อิทธิพล ความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ที่ส่งผลต่อการสร้างสรรค์วรรณคดีไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
อิทธิพลความเชื่อของศาสนาพราหมณ์มีบทบาทอย่างสูงในวิถีชีวิตของคนไทย วรรณคดีไทยมีภูมิหลังที่สัมพันธ์กับคติความเชื่อในศาสนาพราหมณ์อย่างต่อเนื่องนับจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ผู้เขียนได้ศึกษาวรรณคดีไทยสมัยสุโขทัยถึงรัตนโกสินทร์ตอนต้น เพื่อชี้ให้เห็นว่ากวีได้นาอิทธิพลความเชื่อของศาสนาพราหมณ์มาสร้างสรรค์เนื้อหาบทประพันธ์อย่างซับซ้อนลุ่มลึก ด้วยกลวิธีการประพันธ์ดังต่อไปนี้ 1) การนาตานานของเทพเจ้าตามเทวปกรณัมในศาสนาพราหมณ์ โดยนาเสนอรายชื่อเทพ รวมทั้งบทบาทของเทพ 2) การนาเสนอวรรณคดีอินเดียโดยสอดแทรกในเนื้อหา 3) การนาเสนอวรรณคดีอินเดียที่ดัดแปลงมาเป็นเนื้อเรื่องตามความคิดของกวีไทย เพื่อปรับให้เข้ากับระบบความคิดในสังคมไทย และ 4) การนาเสนอพิธีกรรมของศาสนาพราหมณ์ ปัจจัยทั้ง 4 ประการดังกล่าว มีความสำคัญในการสร้างสรรค์ตัวบทวรรณคดีไทย ทาให้เห็นความคิดของกวีไทยในแง่ที่ว่าศาสนาพราหมณ์มีความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตในด้านความเชื่อเทพเจ้าอย่างลึกซึ้ง การรับรู้วรรณคดีอินเดียเรื่องเอกเข้ากับรสนิยมในการสร้างเสพบันเทิงคดีของคนไทย และการประกอบพิธีกรรมในฐานะเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจและเพื่อความเป็นสิริมงคล
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กุสุมา รักษมณี. (2554). เนื้อหาและแนวคิดของวรรณคดีไทย: ใน เอกสารการสอนชุดวรรณคดีไทย
หน่วยที่ 8-15. นนทบุรี: สานักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
เกื้อพันธุ์ นาคบุปผา. (2542). พื้นฐานการอ่านวรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ: ต้นอ้อ แกรมมี่.
โคลงนิราศนรินทร์. (2545). กรุงเทพฯ: อักษรเจริญทัศน์.
จิรพัฒน์ ประพันธ์วิทยา. (2547). อิทธิพลของศาสนาพราหมณ์ในประเทศไทยจากหลักฐานการจารึก
และวรรณคดีไทยบางส่วน: ใน วารสารอินเดียศึกษา ปีที่ 9. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ชลดา เรืองรักษ์ลิขิต. (2547). วรรณคดีอยุธยาตอนต้น: ลักษณะร่วมและอิทธิพล. กรุงเทพฯ:
โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
บทละครเรื่องรามเกียรติ์ พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 1. (2540). กรุงเทพฯ: กองวรรณคดีและ
ประวัติศาสตร์กรมศิลปากร.
ประจักษ์ ประภาพิทยากร. (2529). เทวดานุกรมในวรรณคดี. กรุงเทพฯ: ศยาม.
ประเสริฐ ณ นคร. (2547). การอธิบายศิลาจารึกสมัยสุโขทัย. นนทบุรี: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัย
สุโขทัยธรรมาธิราช.
ประเสริฐ ณ นคร. (2547). โคลงนิราศหริภุญชัย.กรุงเทพฯ: องค์การค้าของคุรุสภา.
ปัญญา บริสุทธิ์.(2534). วิเคราะห์วรรณคดีไทยโดยประเภท. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.
ปัทมา ทีฆประเสริฐกุล และชลดา เรืองรักษ์ลิขิต. (2554). การสร้างภาพลักษณ์สมเด็จพระบรมไตร
โลกนาถในยวนพ่ายโคลงดั้นด้วยการใช้ข้อมูลทางวรรณคดี: ใน วารสารราชบัณฑิตยสถาน
ปีที่ 36 ฉบับที่ 2 (เมษายน – มิถุนายน).
พระยาอนุมานราชธน. (2531). รวมเรื่องเกี่ยวกับรามเกียรติ์. กรุงเทพฯ: องค์การค้าของคุรุสภา
พระราชพิธีสิบสองเดือน. (2503).พระนคร: ศิลปบรรณาคาร.
พิธีกรรมและประเพณี. (2552). กรุงเทพฯ: กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม.
มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จ. (2513). บ่อเกิดรามเกียรติ์. พระนคร: ศิลปบรรณาคาร.
มนตรี มีเนียม. (2534). อิทธิพลของศาสนาพราหมณ์ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้: หลักฐานทาง
วรรณคดี: ใน วารสารรูสมิแล 14, 2 (มกราคม - เมษายน).
ยุพร แสงทักษิณ. (2554). วรรณคดีสมัยกรุงธนบุรี-กรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ.2394: ใน เอกสารการ
สอนชุดวรรณคดีไทย หน่วยที่ 1-7. นนทบุรี: สานักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
รื่นฤทัย สัจจพันธุ์. (2553). ความรู้ทั่วไปทางภาษาไทย ตอนที่ 3 วรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
วรรณกรรมสมัยอยุธยา. เล่ม 1. (2529). กรุงเทพฯ: กองวรรณคดีและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
วรรณกรรมสมัยสุโขทัย. (2528). กรุงเทพฯ :กองวรรณคดีและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
วรพร ภู่พงศ์พันธุ์ และคนอื่นๆ. (2557). เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เบ้าหลอมอารยธรรมสาคัญของ
โลก 1. กรุงเทพฯ: สานักงานสนับสนุนการวิจัย.
วรเวทย์พิสิฐ,พระ. (2545). คู่มือลิลิตพระลอ. กรุงเทพฯ: องค์การค้าของคุรุสภา.
วสันต์ รัตนโภคา. (2554). ความรู้เกี่ยวกับวรรณคดีไทย: ใน เอกสารการสอนชุดวรรณคดีไทย
หน่วยที่ 1-7. นนทบุรี: สานักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา. (2545). วิทยารัตนากร: รวมบทความวิชาการอักษรศาสตร์ ของศาสตราจารย์
ดร.ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
ศรีสุรางค์ พูลทรัพย์ และสุมาลย์ บ้านกล้วย. (2524). ลักษณะความเป็นมาและพฤติกรรมของตัว
ละครในเรื่องรามเกียรติ์ เปรียบเทียบกับตัวละครในมหากาพย์รามายณะ. กรุงเทพฯ: สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สมปราชญ์ อัมมะพันธุ์. (2536). ประเพณีและพิธีกรรมในวรรณคดีไทย. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.