รูปแบบการพัฒนาศักยภาพมัคคุเทศก์ท้องถิ่นอย่างมีส่วนร่วมของชุมชนท่องเที่ยวเมืองตาก อำเภอเมือง จังหวัดตาก

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัญหาในการนำเที่ยวของมัคคุเทศก์ท้องถิ่นชุมชนท่องเที่ยวเมืองตาก 2) ศึกษาความต้องการในการพัฒนาศักยภาพมัคคุเทศก์ท้องถิ่นของชุมชนท่องเที่ยวเมืองตาก 3) สร้างกระบวนการในการพัฒนาศักยภาพมัคคุเทศก์ท้องถิ่นของชุมชนท่องเที่ยวเมืองตาก เป็นการวิจัยเชิงผสมผสาน คือ การวิจัยเชิงปริมาณ โดยใช้แบบสอบถาม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ คือ มัคคุเทศก์ท้องถิ่น คนในชุมชนท่องเที่ยวเมืองตาก และนักเรียน/นักศึกษา ที่อยู่ในชุมชนท่องเที่ยวเมืองตาก จำนวน 30 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกรายบุคคล กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ มัคคุเทศก์ท้องถิ่นในชุมชนท่องเที่ยวเมืองตาก จำนวน 30 คน และวิเคราะห์ข้อมูลแบบจัดหมวดหมู่เชิงเนื้อหา

ผลการวิจัย พบว่า 1) ปัญหาในการนำเที่ยวของมัคคุเทศก์ท้องถิ่นชุมชนท่องเที่ยวเมืองตาก คือ 1. ด้านความรู้ทางประวัติศาสตร์และแหล่งท่องเที่ยว 2. ด้านความสามารถในการทำหน้าที่มัคคุเทศก์ท้องถิ่น 3. ด้านความสามารถในการใช้ภาษาต่างประเทศในการสื่อสาร และ 4. ด้านการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า และการช่วยเหลือนักท่องเที่ยว 2) ผู้ให้ข้อมูลมีความต้องการเข้าร่วมกิจกรรมการพัฒนาศักยภาพมัคคุเทศก์ท้องถิ่น โดยรวมอยู่ในระดับต้องการมากที่สุด (mean=4.75) พบว่า มีความต้องการในการพัฒนาความรู้ด้านประวัติศาสตร์และแหล่งท่องเที่ยว (mean=4.70) มากที่สุด และการช่วยเหลือนักท่องเที่ยวน้อยที่สุด (mean=4.60) ต้องการที่จะเข้าร่วมในการฝึกอบรมพัฒนาศักยภาพมัคคุเทศก์ท้องถิ่นอย่างมีส่วนร่วมในหัวข้อ การอบรมมัคคุเทศก์ท้องถิ่นในรูปแบบการสาธิตด้วยการแสดงให้ผู้เข้าร่วมอบรมเห็นถึงการปฏิบัติจริง และเปิดโอกาสให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมได้ทดลองปฏิบัติตามและซักถามปัญหา สถานที่ในการจัดอบรม คือ โรงแรม จำนวนผู้เข้าร่วมไม่เกิน 30 คน และระยะเวลา จำนวน 3 วัน 3) กระบวนการในการพัฒนาศักยภาพมัคคุเทศก์ท้องถิ่น คือ 1) ศึกษาปัญหาในการนำเที่ยวของมัคคุเทศก์ท้องถิ่น 2) ศึกษาความต้องการในการพัฒนาศักยภาพมัคคุเทศก์ท้องถิ่น 3) พัฒนาศักยภาพมัคคุเทศก์ท้องถิ่น และ 4) ติดตาม และประเมินผล ผู้เข้าร่วมการฝึกอบรม