แรงจูงใจเชิงประโยชน์และเชิงอารมณ์ของผู้บริโภคในการซื้อผ้าพื้นเมือง
คำสำคัญ:
แรงจูงใจเชิงประโยชน์ , แรงจูงใจเชิงอารมณ์ , ผ้าพื้นเมืองบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสังเคราะห์แนวคิดเกี่ยวกับแรงจูงใจเชิงประโยชน์และเชิงอารมณ์ของผู้บริโภคในการซื้อผ้าพื้นเมือง โดยการบูรณาการทฤษฎีแรงจูงใจและพฤติกรรมการซื้อในบริบทของผลิตภัณฑ์ที่มีคุณค่าทางวัฒนธรรม เป็นการการวิเคราะห์แรงจูงใจออกเป็นสองมิติหลัก ได้แก่ แรงจูงใจเชิงประโยชน์และแรงจูงใจเชิงอารมณ์ โดยแรงจูงใจเชิงประโยชน์ประกอบด้วยแรงจูงใจด้านประโยชน์ใช้สอย และแรงจูงใจที่มุ่งเป้าหมายโดยมีเหตุผลและความมั่นใจ ซึ่งเป็นปัจจัยหลักที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจซื้อผ้าพื้นเมืองของผู้บริโภค ส่วนแรงจูงใจเชิงอารมณ์นั้นประกอบด้วยแรงบันดาลใจจากปัจจัยแห่งความสุขที่แสดงออกในรูปแบบของการเป็นผู้อนุรักษ์ ความเพลิดเพลินจากเรื่องราวและการเชื่อมโยงทางวัฒนธรรม รวมถึงการแสดงตัวตนทางสังคม จากการสังเคราะห์แนวคิดผู้เขียนได้นำเสนอโมเดลเชิงแนวคิดที่แสดงให้เห็นถึงปฏิสัมพันธ์ระหว่างแรงจูงใจเชิงประโยชน์และเชิงอารมณ์ในกระบวนการตัดสินใจซื้อผ้าพื้นเมือง ซึ่งเป็นกระบวนการที่ซับซ้อน ซึ่งได้รับอิทธิพลจากแรงจูงใจหลายประเภทที่ทำงานร่วมกันอย่างเป็นระบบ
เอกสารอ้างอิง
กรมการพัฒนาชุมชน. (2567). รายงานประจำปี 2567. สืบค้น 13 พฤศจิกายน 2567, จาก https://drive.google.com/file/d/1Ir1bvduxjZQkuSLAD4Mc1y1li2zBIsqF/view
กระทรวงวัฒนธรรม และจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (2565). โครงการศึกษาความต้องการของผู้บริโภคด้านผลิตภัณฑ์วัฒนธรรมไทย (รายงานวิจัย). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เกศทิพย์ กรี่เงิน, สมภพ สุวรรณรัฐ, และสุวรรณ นาควิบูลย์วงศ์. (2561). ปัจจัยที่มีผลต่อการซื้อผลิตภัณฑ์ชุมชนประเภทผ้า เครื่องแต่งกายของผู้บริโภค. วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี, 12(2), 183–198.
มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม. (2564). การแต่งกายไทย 4 ภาค. สืบค้น 15 พฤศจิกายน 2567, จาก https://culture.chandra.ac.th/images/pdf/64019.pdf
ชูใจ สุภาภัทรพิศาล และสุดที่รัก นุชนาถ. (2567). อิทธิพลของบุพปัจจัยที่ส่งผลต่อการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าทำมือของนักท่องเที่ยวในจังหวัดกาญจนบุรี. วารสารเสฏฐวิทย์ปริทัศน์, 4(2), 118–131.
ณัฐพงษ์ ศรีใจวงศ์, กรวิก พรนิมิต และรุ่งทรัพย์ ราษฎร์นิยม. (2566). ปัจจัยที่มีผลต่อการเลือกซื้อผ้าฝ้ายปั่นมือย้อมสี: กรณีศึกษา กลุ่มผ้าฝ้ายปั่นมือย้อมสีธรรมชาติ ตูบแก้วมา บ้านนาเดา อำเภอเสริมงาม จังหวัดลำปาง. วารสารวิจัยวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์, 7(1), 71–84.
