การปฏิรูปมหาเถรสมาคม

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ บทความนี้ต้องการนําเสนอแนวทางในการปฏิรูปมหาเถรสมาคม เพื่อที่จะช่วยให้ พระศาสนามีบทบาทในทางเกื้อกูลสังคม และเข้าถึงพระปรมัตถธรรมในที่สุด มหาเถรสมาคม เกิดขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 เพื่อให้ดูแลปกครองคณะสงฆ์ ซึ่งนับว่าเป็นการรวมศูนย์กลาง การปกครองของคณะสงฆ์ครั้งแรก ต่อมาได้ถูกล้มเลิกโดยรัฐบาลประชาธิปไตยเพื่อให้ การปกครองคณะสงฆ์มีความสอดคล้องกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตย แต่ได้ถูกนํา กลับมาอีกครั้งในสมัยรัฐบาลเผด็จการทหารของจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ โดยได้คงไว้ซึ่ง รูปแบบของการรวมศูนย์อํานาจการบริหารคณะสงฆ์ไว้ที่มหาเถรสมาคม ซึ่งสมาชิกส่วนใหญ่ เป็นพระราชาคณะและรู้ไม่เท่าทันความเป็นไปของโลกสมัยใหม่ ยังผลให้คณะสงฆ์เกิดปัญหา ที่หมักหมมมาจนถึงปัจจุบัน

จากข้อมูลข้างต้น จึงได้ตั้งข้อเสนอเพื่อการปฏิรูปมหาเถรสมาคมไว้ 14 ข้อ สรุปได้ เป็น 4 ประเด็นหลัก คือ 1) การทําหน้าที่ของมหาเถรสมาคมควรยึดถือเอาพระวินัยเป็นหลัก 2) การศึกษาของคณะสงฆ์ควรปรับปรุงให้รู้เท่าทันกับโลกที่เปลี่ยนแปลง พร้อมทั้งธํารงไว้ ซึ่งแนวทางและการปฏิบัติเพื่อการเข้าถึงโลกุตรธรรม เพื่อให้คณะสงฆ์รักษาพรหมจรรย์ใน ยุคสังคมทุนนิยมบริโภคนิยมได้อย่างมีศีลาจารวัตรที่งดงามและเรียบง่าย อีกทั้งยังสามารถ สื่อสารให้คนในยุคปัจจุบันเข้าใจและปฏิบัติตามได้ รวมถึงให้การศึกษาที่ส่งผลซาบซึ้งใน โบราณสถานโบราณวัตถุที่อยู่ในวัดอันจะนํามาซึ่งความรู้ซึ้งในความดีและความจริงในศาสนา 3) วางกติกาและกําหนดแนวทางที่ชัดเจนในการใช้พื้นที่ของวัดและความเป็นอยู่ของพระสงฆ์ ให้สัปปายะต่อการศึกษาและปฏิบัติ และ 4) มหาเถรสมาคมควรเปิดกว้างและเปิดโอกาสแก่งานที่เป็นกิจกรรมทางสังคมเพื่อความยุติธรรม ตลอดจนควรเปิดโอกาสรับรองคณะพระภิกษุณี ดังที่ได้เกิดขึ้นในประเทศศรีลังกา อันเป็นต้นแบบของคณะสงฆ์สยาม ท้ายนี้หวังว่า ข้อเสนอเหล่านี้จะได้เป็นหลักในการปรับปรุงคณะสงฆ์ต่อไป