รูปแบบการประกอบการสินค้าแปรรูปเกษตรกลุ่มสมุนไพร ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน: กรณีศึกษากลุ่มวิสาหกิจยาหม่องสมุนไพรเสลดพังพอน ตำบลยางเนิ้ง ตำบลหนองผึ้ง ตำบลสารภี อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบททุนชุมชนเดิมและสภาพปัญหาผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนก่อนการดำเนินงาน การพัฒนาศักยภาพการประกอบการทางการเกษตรกลุ่มสมุนไพร การเพิ่มมูลค่าสินค้าสินค้าแปรรูปทางการเกษตรของชุมชน โดยกลุ่มตัวอย่างกลุ่มเป้าหมายหลักได้แก่กลุ่มวิสาหกิจเกษตรสมุนไพรหมู่ 7 บ้านยางเนิ้ง ตำบลยางเนิ้ง อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่

ผลการวิจัย พบว่า สภาพปัญหาผลิตภัณฑ์วิสาหกิจชุมชนก่อนการดำเนินงานสาเหตุหลักคือสินค้ามีขนาดเดียว ทำให้ไม่สะดวกในการพกพา มีการจัดทำแบบสอบถามเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ตรงกับความต้องการของผู้ใช้ยาหม่องโดยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง โดยสอบถามกับผู้ที่ใช้ยาหม่องเป็นประจำจำนวน 155 คน โดยใช้เครื่องมือส่วนประสมทางการตลาด 4P’s ผลปรากฏว่าขนาดของผลิตภัณฑ์ที่ต้องการเป็นขนาดเล็ก สะดวกใช้แบบขวด เลือกซื้อเพราะสรรพคุณ มีกลิ่นที่ชอบสุด คือ มิ้นท์ จึงมีการคิดร่วมกันเพื่อทำยาหม่องน้ำเป็นสูตรใหม่เพื่อเป็นจุดขายและจัดตั้งเป็นศูนย์การเรียนรู้ด้านการแปรรูปสมุนไพรเพื่อการท่องเที่ยวประจำอำเภอสารภี การเพิ่มมูลค่าสินค้าสินค้าแปรรูปทางการเกษตรของชุมชนใช้เครื่องมือส่วนประสมทางการตลาด 4P’s Product (ผลิตภัณฑ์)คิดค้นยาหม่องน้ำสูตรใหม่เพื่อใช้ในการจำหน่าย Price (ราคา) กำหนดราคาขายที่ 35 บาทต่อ 50 ซีซี Place (ช่องทางการจัดจำหน่าย) 2 ช่องทาง คือ ทางตรง ทางอ้อม Promotion (การส่งเสริมการตลาด) ใช้วิธีการดึงลูกค้าใหม่ ช่วงวัยรุ่นถึงวัยทำงาน ผลลัพธ์คือผลิตภัณฑ์ได้มาตรฐานมีมูลค่าเพิ่มได้รับการคัดเลือกเป็นตัวแทนภูมิปัญญาที่สามารถต่อยอดสู่การเป็นผลิตภัณฑ์ในพื้นที่คัดเลือกระดับจังหวัดสู่การสร้างมูลค่าสินค้าสู่ OTOP ต่อไป