ลักษณะประชากร การรับรู้ความเสี่ยง และโครงสร้างทางปัญญาที่ส่งผลต่อพฤติกรรมสุขภาพในการป้องกันตนเองจากโรคประจำถิ่นโควิด-19
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การมีพฤติกรรมสุขภาพที่เหมาะสมเพื่อป้องกันตนเองจากโรคประจำถิ่นโควิด-19 เป็นสิ่งที่สำคัญสำหรับคนยุคปัจจุบัน งานวิจัยนี้จึงมุ่งศึกษาปัจจัยด้านลักษณะประชากร การรับรู้ความเสี่ยง และโครงสร้างทางปัญญาที่ส่งผลต่อการพยากรณ์พฤติกรรมสุขภาพในการป้องกันตนเองจากโรคประจำถิ่น
โควิด-19 ด้วยวิธีวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่างคือ ประชาชนใน 5 ภูมิภาคจำนวน 400 คน ซึ่งสุ่มแบบจัดกลุ่มตามลำดับชั้น (Multistage Cluster Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาคือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์อำนาจจำแนกด้วยค่าสหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน (Pearson’s Correlation Coefficient) และการวิเคราะห์ถดถอยเชิงเส้นแบบพหุ (Multiple Linear Regression)
ผลการศึกษาพบว่า ตัวแปรพยากรณ์การมีพฤติกรรมสุขภาพในการป้องกันตนเองจากโรคประจำถิ่นโควิด-19 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 มี 5 ตัวแปร ได้แก่ การรับรู้แนวโน้ม ความรอบรู้ด้านสุขภาพ แรงจูงใจในการคิดพิจารณา การรับรู้ภัยร้าย และอายุ
Article Details
References
กรมการปกครอง. (2565). สถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร. วันที่เข้าถึงข้อมูล 10 สิงหาคม 2565, แหล่งที่มา https://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statMONTH/statmonth/#/mainpage
ทิพย์นภา หวนสุริยา. (2547). อิทธิพลของกลุ่มที่มีองค์ประกอบความเป็นกลุ่มน้อยที่สุดต่อความลำเอียง ระหว่างกลุ่มที่วัดโดยตรงและโดยนัยและการประเมินคุณภาพผลงาน ของสมาชิกกลุ่มตนและกลุ่มอื่นในผู้ที่มีความต้องการทางปัญญาสูงและต่ำ. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. สาขาจิตวิทยาสังคม.
วิเชียร เกตุสิงห์. (2543). คู่มือการวิจัย: การวิจัยเชิงปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เจริญผล.
ศูนย์บริหารสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. (2565). มาตรการเตรียมพร้อม “โควิด” เข้าสู่โรคประจำถิ่น. วันที่เข้าถึงข้อมูล 15 สิงหาคม 2565, แหล่งที่มา https://www.facebook.com/informationcovid19/
Bandura, A. (1997). Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York: W.H. Freeman and Company.
Clough, S. (2011). Gender and the hygiene hypothesis. Social science & medicine (1982), 72(4), 486–493.
Dilfard, J. & Pflu, M. (2002). The Persuasion Handbook: Developments in Theory and Practice. Sage Publication.
Dutta-Bergman, M. (2003). Trusted online sources of health information: differences in demographics, health beliefs, and health-information orientation. Journal of medical Internet research. 5(3), e21.
Eysenbach, G., & Köhler, C. (2002). How do consumers search for and appraise health information on the world wide web? Qualitative study using focus groups, usability tests, and in-depth interviews. BMJ (Clinical research ed.). 324(7337), 573–577.
Garfin, D. R., Fischhoff, B., Holman, E. A., & Silver, R. C. (2021). Risk perceptions and health behaviors as COVID-19 emerged in the United States: Results from a probability-based nationally representative sample. Journal of Experimental Psychology: Applied. 27(4), 584–598.
Hovland, C. I., & Weiss, W. (1951). The influence of source credibility on communication effectiveness. Public Opinion Quarterly. 15, 635–650.
Joan S. Tucker, David J. Klein, & Marc N. (2004). Elliott, Social Control of Health Behaviors: A Comparison of Young, Middle-Aged, and Older Adults. The Journals of Gerontology: Series B. 59(4), 147–P150,
Joslyn, S., Sinatra, G. M., & Morrow, D. (2021). Risk perception, decision-making, and risk communication in the time of COVID-19. Journal of Experimental Psychology: Applied. 27(4), 579–583.
Kahneman, D., & Tversky, A. (1979). Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk. Econometrica. 47(2), 263–291.
Kanj, M., & Mitic, W. (2009). 7th Global Conference on Health Promotion, “Promoting Health and Development: Closing the Implementation Gap”, Nairobi, Kenya, 26-30 October 2009.
Katzourakis, A. (2022). COVID-19: endemic doesn’t mean harmless. nature. Retrieved March 1, 2022, from https://www.nature.com/articles/d41586-022-00155-x
Kostopoulou, O., & Schwartz, A. (2021). To unpack or not? Testing public health messaging about COVID-19. Journal of Experimental Psychology: Applied. 27(4), 751–761.
Liao, Q. V., & Fu, W.-T. (2014). Age differences in credibility judgments of online health information. ACM Transactions on Computer-Human Interaction. 21(1), 1–23.
