พฤติกรรมและทัศนคติด้านการจัดการและการแบ่งปันข้อมูลวิจัยของนักวิจัยในมหาวิทยาลัยไทย
DOI:
https://doi.org/10.14456/jiskku.2024.7คำสำคัญ:
ข้อมูลวิจัย, การจัดการข้อมูลวิจัย, การแบ่งปันข้อมูล, นักวิจัย, มหาวิทยาลัย, ประเทศไทยบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาพฤติกรรมและทัศนคติด้านการจัดการและการแบ่งปันข้อมูลวิจัยของนักวิจัยในมหาวิทยาลัยไทย
วิธีการศึกษา: ใช้วิธีการวิจัยเชิงสำรวจ รวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามออนไลน์ กลุ่มตัวอย่างคือ นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยในประเทศไทย จำนวน 400 คน จากมหาวิทยาลัยกลุ่มที่ 1 กลุ่มพัฒนาการวิจัยระดับแนวหน้าของโลก และกลุ่มที่ 2 พัฒนาเทคโนโลยีและส่งเสริมการสร้างนวัตกรรม วิเคราะห์ข้อมูลด้วย ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test, ANOVA และ ไคสแควร์ (Chi-Square)
ข้อค้นพบ: ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่ไม่เคยนำข้อมูลวิจัยของนักวิจัยคนอื่นมาใช้ซ้ำและไม่เคยแบ่งปันข้อมูลแบบเปิด ส่วนใหญ่จะแบ่งปันข้อมูลตามคำขอและแบ่งปันกับเพื่อนร่วมงาน จัดเก็บข้อมูลไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลและบนคลาวด์แบบมีรหัสผ่าน หัวหน้าโครงการจะเป็นผู้รับผิดชอบจัดเก็บและดูแลรักษาข้อมูล ปัจจัยที่เห็นด้วยว่ามีผลต่อการแบ่งปันข้อมูลคือ ความเป็นเจ้าของข้อมูลการวิจัย ประโยชน์ทางวิชาการและค่าใช้จ่ายในการใช้งานข้อมูล และส่วนใหญ่สนใจแบ่งปันข้อมูล ลักษณะประชากรที่มีความเห็นแตกต่างกันในการแบ่งปันข้อมูล ได้แก่ อายุ สาขาวิชา ประสบการณ์ในการทำวิจัย และจำนวนการตีพิมพ์บทความในวารสารวิชาการระดับนานาชาติในระยะ 5 ปีที่ผ่านมา ลักษณะประชากรที่มีความสัมพันธ์กับความสนใจในการแบ่งปันข้อมูลวิจัย ได้แก่ สาขาวิชา ระดับการศึกษาสูงสุด และจำนวนการตีพิมพ์บทความวารสารวิชาการระดับนานาชาติระยะ 5 ปีที่ผ่านมา
การประยุกต์ใช้จากการศึกษานี้: ผลการวิจัยสามารถนำไปใช้ในการวางแผนการดำเนินการด้านการจัดการข้อมูลวิจัยของประเทศ เช่น การกำหนดนโยบาย แนวปฏิบัติ การบังคับใช้ การสร้างความตระหนักรู้และการให้ความรู้แก่นักวิจัย และการสร้างเครื่องมือสนับสนุนการจัดการและการแบ่งปันข้อมูลวิจัยที่เหมาะสม
Downloads
References
Austin, C. C., Brown, S., Fong, N., Humphrey, C., Leahey, A., & Webster, P. (2016). Research Data Repositories: Review of Current Features, Gap Analysis, and Recommendations for Minimum Requirements. IASSIST Quarterly, 39(4), 24. https://doi.org/10.29173/iq904
Bezuidenhout, L., & Chakauya, E. (2018). Hidden concerns of sharing research data by low/middle-income country scientists. Global Bioethics, 29(1), 39–54. https://doi.org/10.1080/11287462.2018.1441780
Borycz, J., Olendorf, R., Specht, A., Grant, B., Crowston, K., Tenopir, C., Allard, S., Rice, N. M., Hu, R. & Sandusky, R.J. (2023). Perceived benefits of open data are improving but scientists still lack resources, skills, and rewards. Humanities and Social Sciences Communications, 10(1), 1–12. https://doi.org/10.1057/s41599-023-01831-7
Briney, K. (2015). Data management for researchers: Organize, maintain and share your data for research success. Exeter, UK: Pelagic Publishing.