ดวงฤดี อุทัยหอม, นาตยา โชติกุล, กรกมล ซุ้นสุวรรณ, กุลธิรา แซ่โซว และนพดล ชูเศษ. (2565). ปัจจัยส่วนประสมทางการตลาดในการตัดสินใจซื้อผลิตภัณฑ์ผ้าทอล่องมุดจังหวัดสงขลา. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 7(2), 310–324.
ภฤดา กาญจนพายัพ. (2564). ปัจจัยส่วนประสมทางการตลาดที่มีต่อพฤติกรรมการซื้อผลิตภัณฑ์จากผ้าฝ้ายทอมือของผู้บริโภคในเขตอำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย. วารสารปรัชญาปริทรรศน์, 26(1), 192–201.
นพรัตน์ รัตนพงศ์, ทองแท่ง ทองลิ่ม, โชติ อินทวงศ์ และเชิดชัย ธุระแพง. (2567). โมเดลสมการโครงสร้างปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อประสิทธิภาพการดำเนินงานวิสาหกิจขนาดย่อมผลิตภัณฑ์ผ้าไทยในเขตพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย. Life Sciences and Environment Journal, 25(1), 1–18.
ปัญญา สุนันตา, อภิชา สุขจีน และสมจิต ขอนวงค์. (2563). รูปแบบการจัดการเชิงเครือข่ายวิสาหกิจผ้าทอในจังหวัดแพร่เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน. วารสารบัณฑิตศึกษาปริทรรศน์ มจร.วิทยาเขตแพร่, 6(2), 142–153.
มณีรัตน์ รัตนพันธ์. (2566). พฤติกรรมการซื้อและปัจจัยส่วนประสมทางการตลาดในการตัดสินใจซื้อผลิตภัณฑ์ผ้าทอ ของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผ้าร่มไทร จังหวัดสงขลา. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 7(2), 425–441.
เมธาวัตร ภูธรภักดี, สุภาวดี พรหมมา, เมธาวี จําเนียร, ปาริฉัตร ศรีหะรัญ และตรีฤกษ์ เพชรมนต์. (2565). การศึกษาตลาดและวิเคราะห์ตำแหน่งทางการตลาดของผ้าพื้นถิ่นที่ผลิตและจำหน่ายของจังหวัดนครศรีธรรมราช. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 9(5), 1–14.
พิมพ์อมร นิยมค้า. (2564). การพัฒนาสินค้าที่ระลึกผ้าทอมือย้อมครามเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจการท่องเที่ยวในเขตเทศบาลสกลนคร. วารสารศิลปศาสตร์และวิทยาการจัดการ, 8(2), 76–89.
เพลินพรรณ โชติพงษ์, เยาวลักษณ์ นาควิเชียร, วีนัส นาควัชระ, นวพร เหมือนปิ๋ว, ศิริพร แก้วสกต และฐิติมา ป้องคำสิงห์. (2563). ความไว้วางใจในฐานะตัวแปรคั่นกลางที่เชื่อมโยงการยอมรับเทคโนโลยีและกลยุทธ์การตลาดที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการตัดสินใจซื้อชุดผ้าไทยสตรีด้วยวิธีไลฟ์สดของผู้บริโภคในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยเวสเทิร์น มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 6(2), 147–154.
ปิยทัตต์ รัตตะมาน และสมชาย เล็กเจริญ. (2567). ปัจจัยเชิงสาเหตุที่มีอิทธิพลต่อความตั้งใจซื้อผลิตภัณฑ์ผ้าไทยผ่านเพจเฟซบุ๊กในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 7(6), 3485–3500.
วัลภา พัฒนา. (2564). การรับรู้เรื่องราวและภาพลักษณ์ผ้าทอพื้นเมืองจังหวัดสงขลาที่มีผลต่อการตั้งใจซื้อของผู้บริโภค. วารสารบริหารธุรกิจและสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง, 4(1), 95–109.
วัลภา แต้มทอง และกมลวรรณ นันทศาล. (2564). ความต้องการผลิตภัณฑ์ที่ทำจากผ้าฝ้ายตกแต่งสะท้อนน้ำของสตรีวัยผู้ใหญ่. วารสารเทคโนโลยีคหกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร, 3(2), 63–77.
