การวิเคราะห์ปรากฏการณ์ “ฅนตื่นธรรม” ตามแนวคิด การเสริมสร้างมโนธรรมสำนึกของเปาโล แฟร์ และ เส้นทางการเปลี่ยนแปลงของอลัน โรเจอร์ส

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อวิเคราะห์ปรากฏการณ์ฅนตื่นธรรมตามแนวคิดการเสริมสร้างมโนธรรมสำนึกและเส้นทางของการเปลี่ยนแปลง และ (2) เพื่อวิเคราะห์ผลกระทบจากปรากฏการณ์ฅนตื่นธรรมต่อคนไทยที่หันมาสนใจคำสอนนี้  ผลการศึกษาพบว่า ปรากฏการณ์ฅนตื่นธรรมสามารถเสริมสร้างมโนธรรมสำนึกให้เกิดขึ้นกับคนไทยที่หันมาสนใจคำสอนดังกล่าวได้ โดยพบว่ามีเส้นทางของการเปลี่ยนแปลงที่พึงประสงค์เกิดขึ้น 6 ขั้นตอน เมื่อพิจารณาที่ผลกระทบต่อคนไทยก็พบว่า มีคนไทยส่วนหนึ่งให้การต้อนรับฅนตื่นธรรมเป็นอย่างดี ซึ่งเห็นได้จากยอดเข้าชมคลิปวีดิทัศน์บนแอปพลิเคชัน อาทิ TikTok แม้ว่าการสอนของเขาจะมีลักษณะที่ดุดัน รุนแรง โผงผาง และไม่เกรงใจใครก็ตาม แต่ก็พยายามมุ่งไปสู่ความจริงด้วยการใช้ภาษาอย่างไม่เป็นทางการ ซึ่งผลจากการฟังคำสอน ทำให้ผู้สนใจเกิดความสบายใจและเกิดมโนธรรมสำนึกตามประเด็นต่างๆ ที่ถูกนำมาใช้สอนได้ จนเกิดเป็นแนวโน้มอันเป็นการจุดประเด็นการทำลายความเชื่องมงายในสังคมไทยออกไปในวงกว้างขึ้นมาได้ อย่างไรก็ดี แนวทางการนำเสนอของฅนตื่นธรรมก็ยังคงมีข้อจำกัดอยู่ที่กลุ่มเป้าหมาย โดยส่วนใหญ่ได้รับเพียงการกระตุ้นความตระหนักรู้ เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่พึงประสงค์จากการรับชมคลิปวีดิทัศน์สั้นๆ เท่านั้น แต่คนส่วนใหญ่กลุ่มนี้ ก็ยังไม่ได้รับการศึกษาหรือการฝึกอบรม (ต่อมา) เพื่อการพัฒนาทักษะ ความรู้ หรือความเข้าใจตามประเด็นต่างๆ เพื่อนำมาใช้แก้ไขปัญหาตามสภาวการณ์ต่างๆ ในชีวิตได้อย่างสอดคล้องกับความต้องการที่แท้จริง