Chamnongsri, N., Phosaard, S., Thianniwet, T., Boonkrong, S., Thangsupachai, N. & Muenyuddhi, B.1 (2023). Attitude and practice regarding research data management in Thai Universities: Policy, Security, Ownership, and Business Model and Management. NaKhon Ratchasima: Suranaree University of Technology.
Concordat on Open Research Data. (2016). Retrieved from https://www.ukri.org/wp-content/uploads/2020/10/UKRI-020920-ConcordatonOpenResearchData.pdf
Cox, A., & Verbann, E. (2018). Exploring research data management. London: Facet.
da Costa, M. P., & Lima Leite, F. C. (2019). Factors influencing research data communication on Zika virus: a grounded theory. Journal of Documentation, 75(5), 910–926. https://doi.org/10.1108/jd-05-2018-0071
Donaldson, D. R., & Koepke, J. W. (2022). A focus groups study on data sharing and research data management. Scientific Data, 9(1), 345. https://doi.org/10.1038/s41597-022-01428-w
European Commission, Directorate-General for Research & Innovation. (2016). H2020 Programme Guidelines on FAIR Data Management in Horizon 2020. Retrieved from https://ec.europa.eu/research/participants/data/ref/h2020/grants_manual/hi/oa_pilot/h2020-hi-oa-data-mgt_en.pdf
European Commission, Directorate-General for Research and Innovation. (2018). Cost-benefit analysis for FAIR research data – Cost of not having FAIR research data. Publications Office of the European Union.
European Commission. (2020). Horizon 2020 work programme for research & innovation 2018-2020: Open data and data management in the proposal. Retrieved from https://ec.europa.eu/easme/sites/easme-site/files/open_data_and_data_
Fecher, B., Friesike, S., & Hebing, M. (2015). What Drives Academic Data Sharing? PLOS ONE, 10(2), e0118053. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0118053
Gaba, J. F., Siebert, M., Dupuy, A., Moher, D., & Naudet, F. (2020). Funders’ data-sharing policies in therapeutic research: A survey of commercial and non-commercial funders. PLOS ONE, 15(8), e0237464. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0237464
Harper, L. M., & Kim, Y. (2018). Attitudinal, normative, and resource factors affecting psychologists’ intentions to adopt an open data badge: An empirical analysis. International Journal of Information Management, 41, 23–32. https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2018.03.001
Hodonu-Wusu, J. O., Noorhidawati, A., & Abrizah, A. (2020). Malaysian researchers on open data: The first national survey on awareness, practices and attitudes. Malaysian Journal of Library & Information Science, 25(2), 1–20. https://doi.org/10.22452/mjlis.vol25no2.1
Hrynaszkiewicz, I., Harney, J., & Cadwallader, L. (2021). A Survey of Researchers’ Needs and Priorities for Data Sharing. Data Science Journal, 20. https://doi.org/10.5334/dsj-2021-031
Hrynaszkiewicz, I., Simons, N., Hussain, A., Grant, R., & Goudie, S. (2020). Correction: ‘Developing a Research Data Policy Framework for All Journals and Publishers. Data Science Journal, 19. https://doi.org/10.5334/dsj-2020-017
Jisc Sherpa Service. (2023). Bill & Melinda Gates Foundation. Retrieved from https://beta.sherpa.ac.uk/id/funder/961
Joo, S., Kim, S., & Kim, Y. (2017). An exploratory study of health scientists’ data reuse behaviors. Aslib Journal of Information Management, 69(4), 389–407. https://doi.org/10.1108/ajim-12-2016-0201
Kim, Y., & Stanton, J. M. (2015). Institutional and individual factors affecting scientists’ data-sharing behaviors: A multilevel analysis. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(4), 776–799. https://doi.org/10.1002/asi.23424
K-Möltgen, W., Akdeniz, E., Katsanidou, A., Naßhoven, V., & Balaban, E. (2018). Factors influencing the data sharing behavior of researchers in sociology and political science. Journal of Documentation, 74(5), 1053–1073. https://doi.org/10.1108/jd-09-2017-0126
Madeyski, L., Lewowski, T., & Kitchenham, B. (2023). OECD Recommendation’s Draft Concerning Access to Research Data from Public Funding: A Review. Bulletin of the Polish Academy of Sciences-Technical Sciences, 69(1). https://doi.org/10.24425/bpasts.2020.135401
Martínez-García, A., Alvarez-Romero, C., Román-Villarán, E., Máximo Bernabéu-Wittel, & Carlos Luís Parra-Calderón. (2023). FAIR principles to improve the impact on health research management outcomes. Heliyon, 9(5), e15733–e15733. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2023.e15733
Mason, C. M., Box, P. J., & Burns, S. M. (2020). Research data sharing in the Australian national science agency: Understanding the relative importance of organisational, disciplinary and domain-specific influences. PLOS ONE, 15(8), e0238071. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0238071
Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation. (2021). Announcement of the Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation. Regarding the designation of higher education institutions under the group of higher education institutions Fiscal year 2022. Bangkok: Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation.
