมินแนวใหม่ : เด็กปฐมวัย. กรุงเทพฯ : ภาควิชาหลักสูตรและการสอน คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

สุพัชราภรณ์ ดาราวลี. (2552). ความสามารถในการใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยที่ได้รับ การจัดกิจกรรมศิลปะประดิษฐ์. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

Gesell, A. (1940). The First Five Years of Life: A Guide to the Study of the Preschool Child. New York: Harper.

Landers, C. (2002). Milestones in early childhood development. New York, NY: UNICEF.

Mcafee, O., & Leong, D. (2004). Assessing and Guiding Young Children’s Development and Learning. Toronto: Allyn and Bacon.

Piaget, Inhelder and" Minecraft". International Association for Development of the Information Society, 2013.

Schifter, C.C., Cipollone, M., & Moffat, F. (2013). PIAGET, INHELDER AND MINECRAFT. IADIS International Conference on Cognition and Exploratory Learning in Digital Age (CELDA 2013)