Lipkus, I. M., Rimer, B. K., Lyna, P. R., Pradhan, A. A., Conaway, M., & Woods-Powell, C. T. (1996). Colorectal screening patterns and perceptions of risk among African-American users of a community health center. Journal of community health. 21(6), 409–427.
Luckman, A., Zeitoun, H., Isoni, A., Loomes, G., Vlaev, I., Powdthavee, N., & Read, D. (2021). Risk compensation during COVID-19: The impact of face mask usage on social distancing. Journal of Experimental Psychology: Applied. 27(4), 722–738.
Maddux, J. E., & Rogers, R. W. (1983). Protection motivation and self-efficacy: A revised theory of fear appeals and attitude change. Journal of Experimental Social Psychology, 19(5), 469–479.
Margolis R. (2013). Educational differences in healthy behavior changes and adherence among middle-aged Americans. Journal of health and social behavior, 54(3), 353–368.
McLean, C. P., & Anderson, E. R. (2009). Brave men and timid women? A review of the gender differences in fear and anxiety. Clinical Psychology Review. 29(6), 496–505. http://dx.doi.org/10.1016/j.cpr.2009.05.003
Meillier, L. K., Lund, A. B., & Kok, G. (1997). Cues to action in the process of changing lifestyle. Patient education and counseling. 30(1), 37–51.
Morgan, M., Fischhoff, B., Bostrom, A., & Atman, C. (2001). Risk Communication: A Mental Models Approach. Cambridge: Cambridge University Press.
Myrick, J., & Nabi, R. Fear Arousal and Health and Risk Messaging. Oxford Research Encyclopedia of Communication. Retrieved May 24, 2022, from https://oxfordre.com/communication/view/10.1093/acrefore/9780190228613.001.0001/acrefore-9780190228613-e-266
Nutbeam D. (1998). Health promotion glossary. Health Promotion International. 13(4), 349–364,
Nutbeam D. (2008). The evolving concept of health literacy. In Social science & medicine (1982), 67(12), 2072–2078.
Öhman, A. (2008). Fear and anxiety: Overlaps and dissociations. In M. Lewis, J. M. Haviland-Jones, & L. F. Barrett (Eds.), Handbook of emotions, 709–728.
Peters, E., Västfjäll, D., Slovic, P., Mertz, C. K., Mazzocco, K., & Dickert, S. (2006). Numeracy and decision making. Psychological science. 17(5), 407–413.
Petty, R.E., Cacioppo, J.T. (1986). The Elaboration Likelihood Model of Persuasion. In: Communication and Persuasion. Springer Series in Social Psychology. Springer, New York, NY.
Prybutok, G., & Ryan, S. (2015). Social media: The key to health information access for 18- to 30-year-old college students. Computers, Informatics, Nursing. 33(4), 132-141.
Rehman, R., Zafar, A., Mohib, A., & Baig, M. (2018). A Gender-based Comparison in Health Behaviors and State of Happiness among University Students. Cureus, 10(3), e2342.
Reinhardt, A. & Rossmann, C. (2021). Age-related framing effects: Why vaccination against COVID-19 should be promoted differently in younger and older adults. Journal of Experimental Psychology Applied. 27. 669–678.
Sikes P. (1991) “Nature Took Its Course”? Student Teachers & Gender Awareness. Gender and Education. 3(2), 145-162.
Smith, E. C., Burkle, F. M., Jr, & Archer, F. L. (2011). Fear, familiarity, and the perception of risk: a quantitative analysis of disaster-specific concerns of paramedics. Disaster medicine and public health preparedness. 5(1), 46–53.
Stone, D. (2014). Risk Perception: Encyclopedia of Toxicology (Third Edition). Retrieved March 6, 2022, from https://doi.org/10.1016/B978-0-12-386454-3.00981-7
van der Pligt J. (2001). Vulnerability and Perceived Susceptibility, Psychology of International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, h Retrieved May 1, 2022, from ttps://doi.org/10.1016/B0-08-043076-7/03807-9.
Vieites, Y., Ramos, G. A., Andrade, E. B., Pereira, C., & Medeiros, A. (2021). Can self-protective behaviors increase unrealistic optimism? Evidence from the COVID-19 pandemic. Journal of Experimental Psychology: Applied. 27(4), 621–631.
Wilson, E. J., & Sherrell, D. L. (1993). Source Effects in Communication and Persuasion Research: A Meta-Analysis of Effect Size. Journal of the Academy of Marketing Science, 21(2), 101–112.
World Health Organization (WHO). (2020). WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 - 11 March 2020. Retrieved August 11, 2022, from https://www.who.int/director-general/speeches/detail/
who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020
World Health Organization (WHO). (2022). Weekly epidemiological update on COVID-19 - 25 January 2022. 76. Retrieved August 11, 2022, from https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19---25-january-2022
Yaninee Petcharanan and Duang-kamol Chartprasert. (2020). Credibility Judgment of Health Information on Facebook: A Case of Thai Facebook Users. 19(1).
Yoon, C., Laurent, G., Fung, H.H. et al. (2005). Cognition, Persuasion and Decision Making in Older Consumers. Market Lett. 16, 429–441.
Zanjani, F. & Schaie, K. & Willis, S. (2006). Age Group and Health Status Effects on Health Behavior Change. Behavioral medicine (Washington, D.C.). 32. 36-46.
Zarcadoolas, C., Pleasant, A., & Greer, D. S. (2005). Understanding health literacy: an expanded model. Health promotion international. 20(2), 195–203.