The รถแห่ : วิวัฒนาการและการปรับปรนทางวัฒนธรรมในภาคอีสาน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
รถแห่ คือ ชื่อเรียกรถที่ใช้ในการบรรทุกเครื่องดนตรีหรือการแสดงบนรถ โดยรูปแบบอาจจะมีความแตกต่างกันออกไปตามสภาพแวดล้อมของสังคมในแต่ละยุคสมัย นับตั้งแต่การใช้ ใช้รถเข็น รถพิคอัป รถอีแต๋น สืบมาจนถึงรถบรรทุก หกล้อ รถแห่กลายเป็นนวัตกรรมผลงานสร้างสรรค์ที่มีเป้าหมายในการนํามาใช้ประกอบกิจกรรมต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับศาสนาและพิธีกรรมความเชื่อท้องถิ่น และเป็นวิถีที่ผูกพันกับการดำเนินชีวิตของคนอีสานที่ยึดถือเป็นแบบแผนปฏิบัติมาอย่างยาวนาน ในขณะที่สังคมมีการเปลี่ยนแปลง รูปแบบการแห่ดั่งเดิมอาจถูกครอบงำหรือถูกบดบังจากกระแสวัฒนธรรมที่กำลังเลื่อนไหล ซึ่งรถแห่บางคันมีอุปกรณ์ครบเครื่อง ทั้งนักร้อง นักดนตรี ตลอดจนเป็นเวทีแจ้งเกิดให้กับศิลปินหน้าใหม่อยู่ตลอดเวลา แต่ถ้าหากมองในด้านการปรับตัว ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อม เศรษฐกิจ ทัศนคติของคนในสังคม เป็นตัวสำคัญในการกำหนดพฤติกรรมของผู้บริโภค ซึ่งปัจจุบันรถแห่ได้มีพัฒนาไปมากกว่านั้นในภาคบันเทิงชนบท จนกลายเป็นธุรกิจความบันเทิงรูปแบบหนึ่งที่ได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางทั้งในภาคอีสานและภาคอื่นๆ สะท้อนความเข้าใจในมิติการเปลี่ยนแปลงสมัยใหม่ เกี่ยวกับความคาดหวัง ค่านิยม อุดมคติ โอกาส และคุณค่าทางสังคมที่เป็นตัวบ่งบอกถึงสิ่งพื้นฐานในการกําหนดความต้องการของคนในสังคมได้เป็นอย่างดี
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Ban Phue, C. (2008). Wong rung Suriyā ʻamphœ̄ kumpha wāpī čhangwat ʻUdō̜n Thānī [Rung Suriya Music Band Kumphawapi District Udon Thani Province]. Retrieved March 2022, from https://www. youtube.com/watch?v=Ph3GugrTdZA
Champadaeng, S. (2018). Klō̜ng yāo nai withī watthanatham khō̜ng chāo ʻamphœ̄ wāpī pathum čhangwat Mahā Sārakhām [Long drums in the culture Ways, Wapipathum district Mahasarakham province]. Journal of Fine and Applied Arts Khon Kaen University. 10(1),92-109.
Chonphairote, C. (1986). Dontrī phư̄nbān ʻĪsān [Isan Folk Music]. Srinakharinwirot University Maha Sarakham Journal. 3(2),1-8.
Duangchatom, T. (2022). Thāyāt wong dontrī mǣ pēng Suriyā čhangwat Khō̜n Kǣn [Heir of Mae Peng Suriya Band Khon Kaen Province]. Interview April 2022.
Isan, H. (2010). Wong wichīansā amphœ̄ čhatturat čhangwat Chaiyaphūm [Wichian Sound Band Chatturat District, Chaiyaphum Province]. Retrieved March 2022, from https://www.youtube.com/watch?v =ubAvidF0tUI
Karin, K. (2019). Kānphatthanā rūpbǣp wong klō̜ng yāo nai čhangwat Mahā Sārakhām [The development patterns of Glong Yao Performing in Mahasarakham Province]. Humanity and Social Science Journal, Ubon Ratchathani University. 10(1),235-273.
Kaweewittayaporn, C. (2022). Thāyāt wong dontrī mǣ pēng Suriyā čhangwat Khō̜n Kǣn [Member of Mae Peng Suriya Band Khon Kaen Province]. Interview, April 2022.
