จารึกเตลากาบาตู: คติความเชื่อของชนชั้นปกครอง จากรูปลักษณ์และสารัตถะ

บทคัดย่อ

จารึกเตลากาบาตูเป็นจารึกสำคัญหลักหนึ่งของประเทศอินโดนีเซีย จารึกขึ้นในช่วงต้นของการก่อตั้งอาณาจักรศรีวิชัย บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคติความเชื่อของชนชั้นปกครองโดยพิจารณาจากรูปลักษณ์และจากเนื้อหาสารัตถะของจารึก ปรากฏผลการศึกษาดังนี้
ผลการศึกษาวิเคราะห์รูปลักษณ์ของจารึกเตลากาบาตู สันนิษฐานว่ารูปลักษณ์ของจารึกเตลากาบาตูสร้างขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ด้านพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับการพิธีถือน้ำศักดิ์สิทธิ์เพื่อแสดงความจงรักภักดีต่อกษัตริย์ ประติมากรรมหัวนาคทั้งเจ็ดตรงส่วนบนของจารึกเป็นส่วนหนึ่งของสัญลักษณ์ด้านอำนาจ รูปลักษณ์ของจารึกจึงปรากฏคติความเชื่อเรื่องบุญญาธิการและการแสดงพระราชอำนาจของกษัตริย์ ที่เป็นดังสมมติเทพตามคติฮินดู ผลการศึกษาวิเคราะห์เนื้อหาสารัตถะของจารึกเตลากาบาตู พบว่าเนื้อหาสาระสำคัญของจารึกปรากฏคำสาปแช่งผู้คิดและกระทำการทรยศต่อกษัตริย์ เนื้อหาสาระของจารึกสะท้อนคติความเชื่อเรื่องขนบการแสดงพระราชอำนาจของกษัตริย์ที่มีต่อผู้อยู่ใต้การปกครอง โดยใช้คำสาปซึ่งเป็นสิ่งที่เชื่อว่ามีอิทธิฤทธิ์เหนือธรรมชาติเป็นเครื่องมือสร้าง ความหวาดกลัวให้แก่ผู้คิดทรยศ ผลการศึกษาดังกล่าวแสดงให้เห็นว่าจารึกหลักนี้สะท้อนคติความเชื่อในหลายมิติ ได้แก่ ศาสนา อำนาจบารมีของกษัตริย์ รวมถึงอิทธิฤทธิ์เหนือธรรมชาติแห่งคำสาป นับได้ว่าจารึกเตลากาบาตูเป็นเครื่องมือสื่อสารที่ผ่านการออกแบบรูปลักษณ์และสลักถ้อยคำเพื่อเป็นองค์ประกอบหนึ่งในการสร้างความศรัทธาและรักษาไว้ซึ่งพระราชอำนาจของกษัตริย์ในยุคต้นแห่งการสถาปนารัฐอาณาจักรแห่งนี้