แหล่งเรียนรู้เครือข่ายเกษตรอินทรีย์วิถีชุมชนท่าสว่าง จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

     การวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแหล่งเรียนรู้เครือข่ายเกษตรอินทรีย์วิถีชุมชนท่าสว่าง อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ 2) ศึกษาระดับความคิดเห็นเกี่ยวกับแหล่งเรียนรู้เครือข่ายเกษตรอินทรีย์วิถีชุมชนท่าสว่าง ในการนำเกษตรอินทรีย์ไปใช้ในการดำรงชีวิต และ 3) เสนอแนวทางบูรณาการจัดการเรียนรู้ ของแหล่งเรียนรู้เครือข่ายเกษตรอินทรีย์วิถีชุมชน เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน (Mixed Methods Research) วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลกับผู้ให้ข้อมูลหลักและตัวแทน ได้แก่ เจ้าของแหล่งเรียนรู้และสมาชิกแหล่งเรียนรู้เครือข่ายเกษตรอินทรีย์วิถีชุมชนท่าสว่าง ผู้แทนจากองค์การบริหารส่วนตำบลท่าสว่าง พัฒนาชุมชน เกษตรตำบล และครู กศน. กลุ่มเป้าหมายผู้ให้สัมภาษณ์ 12 คน สนทนากลุ่ม 15 คน เครื่องมือในการวิจัยได้แก่ แบบสัมภาษณ์ การสังเกต และประเด็นสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์ข้อมูลโดยสังเคราะห์เชิงเนื้อหา ส่วนวิธีวิจัยเชิงปริมาณ เก็บแบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างจำนวน 391 คน จากประชากร 17,599 คน กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรคำนวณของทาโร ยามาเน่ เครื่องมือการวิจัยคือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล  ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย () ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลการวิจัยพบว่า
     1. แหล่งเรียนรู้เกษตรอินทรีย์วิถีชุมชนท่าสว่าง อำเภอเมือง จังหวัดสุรินทร์ เป็นชุมชนมีการรวมตัวกันขึ้นเพื่อผลิต แปรรูปและจำหน่ายสินค้าเกษตรที่ปลอดสารเคมี มีเครือข่ายเกษตรอินทรีย์ 6 กลุ่ม คือ ปลูกข้าวอินทรีย์ ปลูกพืชผัก เลี้ยงจิ้งหรีด เลี้ยงสัตว์ แปรรูปผลผลิตและร้านค้าชุมชน ซึ่งเป็นต้นแบบแหล่งเรียนรู้เครือข่ายเกษตรอินทรีย์
     2. ความคิดเห็นของประชาชนในพื้นที่แหล่งเรียนรู้เครือข่ายเกษตรอินทรีย์วิถีชุมชนท่าสว่าง ในการนำเกษตรอินทรีย์ไปใช้ในการดำรงชีวิต โดยรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก ( = 4.19) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ด้านเศรษฐกิจ ( = 51) มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับสูงสุด รองลงมาคือ ด้านสังคม ( = 4.46) ด้านวัฒนธรรม ( = 3.99) และด้านการศึกษา ( = 3.61)
     3. แนวทางบูรณาการจัดการเรียนรู้ของแหล่งเรียนรู้เครือข่ายเกษตรอินทรีย์วิถีชุมชนท่าสว่าง พบว่า ชุมชนมีวิธีจัดการแหล่งเรียนรู้จากฐานราก การปฏิบัติ นำวิถีการดำรงชีวิตมาจัดการเรียนรู้ให้กับสมาชิก ชุมชน ร่วมคิด ค้นหาปัญหา กำหนดเป้าหมาย ติดตามผล ประเมินผล จากการสนทนากลุ่ม เสนอให้มีพัฒนาหลักสูตร คู่มือเรียนรู้ ซึ่งเหมาะสมสามารถนำมาใช้บูรณาการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ในสาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์ สอดคล้องกับวิชาสังคมศึกษา เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดทักษะ วิเคราะห์เชื่อมโยงสาระความรู้ ทักษะกระบวนการ เจตคติค่านิยม ทั้ง 3 มาตรฐานการเรียนรู้ในการจัดการทรัพยากรการผลิต การบริโภค และการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพคุ้มค่า และการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจภายในท้องถิ่นให้สัมพันธ์กับบริบทของวิถีชุมชน คุณค่าด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และการศึกษา