ศรัฐ สิมศิริ, มานะ เอี่ยมบัว, ชนินทร์ กุลเศรษฐัญชลี, สธนวัชร์ ประกอบผล, วรรณิกา เกิดบาง, นรินทร สรวิทย์ศิรกุล, และรตนนภดล สมิตินันทน์. (2560). ปัจจัยด้านรูปแบบผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ที่ส่งผลต่อการตัดสินใจซื้อ กรณีศึกษา: เขื่อนรัชชประภา อุทยานแห่งชาติเขาสก จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ วไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 12(1), 137–147.
ศิริกมล ประภาสพงษ์. (2566). การศึกษาความต้องการและส่วนประสมทางการตลาดการทอผ้าไหมลายพื้นบ้านของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านกุดโง้ง. วารสารร้อยแก่นสาร, 8(8), 439–452.
สุชาดา น้ำใจดี. (2564). การสื่อสารแบรนด์: ภาพลักษณ์ผ้าไหมทอมืออำเภอปักธงชัยจังหวัดนครราชสีมา. วารสารชุมชนวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา, 15(1), 1–14.
อภิชาติ การะเวก, วีรศักดิ์ ศรีลารัตน์ และมนสิชา อนุกูล. (2567). การศึกษาพฤติกรรมการซื้อ ปัจจัยส่วนประสมทางการตลาด และความต้องการผลิตภัณฑ์มัดย้อมของผู้บริโภคในเขตอำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิทยาการจัดการปริทัศน์, 26(2), 177–186.
Akbar, F. Q. & Susila, I. (2023). Online shopping convenience and the level of used imported clothing consumption: The moderating role of hedonic and utilitarian traits. Sebelas Maret Business Review, 8(1), 40–49.
Atulkar, S. & Kesari, B. (2017). Satisfaction, loyalty and repatronage intentions: Role of hedonic shopping values. Journal of Retailing and Consumer Services, 39, 23–34.
Haryanti, I., Nurdin, H., Purnama, I., Mulya, K. S., & Nurulrahmatiah, N. (2020, August). Hedonic motives and fashion trends in decisions to purchase veil clothes. In 1st Annual Conference on Education and Social Sciences (ACCESS 2019) (pp. 139-141). France: Atlantis Press.
Hirschman, E. C. & Holbrook, M. B. (1982). Hedonic consumption: emerging concepts, methods and propositions. Journal of marketing, 46(3), 92-101.
Holbrook, M. B. (1982). The experiential aspects of consumption: Consumer fantasies, feelings, and fun. Journal of Consumer Research, 9(2), 132–140.
Kumar, R. S. (2017). Consumer behaviour (2nd ed.). India: Pearson India Education.
Kotler, P. & Armstrong, G. (2016). Principles of marketing (16th ed.). New Jersey: Pearson Education.
Klepp, I. G., Haugronning, V., & Laitala, K. (2022). Local clothing: What is that? How an environmental policy concept is understood. International Journal of Fashion Studies, 9(1), 29–46.
Mutum, D. S., Ghazali, E. M., & Wei‐Pin, W. (2021). Parallel mediation effect of consumption values and the moderation effect of innovativeness, in predicting the influence of identity on green purchasing behavior. Journal of Consumer Behaviour, 20(3), 827–844.
Solomon, R. M., Bamossy, J. G., Askegaard, S., & Hogg, K. M. (2016). Consumer behaviour: A European perspective (6th ed.). New Jersey: Pearson Education Limited.
Utami, R. D., Nur, N., & Suleman, N. R. (2022). The influence of product quality, customer value, and lifestyle on purchase decisions for woven fabrics (Study on: West Muna Weaving House). World Journal of Advanced Research and Reviews, 15(3), 73-81.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิทยาการจัดการมหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม เป็นลิขสิทธิ์ของ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม บทความที่ลงพิมพ์ใน วารสารวิทยาการจัดการมหาวิทยาลัยราชภัฎพิบูลสงคราม ถือว่าเป็นความเห็นส่วนตัวของผู้เขียน คณะบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย ผู้เขียนต้องรับผิดชอบต่อบทความของตนเอง
