ขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมแบบใหม่เพื่อการรณรงค์ไม่ใช้หลอดพลาสติก

Main Article Content

Kantalas Thongboonma

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม (Social Movement) เพื่อการรณรงค์ไม่ใช้หลอดพลาสติกในประเทศไทยและต่างประเทศตามแนวคิดขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมแบบใหม่ (New Social movement) ซึ่งปัญหาเรื่องหลอดพลาสติกในปัจจุบันเป็นปัญหาที่ทั่วโลกให้ความสาคัญและหาแนวทางแก้ไข จึงเกิดขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมเพื่อมีส่วนในการขับเคลื่อนการแก้ปัญหาดังกล่าว โดยผลการศึกษา พบว่า ขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมเพื่อขับเคลื่อนการแก้ปัญหาเรื่องหลอดพลาสติกทั่วโลกรวมถึงประเทศไทย โดยในภาพรวมมีเป้าหมายเพื่อสร้างความตระหนักถึงปัญหาเกี่ยวกับหลอดพลาสติก และสร้างจิตสานึกในการปฏิเสธและงดการใช้หลอดพลาสติก แม้อาจมีข้อโต้แย้งถึงประเด็นเกี่ยวกับสิทธิของผู้พิการที่ไม่สามารถงดใช้หลอดได้ รวมถึงการถูกวิจารณ์ว่าเป็นการผลักภาระให้กับผู้บริโภค แต่ประเด็นดังกล่าวนั้นไม่ได้นาไปสู่ความขัดแย้งและความรุนแรงในสังคม และเมื่อศึกษาประเด็นการรณรงค์ไม่ใช้หลอดพลาสติกกับขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมแบบใหม่ (New Social movement) พบว่า ขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมดังกล่าวมีลักษณะสาคัญของการเป็นขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมแบบใหม่ ดังนี้ (1) เป็นขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมที่ให้ความสาคัญกับการกระทาเชิงสัญลักษณ์เชิงสังคมประชา (Civil Society) (2) เป็นขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมที่ไม่ได้สร้างอยู่บนโครงสร้างทางชนชั้น (3) เป็นขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมที่เน้นพัฒนาคุณภาพชีวิต โดยมีค่านิยมแบบหลังวัตถุนิยม (Post-materialism) (4) เป็นขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมที่กลุ่มคนต่าง ๆ ยืนยันถึงอิสรภาพในการจัดการตนเอง (Autonomy) และการกาหนดอนาคตของตนเอง (Self-

Article Details

ประเภทบทความ
Articles

เอกสารอ้างอิง

กรณิศ ตันอังสนากุล. (2560). ปัญหาของหลอดพลาสติก : ถ้าไม่เอาหลอดพลาสติกแล้วจะเอาอะไรดูด. วันที่เข้าถึงข้อมูล 4 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://www.the101.world/problem-and-solution-of-plastic-straws

คมชัดลึก. (2561). รณรงค์แจกหลอดสแตนเลส ลดใช้หลอดพลาสติก. วันที่เข้าถึงข้อมูล 1 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา http://www.komchadluek.net/news/women/330666

คมชัดลึก. (2561). รณรงค์แจกหลอดสแตนเลส ลดใช้หลอดพลาสติก. วันที่เข้าถึงข้อมูล 1 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา http://www.komchadluek.net/news/women/330666

ชลิตา สุนันทาภรณ์. (2561). คืนความสุขมนุษยชาติ “อารยประเทศ” เปิดยุทธการล้างบาง “ขยะพลาสติก”. วันที่เข้าถึงข้อมูล 4 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://greennews.agency/?p=16903

ณิชากร ศรีเพชรดี. (2561). อีกด้านของมาตรการลดพลาสติก: คนพิการยังต้องใช้-ลูกค้าไม่เข้าใจทำร้ายพนักงาน. วันที่เข้าถึงข้อมูล 7 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://greennews.agency/?p=1

ผู้จัดการออนไลน์. (2561). #ไม่หลอดเนาะ ที่ประเทศไทย…เขาทำอะไรกันนะ. วันที่เข้าถึงข้อมูล 6 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://mgronline.com/greeninnovation/detail/9610000088301

พรทิพย์ ใจมั่น. (ND). หลอดน้ำพลาสติก, ขยะชิ้นเล็ก ที่สังคมไม่ควรมองข้าม. วันที่เข้าถึงข้อมูล 4 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา http://www.moveworldtogether.com/TH/article-detail.php?ID=22

โพสต์ทูเดย์. ครม.เคาะโรดแมปจัดการขยะพลาสติก. วันที่เข้าถึงข้อมูล 2 กุมภาพันธ์ 2562, แหล่งที่มา https:// www.posttoday.com/economy/586614

มณีมัย ทองอยู่. (2557). แนวคิดทฤษฎีสังคมวิทยาว่าด้วยขบวนการทางสังคม. ขอนแก่น: ศูนย์วิจัยพหุลักษณ์สังคมลุ่มแม่น้ำโขง มหาวิทยาลัยของแก่น.

