การมีส่วนร่วมของชาวไทยภูเขาเผ่าลัวะที่มีต่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ในเขตพื้นที่ป่าธรรมชาติ : กรณีศึกษา โครงการสถานีพัฒนาการเกษตร ที่สูงตามพระราชดำริภูพยัคฆ์ จังหวัดน่าน

Abstract

     การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ระดับการมีส่วนร่วมของชาวไทยภูเขาเผ่าลัวะที่มีต่อการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ในเขตพื้นที่ป่าธรรมชาติ กรณีศึกษาโครงการสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชดำริภูพยัคฆ์ 2) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมี ส่วนร่วมของชาวไทยภูเขาเผ่าลัวะในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในเขตพื้นที่ป่าธรรมชาติ และ 3) ปัญหาและอุปสรรค พร้อมจัดทำ ข้อเสนอในการดำเนินงานด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ประกอบการพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน ประชากรที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ หัวหน้าหรือตัวแทนครอบครัวชาวไทยภูเขาเผ่าลัวะที่อาศัยอยู่ในพื้นที่โครงการสถานีพัฒนาการเกษตรที่ สูงตามพระราชดำริภูพยัคฆ์ จำนวน 279 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถาม มีค่าความเชื่อมั่น 0.96 สถิติที่ใช้ ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมติฐานด้วย t-test และ F-test

ผลการวิจัยพบว่า 1) ระดับการมีส่วนร่วมโดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า อยู่ในระดับ ปานกลาง 2 ด้าน และระดับน้อย 2 ด้าน ได้แก่ ด้านการมีส่วนร่วมในผลประโยชน์ ด้านการมีส่วนร่วมปลูกจิตสำนึก ด้านการมีส่วนร่วม ติดตามประเมินผล และด้านการมีส่วนร่วมตัดสินใจ ตามลำดับ 2) ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ มีระดับความแตกต่างกัน ได้แก่ เพศ ระดับการศึกษาและอาชีพ และ 3) ปัญหาและอุปสรรค ประกอบด้วยด้านการรับรู้ข่าวสารจากสื่อ ต่างๆ ด้านความยากจนของราษฎร เนื่องจากรายได้ไม่พอกับค่าใช้จ่ายในครัวเรือน และความไม่รู้ถึงสภาพปัญหาการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในชุมชนที่กำลังประสบอยู่