National Research and Innovation Policy Council. (2017). (Draft) 20-year research and innovation strategy (2017 - 2036). Bangkok: National Research and Innovation Policy Council.
Office of the Permanent Secretary, Ministry of Higher Education, Science, Research and Innovation. (2021). Total number of personnel academic year 2020 classified by type of institution, name of institution, and highest qualification. Retrieved from https://data.go.th/dataset/univ_stf_12_02
Pujol, L. & Warham, J. (2020). Un-FAIR practices: different attitudes to data sharing. Retrieved from https://dobetter.esade.edu/en/data-sharing
Rathachatranon, W. (2020). Determining an Appropriate Sample Size for Social Science Research: The Myth of using Taro Yamaneand Krejcie & Morgan Method. Journal of Interdisciplinary Research: Graduate Studies , 8(1), 11–28.
Royal Gazette. (2018). National Strategy 2018-2037. Retrieved from https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2561/A/082/T_0001.PDF
Royal Gazette. (2019). Science, Research and Innovation Promotion Act 2019. Retrieved from https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/A/068/T0001.PDF
Royal Gazette. (2021). Ministerial regulations on grouping higher education institutions 2021. Retrieved from http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2564/A/021/T_0001.PDF
Sá, C., & Grieco, J. (2016). Open Data for Science, Policy, and the Public Good. Review of Policy Research, 33(5), 526–543. https://doi.org/10.1111/ropr.12188
Sayogo, D. S., & Pardo, T. A. (2013). Exploring the determinants of scientific data sharing: Understanding the motivation to publish research data. Government Information Quarterly, 30(1), S19–S31. https://doi.org/10.1016/j.giq.2012.06.011
Science, D., Hahnel, M., Smith, G., Schoenenberger, H., Scaplehorn, N., & Day, L. (2023). The State of Open Data 2023. Digital Science. https://doi.org/10.6084/m9.figshare.24428194.v1
Tenopir, C., Allard, S., Douglass. K., Aydinoglu, A.U., Wu, L., Read E, Manoff, M. & Frame, M. (2011). Data Sharing by Scientists: Practices and Perceptions. PLoS ONE, 6(6), e21101. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0021101
Terry, R. F., Littler, K., & Olliaro, P. L. (2018). Sharing health research data – the role of funders in improving the impact. F1000Research, 7(1641), 1–12. https://doi.org/10.12688/f1000research.16523.2
Verhulst, S.G. & Young, A. (2017). Open data in developing economies: Toward building evidence based on what works and how. Cape Town, South Africa: African Minds.
Wipawin, N. (2015). Research Data Quality Accreditation Standards Research Data Management Institutional Repositories Thai Universities. TLA Research Journal, 9(2), 22–39.
Zuiderwijk, A., & Spiers, H. (2019). Sharing and re-using open data: A case study of motivations in astrophysics. International Journal of Information Management, 49, 228–241. https://doi.org/10.1016/j.ijinfomgt.2019.05.024
Zuiderwijk, A., Shinde, R., & Jeng, W. (2020). What drives and inhibits researchers to share and use open research data? A systematic literature review to analyze factors influencing open research data adoption. PLOS ONE, 15(9), e0239283. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0239283
