ลิเกป่าเมืองตรัง: ภูมิหลังและการปรับตัวในยุคปัจจุบัน -

บทคัดย่อ

 บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภูมิหลังของลิเกป่าเมืองตรังและศึกษาการปรับตัวในโลกยุคปัจจุบันของลิเกป่าเมืองตรัง เก็บข้อมูลจากเอกสารทางวิชาการและข้อมูลภาคสนามโดยการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และสัมภาษณ์แบบเจาะจงจากผู้ที่มีความรู้ในศิลปะการแสดงลิเกป่า จำนวน 3 คน ผลการศึกษาพบว่า การเกิดลิเกป่าเมืองตรังและจังหวัดแถบฝั่งทะเลอันดามัน มีอายุไม่น้อยกว่า 120 ปี มีรูปแบบการจัดการแสดงประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การโหมโรงและการกาศครู 2) การบอกชุด 3) การออกแขกแดง 4) การแสดงลิเกป่า 5) การแสดงระบำนางฟ้อน 6) การแสดงนิยาย และ 7) การลาโรง ตัวละครหลักของลิเกป่า ได้แก่ แขกแดง นางยายี และนายสมาด ผลการศึกษาการปรับตัวในปัจจุบันพบว่า ลิเกป่าเมืองตรังได้ปรับตัวใน 3 ด้านสำคัญ ดังนี้ 1) รูปแบบการแสดง 2) เครื่องดนตรี และ 3) การสร้างเครือข่ายทางสังคม
โดยด้านการแสดงนั้นพบว่ามีการลดระยะเวลาและเนื้อหาในการแสดงให้สอดคล้องกับลักษณะของงานด้านดนตรี มีการประยุกต์ใช้เครื่องดนตรีสากลร่วมกับเครื่องดนตรีดั้งเดิม ทั้งนี้เพื่อความสนุกสนาน เหมาะสมกับยุคสมัย และ ด้านการสร้างเครือข่ายทางสังคม พบว่า มีการสร้างเครือข่ายผ่านทางสัมพันธภาพส่วนบุคคลและผ่านทางช่องทางออนไลน์
ในอนาคตสังคมโลกจะขับเคลื่อนด้วยระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ ดังนั้นลิเกป่าจะต้องเรียนรู้เพื่อปรับตัวและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรให้การสนับสนุนเพื่อดำรงรักษาศิลปะการแสดงลิเกป่าให้อยู่คู่สังคมภาคใต้สืบไป