Komchadluek. (2020). Rot hǣ rǣng tō sūan krasǣ rāk yā fup [The parade car grows against the current, the grass roots smashed]. Retrieved August 2022, from https://www.youtube.com/watch?v= Ph3GugrTdZA
Leurmsai, S. (1991). Rot hǣ bǣp prayuk [Car Parade Music parade applied]. Retrieved April 2022, from https://www.facebook.com/samniang.leurmsai.3/posts/4689881707708938
Manager Online. (2021). Som phit khō wit nak ! klum thurakit banthœ̄ng rot hǣ Chaiyaphūm buk sālāklāng wō̜n rat chūai dūan tokngān lǣo lāi phan khon [Heavy covid poisoning! Chaiyaphum parade entertainment business group invaded. the City Hall ask the state for urgent help Thousands of people have lost their jobs]. Retrieved August 2022, from https://mgronline.com/local/detail/ 9640000011289
Office of the National Economics and Social Development Council. (1998). Kān prap phǣn phatthanā sētthakit læ sangkhom hǣng chāt khrang thī pǣt Phō̜.Sō̜. sō̜ngphanhārō̜isīsipʻet-sō̜ngphanhārō̜I sīsipsī [The 8th National Economic and Social Development Plan, 1998-2001]. Bangkok, Office of Prime Minister.
Pruksasri, N. (2015). Khīt lak klō̜ng yāo ʻĪsān nai ʻamphœ̄ phon čhangwat Khō̜n Kǣn [A Musical Analysis of Klong Yao Drum of Isan Culturein Phol District, Khon Kaen Province]. Mekong-Salween Civilization Studies Journal. 8(2),63-83.
P-ONE Live Show. (2019). Watthanatham rot hǣ bān nō̜ngwǣng kham tambon kut čhap ʻamphœ̄ kut čhap čhangwat ʻUdō̜n Thānī [parade culture Ban Nong Wang Kham, Kut Chap Subdistrict, Kut Chab District, Udon Thani Province]. Retrieved March 2022, from https://www.facebook.com/p.one liveshow/photos/a.1035342513322168/1035343569988729
Rung, S. (2022). Rot hǣ yuk patčhuban [Modern day Car Parade Music]. Retrieved March 2022, from https://www.facebook.com/Photo/?fbid=542317447250188&set=a.208214593993810
Sombuttip, R. (2000). Kān tittō̜ sư̄sān nai ʻongkān : kō̜ranī sưksā bō̜risat sīkētha theknōlōyī prathēt Thai čhamkat [Organizational Communication: A Case Study of Seagate Technology Thailand Ltd (Unpublished Master’s Thesis)]. Kasetsart University, Bangkok, Thailand.
Somain, A. (1994). Mō̜ng lōk ʻĪsān [Isan worldview]. Mahasarakham : Chat Printing.
Somsak, P. (2022). Rot hǣ yuk fư̄angfū [Car Parade Music of the booming era]. Retrieved March 2022, from https://www.facebook.com/somsak.patitang.5/videos/1115938089218301
Sukcharoen, S. (2022). Rāikān hai bō̜rikān suk čharœ̄nsā rot hǣ ʻUdō̜n Thānī ʻamphœ̄ sī thāt [Sukcharoen Sound, Si That District, Udon Thani]. Retrieved March 2022, from https://www.facebook.com /permalink.php?story_fbid=377664041039211&id=100063868548209
Suwanakorn, S. (2020). Rot hǣ khwām banthœ̄ng khlư̄anthī wēthī čhǣng kœ̄t nak rō̜ng nō̜ng mai [Car Parade Music, mobile entertainment the stage informs th birth of new Singer]. Retrieved March 2022 from, https://www.bangkokbiznews.com/social/1449
Viwattanapatapee, T. (1995). Mahōrī phư̄nbān ʻĪsān ʻamphœ̄ pathum rat čhangwat rō̜i ʻet [Isan Folk Music Mahori Pathum Rat District Roi Et Province (Unpublished Master’s Thesis)]. Srinakharinwirot University, Mahasarakham, Thailand.
