การวิเคราะห์สื่อสัญลักษณ์ในการสร้างสรรค์งานนาฏยศิลป์เพื่อสะท้อน ภาพความเชื่อเรื่องกุมารทองในสังคมไทยจากทฤษฎีสัญวิทยา

Main Article Content

สุนันทา เกตุเหล็ก
พัชรินทร์ สันติอัชวรรณ

บทคัดย่อ

บทความเรื่อง การวิเคราะห์สื่อสัญลักษณ์ในการสร้างสรรค์งานนาฏยศิลป์
เพื่อสะท้อนภาพความเชื่อเรื่องกุมารทองในสังคมไทยจากทฤษฎีสัญวิทยา เป็นส่วนหนึ่ง
ของงานวิจัยเรื่อง “การสร้างสรรค์นาฏยศิลป์เพื่อสะท้อนภาพความเชื่อเรื่องกุมารทอง
ในสังคมไทย” มีวัตถุประสงค์เพื่อหารูปแบบการสร้างสรรค์นาฏยศิลป์ เพื่อสะท้อน
ภาพความเชื่อเรื่องกุมารทองในสังคมไทย โดยศึกษาเกี่ยวกับความเชื่อเรื่องกุมารทอง
เพื่อเป็นพื้นฐานประกอบการสร้างสรรค์งานนาฏยศิลป์เพื่อสะท้อนมุมมองที่ปรากฏใน
สังคมไทย โดยได้นาทฤษฎีสัญวิทยามาเป็นพื้นฐานแนวคิดที่สาคัญในการออกแบบสื่อ
สัญลักษณ์ในการสร้างสรรค์นาฏยศิลป์ ซึ่งเป็นหนึ่งในองค์ประกอบด้านอุปกรณ์
ประกอบการแสดงที่จะสนับสนุนให้การแสดงมีความสมบูรณ์ โดยมีวิธีการดาเนินการ
วิจัยเชิงสร้างสรรค์และวิจัยเชิงคุณภาพ ซึ่งประกอบด้วย 1. การสารวจข้อมูลเชิงเอกสาร
2. การสัมภาษณ์ผู้ที่เกี่ยวข้องกับงานวิจัย 3. การพิจารณาสื่อสารสนเทศ 4. การสารวจ
ข้อมูลภาคสนาม 5. การวิเคราะห์โดยใช้เกณฑ์มาตรฐานศิลปิน 6. การใช้ประสบการณ์
ของผู้วิจัย 7. การแสวงหาสื่อสัญลักษณ์ที่สอดคล้องกับการสร้างสรรค์การแสดง
จากการศึกษา พบว่า ทฤษฎีสัญวิทยา “Semiology” ของ Roland Barthes
เป็นทฤษฎีที่เหมาะสมในการนามาเป็นพื้นฐานในการให้ความหมายของอุปกรณ์การ
แสดงเพื่อสนับสนุนการสร้างสรรค์งานนาฏยศิลป์ให้เกิดมิติของการตีความที่น่าสนใจ
โดยตระหนักถึงสื่อสัญลักษณ์ที่มีความเกี่ยวข้องและเชื่อมโยงกับความเชื่อเรื่องกุมาร
ทอง เช่น เตียง น้าแดง และของเล่นเด็ก โดยสื่อสารความหมายในทางการแสดงที่มี
ความหมายโดยอรรถ และความหมายโดยนัยอย่างเช่น เตียงที่มีความหมายโดยอรรถ
คือ เครื่องเรือนที่ใช้ในการรองรับร่างกายของมนุษย์ขณะนอนหลับ และความหมายโดยนัย
คือ จุดเริ่มต้นของการตั้งครรภ์ และเป็นจุดจบของชีวิตที่ต้องนามาทาเป็นกุมารทอง อัน
เป็นจุดเริ่มต้นของการเกิดกุมารทองในวรรณกรรมเรื่อง ขุนช้างขุนแผน

Article Details

บท
บทความวิชาการ
Author Biographies

สุนันทา เกตุเหล็ก

DFA Candidate, Faculty of Fine and Applied Arts, Chulalongkorn University

พัชรินทร์ สันติอัชวรรณ

Ph.D. Lecturer, Faculty of Fine and Applied Arts, Chulalongkorn University

References

กาญจนา แก้วเทพ. (2541). การวิเคราะห์สื่อ แนวคิด และเทคนิค. กรุงเทพฯ : อินฟิ
นิตี้เพรส.
แก้วกล้า อาคม. (2556). อาคมของขลัง พลังจิตที่มองไม่เห็น. กรุงเทพฯ : อักษรเงิน
ดี.
ธรากร จันทนะสาโร. อาจารย์ประจาสาขาวิชานาฏศิลป์ คณะศิลปกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. สัมภาษณ์, 12 ตุลาคม 2561.
วชิรารัตน์ นิรันดร์เตชาภัทร. (2555). เสภาเรื่อง ขุนช้าง-ขุนแผน. กรุงเทพฯ : ไทย
ควอลิตี้บุ๊คส์.
เสฐียรโกเศศ (พระยาอนุมานราชธน). (2502). ศาสนาเปรียบเทียบ. พระนคร : รุ่งเรือง
ธรรม.