สมชัย ภัทรธนานันท์. (2559). ทฤษฎีขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมและการประท้วงทางการเมือง. กรุงเทพฯ: อินทนิล.

สรรพร อุไรกุล. (2560). เสียงร่ำไห้จากมหาสมุทร: ความโหดร้ายของหลอดพลาสติกที่เราอาจละเลย. วันที่เข้าถึงข้อมูล 4 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา http://www.greenpeace.org/seasia/th/news/blog1/ blog/ 59982

Advancebio. (2018). หลอดพลาสติก ปัญหาพลาสติกไซส์จิ๋วที่ไม่เหมาะรีไซเคิล. วันที่เข้าถึงข้อมูล 7 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://advancebio11.com/หลอดพลาสติก-ปัญหาพลาสติ/

BBC. (2018). อังกฤษเตรียมเสนอเครือจักรภพยกเลิกใช้หลอดพลาสติก-คอตตอนบัดส์ เพื่อลดขยะพลาสติก. วันที่เข้าถึงข้อมูล 5 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://www.bbc.com/thai/international -43820283

Brandage. (2561). Starbucks เตรียมยกเลิกใช้หลอดพลาสติกใน 28,000 สาขาทั่วโลก ปี 2020. วันที่เข้าถึงข้อมูล 3 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา http://www.brandage.com/article/6002/Starbucks-Green-Sustainability

Change.org. (2560). ให้เซเว่นเป็นตัวอย่างร้านอื่น ๆ ถามลูกค้าก่อนแจกหลอด (Stop hands outs of straws in Thailand). วันที่เข้าถึงข้อมูล 2 กุมภาพันธ์ 2562, แหล่งที่มา https://www.change.org/p/ 7eleventhailand-pr-cp-ถามก่อนแจกหลอด-stop-the-hands-outs-of-straws-in-thailand 2017

Chris Heasman. (2018). ความจริงอันโหดร้ายเกี่ยวกับหลอดพลาสติก. วันที่เข้าถึงข้อมูล 4 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา http://issue247.com/around247/dirty-truth-about-straws

Creativecitizen. (2019). Strawpocalypse คลื่นหลอดพลาสติกยักษ์ ภัยพิบัติที่ทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ. วันที่เข้าถึงข้อมูล 2 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://www.creativecitizen.com/strawpocalypse/

NGThai. (2561). ประวัติศาสตร์ย่อของหลอดพลาสติก. วันที่เข้าถึงข้อมูล 4 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://ngthai.com/environment/12237/brief-history-of-plastic-straws/

PPTV Online. (2561). นักเรียนในอังกฤษรณรงค์เลิกใช้หลอดพลาสติกที่โรงเรียน. วันที่เข้าถึงข้อมูล 2 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://www.pptvhd36.com/news/ประเด็นร้อน/76379

SMEthailandclub. (2561). “หลอดทางเลือก” ลูกเล่นใหม่ของร้านอาหารรักษ์โลก. วันที่เข้าถึงข้อมูล 3 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://www.smethailandclub.com/aec-3354-id.html

ThaiPBS. (2561). ประเทศไทยติดอันดับ 6 ของโลกที่ปล่อยขยะพลาสติกลงสู่ทะเล. วันที่เข้าถึงข้อมูล 26 กุมภาพันธ์ 2562, แหล่งที่มา https://twitter.com/thaipbs/status/1004909628487032833

Waymagazine. (2561). หลอดพลาสติกหลอดสุดท้ายในมาเลเซีย. วันที่เข้าถึงข้อมูล 5 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://waymagazine.org/last-plastic-straw-in-malaysia/

Workpoint News. (2561). แค่เลิกใช้หลอดพลาสติกอาจไม่ช่วยแก้วิกฤตขยะพลาสติกล้นทะเล. วันที่เข้าถึงข้อมูล 8 มีนาคม 2562, แหล่งที่มา https://workpointnews.com/2018/ 08/31/แค่เลิกใช้หลอดพลาสติก/

Buechler, S. M. (1995). New social movement theories. Sociological Quarterly, 36(3), 441-463.

Alex Burness. (2017). Boulder environmentalists set their sights on disposable plastic straws. Retrieved February 20, 2019, from http://www.dailycamera.com/ci_31115001

Darryl Fears. (2017). A campaign to eliminate plastic straws is sucking in thousands of converts. Retrieved February 26, 2019, from https://www.washingtonpost.com/ national/health-science/a-campaign-to-eliminate-plastic-straws-is-sucking-in-thousands-of-converts/2017/06/24/d53f70cc-4c5a-11e7-9669-250d0b15f83b_story. html?noredirect=on&utm_term=.b7858b7aa3d6

Robyn Powell. (2018). I Need Plastic Straws to Drink. I Also Want to Save The Environment. Retrieved March 2, 2019, from https://www.huffingtonpost.com/entry/opinion-powell-strawban_us_5b1e76ade4b0bbb7a0df9303

United Nations. (2018). Beat Plastic Pollution. Retrieved February 26, 2019, from http://www.un.org/
en/events/environmentday/