9.ปัจจัยที่เอื้อต่อความสาเร็จในการพัฒนาชุมชนตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ของเทศบาลตาบลบ้านเดื่อ อาเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ

Abstract

          การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัจจัยที่เอื้อต่อความสาเร็จในการพัฒนาชุมชนตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของเทศบาลตาบลบ้านเดื่อ อาเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ 2) เพื่อศึกษาระดับการปฏิบัติงานที่เอื้อต่อความสาเร็จในการพัฒนาชุมชนตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของเทศบาลตาบลบ้านเดื่อ อาเภอเกษตรสมบูรณ์จังหวัดชัยภูมิ 3) เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะของเทศบาลตาบลบ้านเดื่อ อาเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ ในการพัฒนาชุมชนตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง กลุ่มตัวอย่างที่ตอบแบบสอบถาม คือ ประชาชนในเขตพื้นที่ตาบลบ้านเดื่อ ที่มีอายุ 18 – 70 ปีขึ้นไป จานวน 383 คน และกลุ่มตัวอย่างที่ให้สัมภาษณ์ กาหนดวิธีการเลือกมาโดยการเจาะจงเลือก จานวน 38 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าร้อยละผลการวิจัย พบว่า 1) ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อศึกษาปัจจัยที่เอื้อต่อความสาเร็จในการพัฒนาชุมชนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชน เทศบาลตาบลบ้านเดื่อ อาเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ 2 พบว่า ปัจจัยที่เอื้อต่อความสาเร็จในการพัฒนาชุมชนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชน ที่มีค่าเฉลี่ยสูงกว่าคือ ปัจจัยภายใน มีค่าเฉลี่ยอยู่ระดับมาก และรองลงมาคือ ปัจจัยภายนอก มีคะแนนเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก 1.1 ผลการวิเคราะห์ปัจจัยภายนอกที่เอื้อต่อความสาเร็จในการพัฒนาชุมชนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชน 2 ด้าน พบว่า ด้านการสนับสนุนจากภาครัฐ มีค่าเฉลี่ยสูงกว่า คือ มีคะแนนเฉลี่ยในภาพรวมอยู่ในระดับมาก (X= 3.64, S.D.= 0.68) และด้านการสนับสนุนจากภาคเอกชน ในภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (X= 3.48, S.D.= 0.65) 1.2 ผลการวิเคราะห์ปัจจัยภายในที่เอื้อต่อความสาเร็จในการพัฒนาชุมชนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชน 4 ด้าน พบว่า ด้านจิตสานึก มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก (X= 4.19, S.D.= 0.72) รองลงมาคือ ด้านการมีส่วนร่วมอยู่ในระดับมาก (X= 4.18, S.D.= 0.69) ด้านภูมิปัญญา อยู่ในระดับมาก (X= 4.14, S.D.= 0.76) และข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ด้านวิถีชีวิตอยู่ในระดับมาก (X= 3.99, S.D.= 0.77) 2) ผลการวิเคราะห์ปัญหาและอุปสรรคของชุมชนในการพัฒนาชุมชนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชน เทศบาลตาบลบ้านเดื่อ อาเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ ประเด็นสาคัญสรุปได้ดังนี้ สมาชิกในครอบครัวขาดความรู้ความเข้าใจที่แท้จริงในการนาหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ความสาคัญน้อย และไม่ให้การสนับสนุนเนื่องจาก ใช้เวลาในการลงมือปฏิบัตินานและเห็นผลช้า บางครอบครัวปฏิบัติเฉพาะช่วงแรกๆขาดความต่อเนื่อง คณะกรรมการในการดาเนินงานของกลุ่มต่างๆ ยังขาดความรู้และทักษะในการบริหารจัดการโครงการ ต้องอาศัยผู้นาในพื้นที่เป็นหลัก ในการดาเนินงาน ประชาชน
ส่วนใหญ่จะมีส่วนร่วมเพียงระยะแรกๆ ภายหลังจะค่อยๆ ลดความต่อเนื่องลงเรื่อยๆ สาเหตุเนื่องจากการบริหารงานไม่เป็นการกระจายบทบาทหน้าที่และไม่เป็นทีม การบริหารจัดการไม่ค่อยมีประสิทธิภาพและยังไม่มีลักษณะของการร่วมกันทากันคิดทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไม่เอื้ออานวย ขาดหน่วยงานหลักที่รับผิดชอบ ทาให้การดาเนินงานบางโครงการของชุมชนยังไม่ประสบผลสาเร็จเท่าที่ควร 3) ผลการวิเคราะห์แบบสัมภาษณ์เพื่อศึกษาปัจจัยที่เอื้อต่อความสาเร็จในการพัฒนาชุมชนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของชุมชน เทศบาลตาบลบ้านเดื่อ อาเภอเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ พบว่ามีประเด็นที่สรุปได้ดังนี้ 1) ผู้ให้สัมภาษณ์ได้นาแนวคิดตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดาเนินชีวิต ดังนี้ มีการนาเอาทรัพยากรและสิ่งของต่างๆ มาใช้อย่างสิ้นเปลือง ทาให้ความต้องการไม่มีที่สิ้นสุด ไม่รู้จักความพอเพียง ไม่รู้จักการพึ่งพาตนเอง ประชาชนในพื้นที่ส่วนใหญ่อพยพเข้าไปหางานทาในเมือง ละทิ้งการเกษตรและการกินอยู่อย่างพอเพียง ค่าครองชีพสูงขึ้น ทาให้รายได้ไม่เพียงพอที่จะเลี้ยงชีพ ดังนั้นการน้อมนาแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดาเนินชีวิต จะทา
ให้มีชีวิตอยู่แบบพออยู่พอกิน ไม่อดอยากและเลี้ยงตนเองได้ และสามารถที่จะจัดสรรทรัพยากรมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด2) ผู้ให้การสัมภาษณ์ได้เผยแพร่ส่งเสริมให้คนในชุมชนนาแนวคิดตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ โดยการส่งเสริมให้ปลูกผักสวนครัว ส่งเสริมให้นาภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ ส่งเสริมให้ออมเงิน และทารายรับ – รายจ่าย การส่งเสริมให้คนในชุมชนเข้าร่วมกลุ่มกิจกรรมต่าง ๆ และจัดหาวิทยากรมาให้ความรู้เกี่ยวกับแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง ตามลาดับ 3) เมื่อชุมชนมีการนาปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้แล้ว มีการเปลี่ยนแปลง คือ มีการลดรายจ่าย การดาเนินชีวิตอย่างมีความสุข หนี้สินลดลงมีการช่วยเหลือเกื้อกูลกัน และมีการเพิ่มรายได้ ตามลาดับ และ 4) แนวทางในการพัฒนาชุมชนตามแนวเศรษฐกิจพอเพียงได้แก่ การรวมกลุ่มเพื่อประกอบอาชีพเสริม การพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่นควบคู่ไปกับเทคโนโ ลยีสมัยใหม่ การส่งเสริมให้โรงเรียนมีการสอนเกี่ยวกับแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง การจัดประชุมประจาเดือนเพื่อแลกเปลี่ยนแนวคิดระหว่างผู้นากับชุมชนและการพัฒนาควบคู่ไปกับการสร้างศีลธรรม ตามลาดับ