ความรู้ เจตคติ และการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน อำเภอบางบ่อ จังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

ปัญหาขยะมูลฝอยเป็นปัญหาสำคัญระดับโลก ซึ่งมีสาเหตุมาจากการพัฒนาประเทศ จำนวนประชากร การขยายตัวทางเศรษฐกิจ และสังคม รวมถึงพฤติกรรมการอุปโภคบริโภคของประชาชนที่เปลี่ยนแปลงไปก็ส่งผลต่อการเพิ่มขึ้นของปริมาณขยะมูลฝอยทุกปี หลายพื้นที่ที่กำลังประสบกับปัญหาขยะมูลฝอยสะสมที่มีจำนวนมากจนไม่สามารถกำจัดขยะได้ทันกับปริมาณที่เกิดขึ้น ส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพอนามัยของประชาชนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอย เจตคติต่อการจัดการขยะมูลฝอย และพฤติกรรมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน 2) เปรียบเทียบระดับพฤติกรรมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน จำแนกตามปัจจัยส่วนบุคคลที่แตกต่างกัน และ 3) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอย เจตคติต่อการจัดการขยะมูลฝอย และพฤติกรรมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ประชาชนที่เป็นตัวแทนครัวเรือนในชุมชนในเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน จำนวน 354 คน วิเคราะห์ผลโดยใช้สถิติพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ t-test, F-test และ Pearson’s Correlation ผลการวิจัย พบว่า (1) ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน อยู่ในระดับสูง ระดับเจตคติต่อการจัดการขยะมูลฝอยของประชาชนในเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน โดยรวมอยู่ในระดับดี และระดับพฤติกรรมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน ในภาพรวม อยู่ในปานกลาง  (2) ประชาชนในเขตเทศบาลตำบลคลองด่านที่มีอายุ, ระดับการศึกษา, อาชีพ และรายได้ต่างกัน มีพฤติกรรมการส่วนร่วมในการจัดการขยะมูลฝอยแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ส่วนประชาชนในเขตเทศบาลตำบลคลองด่านที่มีเพศต่างกัน มีพฤติกรรมการส่วนร่วมในการจัดการขยะมูลฝอยไม่แตกต่างกัน  (3) ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอย และเจตคติต่อการจัดการขยะมูลฝอย มีความสัมพันธ์ในทิศทางเดียวกันกับพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในการจัดการขยะมูลฝอยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 กล่าวคือ เจตคติต่อการจัดการขยะมูลฝอย มีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์กับระดับพฤติกรรมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน อยู่ในระดับปานกลาง (r = 0.522) ส่วนความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการขยะมูลฝอย มีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์กับระดับพฤติกรรมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเขตเทศบาลตำบลคลองด่าน อยู่ในระดับต่ำ (r = 0.164) ตามลำดับ